Bazı meslekler uygun değil

Epilepsi hastaları pilot, dalgıç, şoför, polis ve asker olamaz. Marangozluk da onlar için riskli. Anne babaların epilepsi hastası çocuklarını daha küçükken uygun mesleklere yönlendirmeleri gerekiyorEpilepsi nöbeti olanların batıcı, kesici aletlerin kullanıldığı marangozluk, inşaat işçiliği gibi işlerde çalışması tehlikeli. Epilepsi hastaları pilot, dalgıç, şoför, asker ve polis de olmamalı. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Candan Gürses sara ve meslek ilişkileri hakkında bilgi verdi.Sara nöbetleri ne kadar sürüyor?Yapılan çalışmalara göre genellikle bir dakikayı geçmiyor.Kasılmaların zararı var mı?O sırada hastanın nefes almasını engelleyebilir. Ama hastanın nefes alması bir süre sonra normale döner. Soluk alıp vermeye başladığında hastanın ağzından köpük gelmesi de bu yüzdendir.Hangi nöbetler hastane gitmeyi gerektirir?* Hasta kafasını bir yere çarpmışsa, * Vücudunda bir darp izi varsa,* Kasılmalar beş dakikadan fazla sürmüşse,* Kasılmalar sonlanmasına rağmen hastanın kendine gelmesi 15-20 dakikadan fazlaysa,* Nöbetten sonra uyanmayıp tekrar nöbet gelirse,* Nöbetten sonra 15-20 dakika içinde uyandırılamıyorsa.Çocuğunda epilepsi olan bir ailenin dikkat etmesi gerekenler neler?Epilepsi okulda, işyerinde ve aile içinde herkes tarafından bilinmeli. Ne yazık ki bazı aileler hastalığı toplumdan gizliyor. Bu konuda öğretmenlerin bize çok yardımcı olduğunu düşünüyorum. Çünkü onların gözlemleri sayesinde hastaların birçoğuna tanı koyuyoruz. Mesela dalmalarla giden bir epilepsi türü çok çocuklu ailelerde genellikle önemsenmezken, öğretmen okulda çocuğun dalmalarını fark edebiliyor. Böylece tanı konuluyor ve çocuk tedavi ediliyor. Epileptik çocukların diğerlerinden zihinsel anlamda hiçbir farkı yok. Bu nedenle onlar da arkadaşlarıyla aynı okullara gidebilir. Ailelerin dikkat etmeleri gereken bir başka nokta meslek seçimi. Çünkü bazı meslekler epilepsiyle kabul edilmiyor.Epilepsisi olan biri hangi meslekleri seçemez?Bu kişilerin delici, batıcı, kesici yani yaralayıcı aletlerin kullanıldığı yerlerde çalışmamaları gerekir. Mesela marangozluk onlar için riskli. Yine bu kişiler pilot, dalgıç, şoför, asker ve polis olamaz. Bu nedenle anne-babaların daha baştan çocuklarını tehlikeli olmayan, silah taşımayacakları bir mesleğe yönlendirmeleri gerekiyor. Çünkü meslek seçildikten sonra geri dönüş yok. Örneğin, epilepsisi olmasına rağmen askeri okula giden bir çocuk, durumu anlaşılınca okuldan ayrılmak zorunda kalabiliyor. Bu yüzden çocuklar hayal ettikleri mesleklerde değil de, tamamen farklı bir işte çalışıyorlar. Mesela böyle bir polis hastamız vardı. Epilepsi hastası olduğu öğrenilince silahı alınarak geri hizmete verilmişti.Epilepsisi olanlar iş bulmakta zorluk çekiyor mu?Kişinin epileptik olduğunu öğrendiklerinde işverenlerin genel tavırlarının değiştiği gözleniyor. Bazı işverenler için epilepsi işten çıkarma gerekçesi olabiliyor. Özellikle iş bulma koşullarının zor olduğu bir yerde epileptik olmakla, kişinin şansını baştan kaybettiği söylenebilir. Oysa iş ortamında yaralanma oranı, işe gitmeme, hastalığa bağlı iş kaybı ve iş üretimi açısından bakıldığında epileptik ile normal kişiler arasında fark olmadığı tekrarlanan çalışmalarla gösterildi. Fakat toplumun epilepsiye bakışı ve epilepsi hakkındaki bilgisizliği devam ettiği sürece yüksek işsizlik oranı devam edecek gibi.Epilepsisi olan biri askerlik yapabilir mi?Yasal olarak hastaların askerlik yapmaması lazım. Ancak birçok yörede askerlik bir prestij meselesi. Askerliğini yapmayanlar aşağılandığı için epilepsisi olup askere giden çok fazla kişi var. Bazı epilepsi türlerinde erken kalkmak, nöbet tutmak çok riskli. Bu nedenle hastaların mutlaka ön görüşmede epilepsi olduklarını bildirmeleri, askerlik muayenesinde hastalıklarını saklamamaları gerekiyor. Bir başka can alıcı nokta da şu:Askerliğini yapmamış erkekler işe girişte sorun yaşıyorlar. Bu yüzden de birçok kişi hasta olduğunu gizleyerek askere gidiyor.Peki ehliyet almalarında sakınca var mı?Dünyanın çeşitli ülkelerinde çeşitli kurallar geçerli. Epilepsisi olan kişiler nöbetleri kontrol altına alındıktan sonra belli bir süre sonrasında ehliyetlerini tekrar alabiliyor. Örneğin İngiltere'de hastalar nöbetsiz geçen bir yılın ardından ve üç yıl takipten sonra ehliyet alıp araba kullanabiliyor. Amerika'da iki yıl nöbetsiz geçen bir dönem sonrası izin alınabiliyor. Türkiye'de şu anki yasalara göre epilepsisi olan kişilerin ehliyet alması ve araba kullanması kesinlikle yasak. Maalesef askerlikte olduğu gibi ehliyet konusunda da kişiler hastalıklarını saklayabiliyor. Oysa hastaların araba kullanması gerçekten çok tehlikeli. Ben hastalarıma hep şu örneği veriyorum: "Koltuğa oturdunuz ve yolda gidiyorsunuz. Bir ilkokulun önünden geçiyorsunuz ve o sırada nöbet geçirdiniz. Felaketin sonuçlarını düşünün..." Hastaların bu noktayı göz önünde bulundurmalarını istiyorum. Çünkü bu konuda herhangi bir yaptırım gücü yok. Çözüm için bazı ülkelerde olduğu gibi, hangi kişilerin hangi durumlarda araba kullanabileceği, askerlik yapabileceği belirlenmeli. Yeni kurallar konulmalı.Hastalara alkol yasak mı?Alkol nöbetin ortaya çıkışını kolaylaştırabilir. Özellikle ergenlikte bazı sorunlar yaşanabilir. Arkadaşlar arasında bira ve benzeri alkollü içkilerin içilmesi konusunda özendirme, uyku düzeninin bozulması gibi bazı sorunları beraberinde getirebilir.Ünlü epileptik kişilerJulius SezarBüyük İskenderNapoleon BonaparteDostoyevskiGustave Flaubert ve DanteAlfred NobelÇaykovskiVan GoghBuddha ve St. PaulÖzgür Gökmen Çelenk / Radikal