Güncelleme Tarihi:
Alerjik rinit nedir?
Burun tıkanıklığı, akıntı ve tekrarlayan hapşırma ile kendisini gösteren alerjik rinite göz, burun, damak ve kulak kaşıntısı da eşlik edebilir. Bu belirtilerle birlikte koku ve tat almada bozukluk da görülebilir. Belirtilerin periyodik olması, bu belirtilerin bazı ortamlarda ve zamanlarda ortaya çıkıp bazen de kaybolması alerjik rinitin özelliklerindendir. Genellikle çocukluk ya da genç erişkin dönemde ortaya çıkan alerjik rinit, ömür boyu sürer. Astım, egzama, kurdeşen (ürtiker), kontakt dermatit gibi hastalıkların da eşlik etme olasılığı yüksektir.
Alerjikrinitli kişilerde astım, egzema, ürtiker, kontak dermatit gibi alerjik hastalıkların görülme sıklığı daha fazladır ve en önemlisi genetik geçiş yüksektir. Alerjik rinitlihastaların yaklaşık % 50’sinin pozitif aile hikayesi vardır. Sadece bahar mevsiminde görülüyorsa ‘mevsimsel alerjik rinit’ sürekli devam ediyorsa perenial (yılboyu) alerjik rinit olarak tanımlanır. Mevsimsel alerjik rinitpolen mevsimi olarak da tanımlanan ‘Nisan-Temmuz’ ayları arasında görülür ve her yıl tekrarlar.
Alerjik Rinitin Nedenleri
Mevsimsel alerjik rinitin en önemli nedenleri çiçek ve ağaç polenleridir. Tüm yıl süren alerjik rinitte ise hamam böcekleri ve ev tozu akarları önemli nedenler arasında yer alır. Ayrıca ev ortamında kedi, köpek, kuş gibi evcil hayvanlar beslemek de alerjik rinit etkilerinin şiddetini artırabilir.
Alerjik rinitin tanısı nasıl konur?
Alerjikrinit tanısında en önemli belirleyici hasta hikâyesidir. Öncelikle hastadan belirtiler öğrenilir; ardından kan veya deri yoluyla yapılan alerji testiyle, alerjiye neden olan etmenler ortaya çıkarılır.
Tedavi
Tedavide alerjik riniti tetikleyen alerjenlerden kaçınma ve ilaç kullanımı esastır. Bu şekilde çoğu hastanın şikayetleri kontrol altına alınabilir. Bunun dışında kişinin evinde yeni bir düzenlemeye gitmesi gerekir. Bunlar:
Tedavi edilmediğinde rahat nefes alamama problemi yaşamanıza neden olarak uyku bozukluklarına zemin hazırlar. Çocuklarda dikkat eksikliği, konsantrasyon bozukluğu, sınav başarısızlığı ve özgüvende azalma olabilir.
KBB Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Mücahit Altınışık