Bayramı Kilo Almadan Nasıl Atlatırız?
Güncelleme Tarihi:
Bayramlar beslenme rutinimizin dışına çıktığımız, hatta bazen aşırıya kaçtığımız günlere dönüşebiliyor. Kurban Bayramı’nda da farkında olmadan yaptığımız aşırı et ve tatlı tüketimi kilo alımına veya bazı sağlık problemlerine yol açabilir. Fonksiyonel Tıp Diyetisyeni Fitoterapi Uzmanı Uzm. Diyetisyen Serpil Uzunok Doğan, bayramı kilo almadan atlatmanın yollarını anlatıyor.
Kırmızı et protein açısından zengin bir kaynak olmasının yanı sıra, doymuş yağ ve kolesterol içerdiğinden dolayı yeterli miktarlarda tüketilmelidir. Ayrıca taze kesilmiş etin hem pişirmesi hem de sindirimi, dinlenmiş ete göre daha zordur ve hazımsızlık yapabilir. Gün içerisinde sindirim sıkıntılarıyla savaşmak istemiyorsanız kurban etini, buzdolabında 1-2 gün boyunca beklettikten sonra, haşlayarak, kavurarak veya ızgarada içerisine yağ veya kuyruk eti ilave etmeden kısık ateşte kendi suyu ile pişirip tüketmeniz daha sağlıklı olacaktır.
Kurban etlerini nasıl pişirmeliyiz?
Kurban Bayramı'nda, etin tüketim miktarının yanı sıra pişirme yöntemlerine de dikkat edilmelidir.Etlerin pişirilmesinde haşlama ve ızgara gibi yöntemler tercih edilmeli, kızartmalardan kaçınılmalıdır. Çok yüksek ısıda, uzun süre pişirme ve kızartma yöntemi çeşitli "kanserojen maddelerin" oluşumuna neden olabileceği için tercih edilmemelidir. Etlerin tek başına değil de sebzelerle birlikte pişirilmesi veya tüketilmesi, besin çeşitliliğinin sağlanması açısından sağlıklı bir yöntemdir.
Etle yapılan yemekler kendi yağı ile pişirilmeli ve ilave yağ eklenmemelidir. Özellikle kuyruk yağı veya tereyağının et yemeklerinde kullanılmasından kaçınılmalıdır.
Etler ızgarada pişirilirken, etle ateş arasındaki uzaklık eti yakmayacak ve "kömürleşme" sağlamayacak şekilde ayarlanmalı. Yüksek ateş yüzeydeki proteinleri birdenbire katılaştırır ve ısı etin iç kısmına ulaşamaz. Bu nedenle etlerin iç sıcaklığı en az 75 ºC olmalıdır. Çok yüksek ısı, etin dış yüzeyinin yanmasına ve su kaybının fazla olmasına yol açarak besin öğesi kaybını artırır.
Hayvanlarda görülen ve zoonoz olarak adlandırılan bazı hastalıklar insanlara bulaşabilmektedir. Bunlardan kist hidatik, toksoplazmozis, teniyoz, brusellozis, şarbon veverem gibi hastalıklar ülkemiz açısında önem arz etmektedir. Ancak, bu hastalıkların birtakım basit kuralları uygulamakla önlenebileceği de unutulmamalıdır.
Özellikle Kurban bayramlarında çok sayıda hayvanın kesilmesi, kesim öncesi ve kesim sonrası gereken kontrol ve hijyen kurallarına dikkat edilmemesi, kesilen hayvanlara ait etlerin tüketiminde (saklama, hazırlama, pişirme) vb.) gerekli hassasiyetin gösterilmemesi birçok hastalığın yayılmasına zemin hazırlamaktadır. Etler kesinlikle çiğ veya az pişmiş olarak tüketilmemeli, çıkarılmamalıdır. Hayvanların kesilmesi, yüzülmesi, parçalanması, etin nakli, muhafazası, pişirilmesi ve tüketime sunulması aşamalarında kişisel hijyen kuralları ihmal edilmemelidir.
Kurban etlerini nasıl saklamalıyız?
Kesilen etlerin korunması ve saklanması insan sağlığı açısından çok önemlidir. Kurban etleri, büyük parçalar şeklinde değil, birer yemeklik olacak şekilde küçük parçalara ayrılarak buzdolabı poşetine veya yağlı kağıda sarılmalı ve buzdolabının buzluk kısmında veya derin dondurucuda saklanmalıdır. Bu şekilde hazırlanan etler, buzlukta -2 derecede birkaç hafta, -18 derece derin dondurucuda ise daha uzun süreyle saklanabilir. Etler kolaylıkla bozulabilen potansiyel riskli besinlerdir.
Etlerin dondurulduktan sonra tekrar çözünmesi bazı "mikroorganizmalar" için üreme ortamı oluşturur ve bu da sağlığımızı tehdit eder. Çözünen et hemen pişirilmeli ve tekrar dondurulmamalıdır.Etlerin, "oda ısısında açıkta bırakılacak şekilde değil", yine buzdolabının alt bölmesinde çözünmesi sağlanmalıdır. Derin dondurucuda saklanan etin buzdolabının sebzelik kısmının üstüne konularak çözünmesi beklenebilir. Etin çabuk çözünmesi amacıyla uygulanan kalorifer, soba üzerinde çözünme, oda sıcaklığında bekletme gibi yöntemler, insan sağlığı açısından tehlikeli sonuçları da beraberinde getirmektedir.
Bayramda tatlı tüketimi
Bayram süresince şerbetli tatlı tüketimine dikkat etmelisiniz. Şerbetli tatlılar yerine meyveli ve sütlü tatlıların tercih edilmesi daha uygun olacaktır. Herhangi bir sağlık probleminiz yok ise şerbetli tatlı tüketmek istiyorsanız da gün aşırı 1-2 dilim baklavanın yanında ev yapımı yoğurt veya ev yapımı yoğurt ile yapılmış 1 bardak tuzsuz ayran içebilirsiniz.
Bayram ziyaretleri nedeniyle yemek saatleriniz şaşabilir. İştahınızı kontrol etmek için ziyaretlere giderken çok aç olmamaya dikkat edin. Böyle anlar için yanınızda her zaman
Bayram ziyaretleri sırasında artan çay ve kahve tüketimi de aşırı miktarlara vardığında uykusuzluk, kalp ritim bozuklukları, mide problemlerine sebep olabilir. Aşırı tüketime dikkat!