Besin takviyesi nedir, gerekli midir?

Fast food'la beslenmek, sigara içmek ya da dumanına maruz kalmak, yoğun stres ve daha birçok nedenden dolayı, sağlığımız her an tehlike altında. Sadece yediğimiz sebze ve meyveler bizi bu etkenlerden korumaya yetmiyor. Güne daha dinç başlamak ve stresle mücadelemizde bize yardımcı olmak için, imdadımıza besin destekleri yetişiyor!

Besin takviyesi nedir?

Besin destek ürünleri, oral yolla alınan ve diyete ek olarak bir veya daha fazla besin maddesinin alınmasını sağlayan ürünlerdir. Hap, tablet, kapsül, sıvı, ve toz şeklinde olabilir. İçerdiği besin maddeleri:

• Vitaminler
• Mineraller
• Amino asitler
• Bitkisel ilaçlar
• Probiyotikler
• Enzimler

Özellikle bir hastalığın tedavisi için geliştirilmiş veya hastalıktan koruduğu veya daha uzun yaşam sağladığı iddia edilen ürünler konusunda dikkatli olmak gerekir. Bir besin destek ürünü kullanıyorsanız veya kullanmayı düşünüyorsanız, mutlaka doktorunuzla görüşmelisiniz.


Vitaminler ve Mineraller

Sağlığımız için vitaminlere ve minerallere ihtiyacımız vardır. Bu besin maddeleri yiyeceklerde doğal olarak bulunur. Ancak, meşguliyetlerimiz, düzenli olarak dengeli bir diyete devam etmeyi zorlaştırır. Günlük aktivitelerimiz hububat, meyve, sebze, ve süt ürünlerinden yeterince tüketmemize genellikle engel olur. Hergün alınan multivitamin ve mineral desteği, ihtiyacınız olan bütün besin maddelerini almanızı sağlamayabilir. Bu nedenle besin destek ürünleri, sağlıklı bir diyetin yerini almamalı, diyete ek olarak tüketilmelidir.

Yaşlı veya kronik bir hastalığı bulunan kişilerin besin ihtiyaçları artabilir. Tükettikleri gıdalara ek olarak, besin destek ürünleri kullanmaları gerekebilir. Örneğin, dışarı çıkmayan ve güneş ışığından yararlanamayan yaşlı kişilerin D vitaminine ihtiyaçları vardır. Bu kişilerde ayrıca B6, folik asit, ve B12 vitamin eksiklikleri de görülebilir. Yapılan çalışmalarda 50 yaş üstü erkek ve kadınların sadece %10'unun yeterli düzeyde kalsiyum aldığı belirlenmiştir. Bazı ilaçlar ve yaşlanmanın getirdiği doğal sonuçlar, bedenin belirli bazı besin maddelerini absorbe etmesine engel olabilir.

Eğer vitamin ve mineral desteği almayı düşünüyorsanız, aşağıdaki tavsiyeleri dikkate almalısınız:

• Özellikle reçeteli veya özel bir sağlık problemi için üretilmiş ilaçları kullanmadan önce, mutlaka doktorunuzla görüşmelisiniz.

• Bir besin destek ürünü seçerken, çok yüksek dozda vitamin ve mineral tüketimini önlemek için, ürünün günlük ihtiyacınızın %100'ünü içermemesine dikkat etmelisiniz. Ayrıca bu ürünlerden yüksek dozda almamalısınız. Özellikle yaşlılıkta, bazı besin maddelerinin çok fazla tüketilmesi, zehirlenmeye neden olabilir.

• Pek çok çeşidi bulunan sağlık bantları da oldukça etkilidir. Bu konuda doktorunuzla görüşmeniz gerekir.

Amino asitler

Amino asitler, protein yapıtaşlarıdır. Bazı amino asitler bedenimiz tarafından üretilirken, bazılarını yediğimiz gıdalardan elde ederiz. Lizin, tritofan, arjinin, karnitin, ve homosistein gibi pek çok amino asit tabletler şeklinde satılmaktadır. Doktorunuz önermedikçe amino asit almamalısınız, amino asitlerin istenmeyen ve tehlikeli etkileri olabilir. Örneğin, lizin, antibiyotiklerin çalışmasını etkiler. Tritofan, mide bulantısı, baş dönmesi, uyuşukluk, baş ağrısı, veya ağızda kurumaya neden olabilir. Arjinin, kalp ilaçlarının, ağrı kesicilerin, ve tansiyon ilaçlarının fonksiyonlarını etkileyebilir. Ve yüksek dozda homosistein, koroner arter hastalığı ve felç riskini artırır.

Bitkisel İlaçlar

Bitkisel ilaçlar, bitkilerden elde edilen besin destek ürünleridir. İnsanların bu ürünleri sağlıklı olmak için daha fazla tercih etmesiyle beraber, pek çok sağlık uzmanı bu alanda eğitim almaya başladı. Eğer doktorunuz sorularınızı yanıtlamakta yetersiz kalıyorsa, bir eczacıya veya diyetisyene sorabilirsiniz. Bitkisel bir ilacın sizin için yararlı ve güvenli olup olmadığını öğrenebileceğiniz pek çok kaynak bulabilirsiniz. Ginkgo biloba, ginseng, ekinezya, ve siyah kohoş bitkisel ürünlerden bazılarıdır. Bitkisel ilaçlar tamamen doğal olarak nitelendirilirler, ancak:

• "Doğal" olan herşey güvenlidir demek doğru olmaz. Bazı bitkiler, yüksek tansiyon, ishal, kalp krizi, veya felç gibi ciddi yan etkilere neden olabilir.

• Eğer herhangi bir bitkiyi bir hastalığınızın tedavisi için kullanıyorsanız, bu bitkisel ürünü ilaç olarak düşünmelisiniz. Çünkü bitkiler bedeninizi etkiler, ve bazıları kullandığınız ilaçlarla etkileşime girebilir.


Besin takviyeleri ne işe yaramaz? >>>


Besin takviyeleri ne işe yaramaz?

Diyetin yerine geçemezler: Gün almanız gereken tüm besin öğelerini, vitamin ve minerlalleri karşılayarak diyetin yerine geçemezler. Sadece besin destek ürünleri alarak hayatınızı sürdüremezsiniz.

Besinlerin yerine geçemezler: Gün içerisinde besin destek ürünlerini kullanarak bir ya da birkaç öğünde besin yerine kullanılamazlar. Bu tarzdaki besin destek ürünleri geçici çözümler sunarlar, bırakıldıklarında etkinliklerini yitirirler

Bir ömür boyu kullanılmazlar: Besin destek ürünleri besinler gibi ya da bazı ilaçlar gibi bir ömür boyu kullanılmazlar. Sorunların çözümlenmesi ya da kullanım amacına varıldığında destek ürünleri bırakılmalıdır.

Hayalperest olmayın: Kanser, kalp hastalığı, diyabet, AİDS gibi ciddi hastalıkları düzelten bir destek ürün yoktur. Besin destek ürünleri hastalığın belirtilerini azaltarak ilerlemelerini yavaşlatırlar.

Şarlatanlara kanmayın: Satın aldığınız ürünün yararlılığı güvenilir kaynaklar tarafından onaylanmış olmalıdır. Adını duymadığınız ürünlerin kökenleri üretim izinleri, ürünü onaylayan kurum hakkında geniş bilgi sahibi olmadan ürünleri almayın.

Aynı etken maddeyi daha ucuz olanı tercih edin: Aynı etken maddeye sahip değişik firmaların bir çok ürünü bulunmaktadır. Etken maddeleri aynı olmak şartıyla ürünlerin gösterecekleri etki aynıdır. Aynı etken maddeleri ürünlerden fiyatı ucuz olanı ya da içerisindeki ürün sayısı yüksek olanlardan adet başına en ucuz olanı tercih edin.

Besin takviyelerinin dozları ne olmalıdır?

Besin destek ürünlerin günlük kullanım dozlarını iyi seçmelisinizdir. Kısa sürede etkiyi gözlemlemek için günlük gereksinimiz kadar olan dozları tercih edin. Hasta olduğunuz anda günlük 1000 mg C vitaminli destek ürünü tüketmek hızla iyileşmenizi sağlar. Hasta olmadığınız zamanlarda tükettiğiniz 1000 mg C vitaminin bir katkısı olmaz. Fazla miktarda alınan C vitamini hastalandığınız zamanda iyileşmeniz için daha faza C vitamini almanıza neden olur.

RDA nedir?

RDA besin öğelerinden günlük almanız gereken miktarı gösterir. RDA yaş, cinsiyet ve özel durumlarda değişkenlik gösterir. 45 yaşında bir bayanın günlük kalsiyum gereksinmesiyle yine aynı yaşta kemik erimesi başlangıcı olan bir kişin kalsiyum gereksinmeleri farklıdır.

Farklı ülkede yaşayan bireylerin RDA gereksinmeleri birbirlerinden farklıdır. Başka ülkelerden ithal ürünlerde ithal edilen ülkenin özelliklerine göre ayarlanmış olabilir. Satın aldığınız besin destek ürünün sizin gereksinmenize uygun olup olmadığını kontrol ediniz.

Besin desteği satın alırken neye dikkat etmeliyiz?

Ürünlerde FDA onayı arayın

Satın almış olduğunuz ürünlerin mutlaka Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA-Food and Drug Administration) onaylı olduğunu kontrol edin. Ürünlerin ruhsatlandırılması aşamasında yapılan sıkı kontroller ve ürünlerin üzerinde yazılı olan iddiaların geçerliliklerini kontrol ederler.
Yan etkileri unutulmamalıdır

Yağda eriyen vitaminler vücudumuzda depolanmaktadır. Bu vitaminlerin fazla mikada alınmaları vücutta gereğinden fazla depolanmalarına neden olarak vitamin zehirlenmelerine neden olurlar.

Birçok faydası olan bir öğenin gereksinmeden birkaç katı kadar olan dozlarda hazırlanan besin destek ürünleri dikkatli kullanılmalıdır. Hatalı alınan dozlardaki besin destek ürünleri fayda yerine zarar verebilirler.

Üzerinde yer alan etiket yeterince açıklayıcı olmalıdır. Satın aldığınız besin destek ürününün sizin aradığınız ürün olup olmadığına karar vermek için ürün hakkında, bilgi ve içeriğinin ne işe yaradığının göstermesi gerekir. Üzerinde etiket olmayan, içeriğini göstermeyen yeterince açıklayıcı bulmadığınız ürünleri almayınız. Ürün hakkında geniş bilgi edinmek için ürün katalogu edinebilir ya da internet sitesinden daha geniş bilgi edinebilirsiniz.

Besin takviyesiyle gelen sağlık