Antidepresanlar sanıldığı kadar etkili mi?

En son yapılan bilimsel çalışma, antidepresanların placebodan sadece marjinal olarak daha iyi olduğunu gösteriyor. Çalışmaya katılan ve taklit ilaç verilen hastaların %80'i tedaviye en çok bilinen 6 antidepresandan birisini kullanan hastaların verdiği yanıtı verdi.Araştırmanın başındaki PhD Irving Kirsch, birçok çalışmada ilaç ve placebonun istatiksel görüş bakımından farklılıkları olduğu görülse de, hastalar için herhangi önemli bir fark yaratmadığını söylüyor. Kirsch'ün çalışması , Amerikan Psikoloji Derneği'nin elektronik yayını olan Prevention and Treatment'da 15 Temmuz'da yayımlanacak.Connecticut Üniversitesi psikoloji profesörü olan Kirsch, "Biz, insanların bu tedaviye yanıt vermediğini söylemiyoruz. Hatta tam tersi, yanıtlar çok geniş. İşte bu yüzden depresyon tedavisinde sözde devrim olduğu söyleniyor. İşin içindeki bityeniği placebonun tedaviye yanıtının da aynı şekilde geniş olmasıdır" diye konuştu.Selective seratonin reuptake inhibitorlerin(SSRIs) beyindeki neurotransmitter seratonin'in etkinliğini arttırarak depresyonu iyileştirdiğine inanılıyor. Dört yıl önce yayınlanan bir eleştiri yazısında, Kirsch antidepresanların placebodan çok az farkla daha etkili olduğunu söylemişti. O zamanlar, bu bulgular zihinsel sağlık profesyonelleri tarafından bayağı bir eleştiriye maruz kalmıştı. Kirsch ve iş arkadaşları, 1987 ve 1999 yılları arasında FDA'nın onayını alan 6 SSRI için yapılan 40 çalışmanın datalarını da birleştirdiler. Bu altı ilaç arasında Prozac, Paxil, Zoloft, Celexa, Effexor ve Serzone var. Placebo verilen hastalara, SSRI tedavisi yapıldı ve çalışmalar hastalardaki depresyon iyileşmesine göre karşılaştırıldı. Hangi tedaviyi gördükleri söylenmeyen iki hasta grubunda da gelişme gözlendi. Fakat, 50 puanlı depresyon skalasına kaydedilen sonuçlarda antidepresanlar 10 puanlık gelişme gösterirken, placebolar 8 puanlık gelişme kaydettiler.Kirsch, placebo kontrollü çalışmaların antidepresanların gerçek etkilerinin ortaya çıkmasını engelleyebileceğini ve placebo etkilerini abartılı göstermiş olabileceğini kabul ediyor. Fakat, bulguların birçok insanın depresyon semptomlarına karşı tedavi de henüz doğruluğu ispatlanmamış ilaçlara bel bağladığını açıkça gösterdiğini vurguladı. "İnsanların depresyonu azaltan psikoterapi ve egzersiz gibi diğer tedavi seçeneklerini keşfetmesi daha iyi olacaktır.Fiziksel egzersizin tek yan etkisi de sağlıklı bir vücuttur. Bu da SSRI'nın yan etkileri olan cinsel fonksiyonda azalma, tremors, ajitasyon, diyare ve mide bulantısı gibi rahatsızlıklardan daha iyidir."Ruh bilimci PhD. Roger P. Greenberg, etkili olduğunu gösteren data eksikliğine rağmen SSRIların bu kadar kısa zamanda popüler olmasının anlaşılabilir olduğunu söylüyor. Hasta ve doktorların daha kısa sürede tedavi sağlayan "fast-food mantığı"ndaki tedavileri hemen kabul ettiğini sözlerine ekliyor. SUNY Upstate Tıp Üniversitesi psikoloji bölümü başındaki Greenberg'in aynı zamanda ilaçla depresyon tedavisinin limitlerini konu aldığı iki kitabı var. Konu hakkında açıklama yapan Greenberg, "Depresyonun ilaçlarla kolaylıkla tedavi edilen biyokimyasal dengesizliklerden kaynaklandığını kabul eden kanı hastalığa kolay çözüm bulunabildiği için geçmiş yıllarda çok tutuldu. Fakat, biyokimyasal dengesizlikle ilgili henüz çok fazla kanıt bulunmuş değil" diye konuştu.Bunun yanında, psikiyatrist MD Michael Thase, depresyon tedavisinde SSRInın rolünü savunuyor ve yapılan son çalışmanın yeni birkaç bakış açısı sunduğunu söylüyor. Bulguların, antidepresan ilaçlara yönelik bir suçlamadan çok depresyon tedavisine bakış açısı sağlayan bir açıklama niteliğinde olduğunu söylüyor. Pittsburg Üniversitesi Tıp Merkezi'nde psikiyatri profesörü olan Thase, placebonun şizofreni gibi depresyonun şiddetli formlarında aynı güçlü etkiye sahip olmadığına dikkat çekiyor ve psikoterapi gibi ilaçsız tedavilerin yararlarını daha da değerli kılan bu çalışmaların ilaç çalışmalarında benzer limitlerinin olduğunu ekliyor.