Güncelleme Tarihi:
Sağlıklı bir bireyde gözlerin hareketleri birbiriyle paraleldir. Ancak çeşitli sebeplere bağlı olarak bu sekronize bozulabilir. Sekronik göz hareketlerindeki paralelliğin bozulması durumu şaşılık olarak tanımlanır. Şaşılıkta gözler aynı hizada değildir ve farklı yönlere bakar. Bir göz düz bakarken diğer göz genellikle içe, dışa veya yukarıya doğru kaymaktadır. Aynı zamanda iki göz birden de kayabilir.
Şaşılığı ortaya çıkaran birçok neden olabilir. Nedeni tam olarak bilinmese de göz çevresindeki kas ve sinirlerin kontrolünde yaşanan anormallikler şaşılığa sebep olabilir. Bunun yanı sıra kafaya alınan bir darbe veya travma, gözlerde meydana gelen bir yaralanma da şaşılığa sebep olabilir. Genetik geçişte şaşılığın ortaya çıkmasına neden olabilir. Eğer ailede şaşı bir kişi varsa doğacak kişilerde de şaşılık ortaya çıkması normaldir. Tüm bunların yanı sıra;
*Annenin hamilelik döneminde geçirdiği çeşitli hastalıklar,
*Erken veya geç doğum,
*Doğum sonrası travma,
*Yüksek ateşli hastalıklar,
*Havale,
*Beyin tümörleri,
*Hidrosefali,
*Beyin felci,
*Göz numarasının çok yüksek olması da şaşılığı ortaya çıkarabilir.
Şaşılık belirtileri nelerdir?
Şaşılığın en önemli ilk belirtisi gözlerdeki ani kaymalardır. Eğer görme ekseninde normalde saydam olması gereken kornea ve lensteopaklaşma varsa mutlaka şaşılık riskine karşı doktora gidilmelidir. Şaşılık doğuştan olabileceği gibi yetişkinlik döneminde de ortaya çıkabilir. Özellikle de kişide çift görme ve dengesizlik şikayetleriyle kendini gösterir. En sık görülen belirtiler ise şu şekildedir;
*Gözlerdeki sekronizasyonun bozulması,
*Başın veya yüzün bir yöne çevrilmesi,
*Yürürken dengesizlik,
*Işıklı ortamlarda bir gözü kısma,
*Gözlerde sulanma,
*Bulanık görme,
*Üç boyutlu görme yeteneğinin kaybolması,
*Baş ve göz ağrısı.
Şaşılık çeşitleri nelerdir?
Göz kaymasının türüne ve oluş şekillerine göre ayrılan şaşılık çeşitleri şu şekildedir.
Göz kayması türüne göre;
*İçe kayma,
*Uyumsal içe kayma,
*Dışa kayma.
Oluşum sebeplerine göre;
*Kas felcine bağlı şaşılık,
*Kırma kusuruna bağlı şaşılık,
*Doğumsal şaşılık,
*Yetişkinlik döneminde görülen şaşılık,
*Gizli şaşılık.
Şaşılık nasıl teşhis ve tedavi edilir?
Şaşılık probleminin teşhis edilmesi oldukça kolaydır. Klinik göz muayenesi ile kolaylıkla teşhis edilebilir. Şaşılığın tedavi edilmesinde erken teşhisin rolü çok büyüktür dolayısıyla yukarıdaki belirtileri gösteren çocukların 4 yaşından önce mutlaka bir göz doktoruna götürülmesi gerekir.
Tedavinin ilk aşaması detaylı bir muayenedir. Muayenede şaşılığı ortaya çıkaran nedenler araştırılır. Aynı zamanda göz kaymasının derecesi ve varsa başka göz hastalıkları tespit edilir. Bu noktada hasta uygunsa cerrahi işlem uygulanır, şaşılık tedavi edilir. Eğer çocukta göz tembelliğine bağlı şaşılık varsa cerrahi, işlemden önce damlalar veya tek gözü kapatma yöntemi ile şaşılığın tedavi edilmesi denenebilir.