Beyin krizine karşı önleminizi alın

İnme ( Beyin Krizi ) Nedir ? İnme beyine giden kan akımının aniden azalması veya durmasıdır.Daha nadir olarakda inme beyin damarlarından birinin yırtılarak kanın beyin dokusu içine kanaması ile oluşabilir. Buna hemorajik inme denir. Halk arasında bu hastalık "beyin kanaması" olarak bilinmektedir.İnme aniden olduğu ve hemen tedavi gerektirdiği için inme aynen kalp krizi gibi beyin krizi olarak adlandırılır. Eğer inme belirtileri bir saatten az devam ederse bu geçici iskemik atak (TIA; transient ischemic attack) veya mini-inme olarak adlandırılır. İnme'nun yaptığı etkiler beyinin hangi damarlarının, ne ölçüde tıkandığına bağlıdır.İnme ani kuvvet kaybı, duyu kaybı veya konuşmada, görmede, yürümede zorluğa sebeb olabilir. Beyinin değişik bölgeleri vücudun değişik bölgelerini ve fonksiyonlarını kontrol ettiğinden, genelde inmenin oluştuğu beyin bölgesi ve yakın çevresi inmedan etkilenir. Bazen inme geçiren hastalarda başağrısı olabilir, ancak genelde inme başağrısına sebeb olmaz. İnmenin erken belirtilerini öğrenmek ve bu belirtiler olduğu zaman hemen tıbbi yardım istemek çok önemlidir.İnmenin tipleri ve sebebleri İskemik inme En sık görülen inme tipidir. Tüm inmelerin yüzde 80 iskemik inmedir. Genelde bir kan pıhtısının veya damar duvarındaki kalınlaşmaya bağlı olarak beyini besleyen bir damarın tıkanması sonucu iskemik inme oluşur.İntraserebral Kanama (Beyin dokusu içine kanama) Beyinin damarlarından birisinin yırtılması sonucunda kanın beyin dokusu içine dolması ve çevredeki dokulara baskı oluşturması sonucunda olur.Subaraknoid Kanama Yine beyinin damarlarından birisinin yırtılması sonucunda oluşan durumdur ve sonucunda beyin felci oluşabilir..İntraserebral kanamadan farklı olarak kanama beyin dokusu içine değil, beyini çevreleyen boşluğun ve zarların içinedir.İnme nedir? İskemik inme beyin damarlarının tıkanması veya daralmasıyla oluşur. Beyin damarlarından gelen taze kanla çalışmaktadır. Beyine gelen kan, oksijen ve besleyici maddeleri beyine taşır ve karbon dioksit ve hücresel atıkları beyinden uzaklaştırır. Eğer bir damar tıkanırsa, beyin hücreleri yani nöronlar yeterli enerji oluşturamazlar ve dakikalar içinde ölmeye başlarlar. Bu nedenle erken tıbbi müdahale çok önemlidir.İnmeye ne sebep olur? İskemik beyin felci çeşitli hastalıklara bağlı olabilir. En sık rastlanılan hastalıklardan birisi boyun veya başta beyini besleyen ana damarlardaki tıkanıklıktır. Bu en sıklıkla aterosklerosis (damar kireçlenmesi olarak bilinir) denilen kolesterolun damar duvarında birikmesiyle oluşur. Eğer damar duvarı çok daralırsa kan akımı düzensizleşir ve kan hücreleri bir araya gelerek kan pıhtısı oluştururlar. Bu kan pıhtıları oluştukları damar duvarını tıkarlar (thromboz) veya oluştukları yerden koparak ayrılırlar beyine doğru seyrederek beyini besleyen küçük çaplı damarlardan birisini tıkayıp (embolism) beyin felcine yol açarlar. Beyin felcinin başka bir sebebide kalpden kaynaklanan hastalıklardır. Bunlar arasında kalbin boşlukları içinde düzensiz kalp atımına (örneğin atrial fibrilasyon), kalp krizine veya kalbin kapaklarındaki bozukluklara bağlı oluşan kan pıhtılarıdır. Diğer sebebler arasında kandaki pıhtılaşma faktörlerinin dengesizliği, boyun damarlarına darbe sayılabilir.Kimlerde görülür? İskemik beyin felci en sık görülen beyin felci sebebidir. En sıklıkla 60 yaşın üzerinde görülmekle beraber çocuklar da dahil olmak üzere her yaş grubundaki insanlarda görülebilir.Erkeklerde kadınlara göre daha sıktır. Yaşla beraber beyin felci geçirme olasılığı artmaktadır. İleri yaştaki çoğu insanda da görülen yüksek tansiyon, şeker hastalığı, sigara içme, kalp hastalıkları gibi diğer problemler bu kişilerin beyin felci geçirme olasılığını artırmaktadır.Beyin felci olma riskimi nasıl azaltabilirim? Eğer ki beyin felci geçirdiyseniz veya beyin felcine ait uyarı belirtilerinden birini yaşadıysanız mutlaka doktorunuza danışarak beyin felcinin muhtemel sebebini bulmasını ve bir daha olmasını engellemek için en iyi tedaviyi size uygulamasını istemelisiniz.Beyin felci riskini artıran hastalıklar Daha önce geçirmis olduğunuz beyin felci veya mini –felc (TIA) Beyin felcinin sebebine bağlı olarak doktorunuz size özel bir ilaç tedavisi uygulayacak ya da boyunuzdaki damar tıkanıklığına yol açan yağ birikintilerini çıkarmak için ameliyat önerecektir.Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon) Hipertansiyon kalp hastalıkları ve beyin felci ıçin en önemli risk faktörlerinden birisidir. Doktorunuz size dietinizi kontrol etmenizi, yaşam seklini değiştirmenizi tavsiye edebileceği gibi tansiyon düşürmeye yönelik ilaçlar verebilir.Diabet Yüksek kan şekeri sizin beyin felci geçirme şansınızı artırmaktadır. Doktorunuzla sıkı takibiyle kan şekerinizi önerilen düzeyde tutmaya çalışınız.Kalp hastalıkları Özellikle düzensiz kalp atışı (atrial fibrilasyon), kalp kapaklarının hastalıkları, konjestıf kalp yetmezliği ve yakın zamanda geçirilmiş kalp krizi beyin felci geçirme riskinizi artırır. Doktorunuz size kanınızı inceltici, kolesterolu düşürücü ilaçlar önerecektir. İlaç veya diğer yöntemlerle kontrol altına alınabilecek ve\veya yaşam tarzının oluşturduğu risk faktörleriSigara içme Sigara içme alışkanlığı beyin felci geçirme riskinizi içmeyenlere göre iki misli artıran bir risk faktörüdür. Yıllarca sigara içmis olsanızda dahi hala bırakma şansınız vardır.Aşırı şismanlık, yüksek kolesterol veya trigliseridler. Kolesterol düzeyinın yüksek olması beyin felci geçirme riskinizi kolesterolü yüksek olmayanlara göre 2.5 misli artıran bir risk faktörüdür. Yiyeceklerinizle aldığınız ve daha çok katı yağların içinde bulunan doymuş yağları ve kolesterolü azaltarak beyin felci geçirme riskinizi azaltabilirsiniz.Fiziksel Hareketsizlik Düzenli eksersiz yapmadan geçirilen bir yaşam şekli sizin kalp hastalıkları ve beyin felci geçirme riskinizi eksersiz yapanlara göre 2.5 misli artırır.Fazla alkol içmek Alışkanlık yapıcı kokain ve benzeri uyuşturucu maddeleri maddeleri kullamak İlaç veya diğer yöntemlerle kontrol altına alınamayacak risk faktörleri İlerlemiş yaş Cinsiyet Erkeklerde daha genç yaşlarda daha sık beyin felci görülmektedir.Ailesel faktörler Ailesinde beyin felci olan kimselerin aynı hastalığı geçirme sansı daha fazladır. Kaynak: www.amerikanhastanesi.com.trHazırlayan: Doç. Dr. Engin Yılmaz