Beslenme takıntınız mı var?

Sağlıklı beslenme takıntısı (Ortoreksiya); henüz kesinlik kazanan bir rahatsızlık, daha da önemlisi, bir beslenme bozukluğu olarak tanımlanmamasına rağmen, bazı hekimler ve beslenme uzmanları, son dönemde bu konu üzerinde araştırmalar yapıyor. Uzmanlara göre bu 'takıntı' önümüzdeki 10 yılın en önemli beslenme problemlerinden biri olma yolunda ilerliyor... Anadolu Sağlık Merkezi'nden Psikolog Aslıhan Kurt, sağlıklı beslenme takıntısı hakkında bilgi verdi. ''Ortoreksiya'nın, nasıl bir bozukluk olduğu tartışmalıdır.

Yemekten uzaklaşılır
Kimilerine göre, bu, değişen dünya standartlarına bağlı yeme alışkanlıkları ve modernleşmenin bir sonucu iken, kimilerine göre de, takıntılı kişilik yapısına özgü bir durumdur. Bu tip davranışlar gösteren insanlar, sağlıklı olma gerekliliği ile ilgili inanç ve tutumlarını birleştirerek, beslenme ve beslenme şekli konusunda aşırı kaygılı olurlar. Sonuç olarak gözlenen davranış, sağlıklı olmak adına yeme (me) dır. Bu tip takıntıları olan insanlar, sağlıklı beslenme standartlarına göre değil de, kendi belirledikleri standartlara göre beslenmeyi uygun görürler. Ve bu yolla, sağlıklı beslendiklerine inanırlar''

Sağlık sorunları olur
Alacağı her ürünün içeriği üzerine uzun uzun kafa yoran, besinlerin içindeki katkı maddelerinin kanserojen olup olmadığı konusunda aşırı saplantılı, sadece sağlıklı beslenmek adına sebzeleri çiğ tüketen, et ve süt ürünlerinden genellikle uzak duran ve genellikle bu tip besinleri tüketmeme konusunda aşırı titiz davranan insanların bu takıntıya sahip olduğu düşünülmektedir. Obsesif- Kompulsif kişilik yapısının bir uzantısı olan bu takıntının temelinde, beden imajı ve sağlıklı yeme davranışı ile ilgili obsesif düşünceler bulunduğu düşünülmektedir.

Kalori eksik kalır
Öncelikle kişinin, böyle bir sorunu olduğunu kabul edip, harekete geçmesi gerekmektedir. Bu tip takıntılara özgü tedavilerde, diyet uzmanlarının, psikiyatristlerin ve psikologların ortak çalışmaları ile davranış değişikliği sağlanabilir. Psikologlar ya da psikiyatrisiler kişiyi, davranış tedavisi ile desteklerken, diyet uzmanları da sağlıklı beslenme konusunda yönlendirirler.

Kontrollü ve sağlıklı yemek yeme adına yapılan bu tip diyetlerle, kişi, tüm besinleri yemez ve bazılarını almaktan da özellikle kaçınır. Böylelikle vücut, günlük alması gereken kaloriden eksik kalır ve güçsüzleşir. Sağlıksız ve kontrolsüz yapılan tüm diyetlerde olduğu gibi, bu tip davranışların da, beraberinde ciddi sağlık sorunları getirmesi olasıdır.

Nasıl davranırlar?
- Günde 3 saatten fazla bir zaman, sağlıklı besinler ve beslenme ile ilgili düşünmek
- Yedikleri besinlerin oranını sınırlandırırlar.
- Sosyal yalıtım (yeme alışkanlıkları, dışarıda yemek yemeyi güçleştirir ve evde yemeye başlarlar).
- Başkalarının yeme alışkanlıklarını, sağlıksız olduğunu söyleyerek, sürekli eleştirirler.
- Önceleri, keyifle yediği besinleri, sağlıksız oldukları için tüketmekten kaçınırlar.
- Diyetlerinin dışında bir şeyler yediklerinde suçluluk duyarlar.
- Sadece 'doğru' diyeti yaptıklarında, sağlıklarının kontrolünü sağladıklarına inanırlar.