Güncelleme Tarihi:
Ayaklarınıza ayırdığınız zamanı artırmanızda ve bazı önlemler almanızda yarar var. İsveç Ayak ve Ayak Bileği Merkezi'nden kripodist (Ayak Sağlığı Uzmanı) Özgül İşgör'den ayak bakımının sırları ile ilgili bilgi verdi.
Vücut nemlendiricisi ayaklara yetmeyebilir
Ayak derisi vücut derisinden daha kalın. Vücudunuza sürdüğünüz nemlendirici yetersiz kalabilir. Bu durumda ayak tabanındaki probleme yönelik nemlendiricileri tercih edebilirsiniz. Ayak cildinin kuruluğunun sebebi sadece su kaybından değil bazen de yağ eksikliğinden kaynaklanır. Ayak cildinin sağlığını korumak için yağ ve su dengesini sağlayan ürünler tercih edilmeli. Ayakların nem ihtiyacı, insandan insana farklılık gösterebilir. Örneğin bir şeker hastasının kullanacağı ayak kremi ile sağlıklı insanın kullanacağı krem aynı değildir.
Koruyucu duvarı yıkmayın
Sıcak hava yüzünden sık sık duş alınan yaz aylarında, sabunun Ph dengesine dikkat etmek lazım. Ph'ı dengeli temizlik ürünleri kullanmak, cildin koruyucu duvarına zarar vermez. Mikrop kapmayı önleyen sprey ya da mantara karşı koruyucu içeren pudra ve kremlerden yararlanabilirsiniz. Havuzdan sonra da bu ürünlerle ayaklarınızı kremlemekte yarar var.
Kapalı ayakkabıyı çorapla giyin
Çorapsız ayakkabı giymek mantar enfeksiyonları riskini artırıyor. Ayakkabı içinde terleyen ayaktan açığa çıkan kimyasallar, ayakkabının iç astarında yapışıp kalıyor. Ayakkabı içini temizlemek çok kolay olmadığı için zamanla artıyor.
Ayak terlemesini kontrol edebilirsiniz
Mantar, hormonal problemler ve aşırı terleme ayak kokusuna neden olabilir. Yıkandıktan sonra iyi kurulanmayan ayaklar da ayak kokusuna zemin hazırlar. Pamuklu çorap kullanmak, ayakkabınızı tekrar giymeden önce bir gün dinlendirmek ve deri ayakkabı kullanmak bile fayda etmiyorsa, ayak kokusu giderici ürünlerin yardımı olabilir. Ayak banyolarıyla aşırı ayak terlemesini kontrol altına almak, spreylerle ayaklara uzun süre ferahlık hissini yaşatmak, cildin elastikiyetini artırarak bakterilerin cilt çatlaklarına yerleşmesine engel olmak mümkün. Yine ayak pudralarıyla kokuya yol açan mantarların oluşması engellenebilir. Terleme kontrol edilince, ortamda bulunan bakteriler parçalanır, koku oluşması engellenir. Yazın kapalı ayakkabılar giymek ayak terlemesine, dolayısıyla ayak kokusunun da artmasına neden olur.
Tırnak batığını önemseyin
Batık tırnak uğraşılması zor bir sorun. İleri derece tırnak batması olanlar (yaralı, kırılmış ya da tırnak yatağından batarak çıkan tırnaklar) hekime başvurmalı. Ayak parmağınızda aşırı ağrı, enfeksiyon, şişme, kızarıklık ve bazen iltihap gelmesi gibi şikayetleriniz varsa artık ayağınızı denk alma zamanı gelmiş demektir. Tırnak batması genellikle başparmaklarda meydana gelir. Tırnak büyürken bir veya iki taraftan derinin içine doğru batar, bu esnada tırnak kenarındaki doku da tırnağın üzerine doğru ilerler. Bazen tırnağın uç kısımları yan taraflardan deriye batar ve bir yabancı cisim gibi reaksiyon başlatır. Bazen tırnak yalnızca köşelerde değil, tümüyle tırnak yatağına batık hale gelebilir. Her iki durumda da ilk bulgular ağrı ve şişmedir. Batma bölgesinde kanama olabilir veya enfeksiyon gelişip iltihap gelebilir. Tedavi edilmediğinde iltihabın kemiğe ilerlemesi (osteomyelit) ve sistemik enfeksiyonlar oluşturması ile parmağın hatta ayağın kaybedilmesine kadar varan sonuçlar ortaya çıkabilir.
Tırnak batmasının en sık rastlanan nedeni yanlış tırnak kesimi. Tırnağı çok derin, tırnak uçlarını içeriye doğru çok kıvrık kesmek en sık yapılan yanlışlar. Diğer nedenleri:
• Tırnağın kalınlaşması
• Çok dar veya sivri burunlu ayakkabı giymek
• Tırnağın dış kısım yerine içeriye doğru büyümesi
• Parmağa veya direkt olarak tırnağa zarar veren çarpma, ağırlık düşmesi gibi travmalar
• Şişmanlık
• Mantar enfeksiyonları
• Aşırı ayak terlemesi
• Bazı doğumsal anomaliler
• Hipertiroidizm, şeker hastalığı, romatoid artrit, gut gibi bazı başka hastalıklar
• Yatalak hastalarda yorgan, battaniye gibi örtülerin çok sıkı sarılması
Baş etmenin yolları
Tırnak batması sorunu bulunanlar çoğunlukla doktora gitmekte gecikiyorlar. Bu durumda cerrahi müdahale kaçınılmaz oluyor. Ancak erken dönemdeki batık tırnak rahatsızlıkları için yeni, cerrahi dışı tedaviler de bulunuyor. Örneğin tırnak yumuşatıcısıyla batık tırnağa neden olan deri kalınlaşmasını hızla ve acısız bir şekilde yumuşatmak mümkün. Ayrıca:
• Tırnak sıcak tuzlu su banyosuyla yumuşatılabilir.
• Ufak bir gazlı bez parçası antibiyotikli kremle birlikte batık kısmın altına yerleştirilebilir.
• Ayakkabı giymekten kaçınılarak, sandalet veya açık terlikle tırnak üzerine baskı azaltılabilir.
• Enfeksiyon varsa, doktor kontrolünde antibiyotik kullanılabilir.
Evde pedikür
Kendi pedikürünüzü kendiniz yapmayı tercih ediyorsanız önce bu iş için düzgün aletler edinin. Ayak cildini törpülemek için iki farklı kalınlığı olan ayak törpüsü, tırnak etlerini geriye itmek için spatula, iyi kesen tırnak makası ve tırnak törpüsü alın. Nazik ve yuvarlak hareketlerle ciltteki kalınlıkları törpüleyin. Baş edemediğiniz cilt kalınlıkları varsa ayak bakım uzmanından yardım alabilirsiniz. Tırnaklarınızı düz kesmeye özen gösterin. Doğal yapısı dışında şekil vermeye çalışmayın. Kalınlaşmış tırnaklarınızı kesmekte zorlanıyorsanız, tırnak yumuşatıcısıyla tırnaklarınıza masaj yapmayı deneyin.
Suda beklettikten sonra nasıra müdahale etmeyin
Nasır; baskı sonucu ortaya çıkan deri kalınlaşmasıdır. Ayakkabı vurması, cildin yağ ve nem dengesinin bozulmasıyla ortaya çıkan kuruluklardan oluşabilir. Nasırı oluşturan sebebi ortadan kaldırmadıkça da, sizinle yaşamaya devam eder. Önlemek için ilk kural, sonradan genişler diye ayakkabı satın almamak. Ayakkabı genişler ama kalıcı nasırlar bırakabilir. Banyodan sonra ayaklarımızı iyice kurulayıp, derin nemlendirici etkili, cildin lipid ve su eksiğini tamamlayan losyon veya kremlerle masaj yapmanın yararı var. Bu kremler cildin elastikiyetini artırarak, sürtünmelere karşı daha dayanıklı olmasını sağlar. Nasırınız varsa, klasik pedikürle ayaklarınızı suda beklettikten sonra kalınlık temizleme işleminden vazgeçin. Bu işlem nasırlarınızı azaltacağına artırır. Ayak derisi için özel üretilmiş kremleri deneyebilirsiniz. Bunların düzenli kullanımı derinin aşırı kalınlaşmasını engeller.