Bacaklarda Kalınlaşma (Lipodem) Neden Olur?

Lipödem nedir?

Lipödem, bacaklarda deri altı yağ doku fazlalığı nedeni ile bacağın normalden kalın olmasıdır. Lipödem kelimesi aslında ödem durumu değildir. Buradaki sıkıntı deri altında bulunan yağ dokunun nedenini tam bilemediğimiz bir şekilde olması gerektiğinden çok daha kalın olmasıdır. Lenfödem ise vücudumuzda lenf sisteminin yetersizliğine bağlı olarak hücre dışına kaçmış ve ödeme neden olan sıvının tekrar sisteme dahil edilememesine bağlı ödem oluşmasıdır.

Lipödem kadın hastalığıdır

Lipödem özellikle kadınlarda görülür. Bacak ve kol gibi uzuvlarda bulunan cilt altı yağ dokunun kalınlaşması ile östrojen yüksekliği arasında doğru orantı olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla lipödem erkeklerde görülmez, kadınların hastalığıdır.

Lipödem hastalığı 4 evreden oluşmaktadır. İlk evrede bacaklarda düz kalınlaşma vardır. İkinci evrede kalınlaşmaya yer yer dalgalanmalar, kabarıklıklar eşlik eder. Üçüncü evrede deride portakal kabuğu görünümü oluşmaya başlar. Kişi aşırı kilolu olamasa da çok kalın düzensiz yağlı bacak yada kol oluşur. Dördüncü ve son evrede ise damar yetmezliği de olaya eşlik eder ve geri dönüşü olmayan, hareket kısıtlılığına sebep olan, deformiteli bir ektremite oluşur.

Lipödem neden olur?

Lipödem hastaları ergenlik ile birlikte bacaklarının kalınlığında şikayet ederler. Etek yada elbise giymek istemezler. Ayak bileği, ayak ve ayak parmakları normaldir fakat ayak bileği-bacak devamlılığında bacak bir anda kalınlaşır. Kalınlaşma önceleri diz altında iken ileri seviyelerde uyluğa doğru ilerler. Sıklıkla aynı şikayet aile ve yakın akraba kadınlarında da mevcuttur. Çünkü hastalık genetik geçiş göstermektedir. Genelde hastalar halamda da yada teyzemde de aynı durum vardı şeklinde beyanatta bulunurlar. Sıklıkla kıyafet gibi sosyal sorunlar dışında özellikle gün içi yorgunluğa da bağlı akşamları ağrılı bacak şikayeti olur. Bu dönemde yapılan fizik muayenede şişlik olarak algılanan bacak aslında ödemli değildir. Ödemli bacakta basmakla deride gode bırakan (deride çökme) ödem olurken lipödemli bacakta basmakla çökme olmaz aksine aşırı hassas ve ağrılı bacak olur.

Lipödem tek bacakta olmaz. Simetriktir ve aynı anda iki bacakta mevcuttur. Kalın bacaklarınız varsa etek, elbise ya da dar pantolon giymekten imtina ediyor iseniz lipödem hastalığınız olabilir. Lipödem tanısı fizik muayene ile konur. Ayak bileği kadınlarda ortalama 20-21cm dir. 22 cm nin üzerinde ayak bileği kalınlığı var ise ve ayak parmak derinizi pinch testi(çimdik testi) ile rahat tutabiliyor fakat bacak derinizi çok gergin ve tutulamıyor ise lipödem tanısı konur. Ayrıcı tanı için usg ve mrg değerlendirmesinde cilt altı yağ doku kalınlığı mevcut ise lenfödem den ayırmak mümkündür.

Lipödem tedavisi

Lipödem tedavisi sıkıntılı bölgede soruna neden olan fazla yağ dokusunun alınmasıdır. Burada önemli olan bölgedeki toplardamar ve lenf damarlarına zarar vermeden yağların liposuction yöntemi ile alınmasıdır. Klasik liposuction yöntemi yerine bölgeye özel damar koruyucu lazer liposuction yapılmaktadır. Bacak, liposuction açısından riskli bir bölgedir. Bu nedenli kontrollü olarak simetrik her bir bacaktan 2-3 litre yağ alınması lipödem tedavisi için uygun olacaktır.

Cerrahi operasyon genel anestezi altında yapılmaktadır. Operasyon sonrası özel bacak çorapları ile aynı gün hasta taburcu olur. Lipödem tedavisi tek başına cerrahi tedaviden ibaret değildir. Operasyon sonrası anti ödem egzersizler, lenfatik masaj, LPG tedavi, ilk 3 ay basınçlı çorap tedavisi kullanmak cerrahiye eklenmesi gereken tedavilerdir.