Londra-2012'ye akademik bakış...
Güncelleme Tarihi:
A.A
Oluşturulma Tarihi: Ocak 16, 2013 12:22
Spor Bilimleri Derneği tarafından hazırlanan, 2012 LondraOlimpiyatları Değerlendirme Toplantısı Sonuç Bildirgesi,Başbakanlık, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Spor Genel Müdürlüğü ve TMOK'a gönderildi.
Spor Bilimleri Derneği tarafından düzenlenen 2012 Londra Olimpiyatları Değerlendirme Toplantısı Sonuç Bildirgesi, Başbakanlık, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Spor Genel Müdürlüğü ve Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi'ne (TMOK) gönderildi.
“Genel olarak gerek federasyonlar gerekse Spor Genel Müdürlüğü'nün sistemli bir hazırlık süreci içinde olmadığı görüşü ağırlık kazanmıştır” denilen bildirgede ayrıca, “Milli Eğitim Bakanlığı'nın sistemi, performans sporcusunun seçilmesi ve yetiştirilmesini desteklemiyor” ifadesi kullanıldı.
Bildirgede, “okullarda yetenekli sporcuların seçilerek kulüplere yönlendirilmesiyle ilgili sistematik bir yapının bulunmadığı ve sporcu eğitim merkezlerinin de etkili şekilde çalışmadığı” ifade edildi.
Ödüllendirme sistemindeki sıkıntılar
Ödüllendirme sistemindeki sıkıntılar bildirgedeki en dikkat çekici noktalardan biri oldu. Sporculara verilen ödül miktarları çok yüksek bulunurken, antrenörler ile sporculara verilen para ödülleri arasındaki “uçuruma” dikkat çekildi.
“Dünyanın hiçbir yerinde bu kadar yüksek miktarlarda sporcu ödüllendirilmesi bulunmamaktadır” denilen sonuç bildirgesinde, “Genç yaşta yüksek miktarda para ödülü verilmesi, spora devam etme konusunda motivasyon kaybına neden olabilir” ifadeleri kullanıldı.
Sporculara çok yüksek miktarda maddi ödül verilirken, antrenörlere verilen ödül miktarlarının düşüklüğüne değinildi ve bu durumun antrenörlerin kendilerini geliştirme konusundaki motivasyonlarını olumsuz etkileyebileceği belirtildi.
Yabancı ve Türk antrenörlerin ücretleri arasında da bir uçurumun söz konusu olduğu kaydedilen bildirgede ayrıca, sporcu ile çalışan antrenörün olimpiyatlara sporcusuyla birlikte gidememesinin de ayrı bir sıkıntı olduğu ifade edildi.
Çözüm önerileri
Bildirgenin çözüm önerileri bölümünde, yetenek seçimi ve yönlendirilmesi konusunda her çocuğun 12 yaşına gelinceye kadar her yıl, yaşına uygun yetenek taramasından geçebileceği bir sistemin oluşturulması, alt yapısı hazırlandığı takdirde e-okul sisteminin bu konuda önemli bir veri bankası olabileceği kaydedildi.
“Bölgesel donanımlı elit sporcu merkezlerinin kurulması, mevcut merkezlerin yeniden yapılandırılması, yetenekli sporcuların yarışmaya başlamadan en az 5 yıl önce izlenmesi ve kayıt altına alınması uzun dönemli planlama ve başarı için önem taşımaktadır” denilen bildirgede yer alan çözüm önerileri kısaca şöyle:
“Antrenör eğitim sisteminin yeniden düzenlenmesi gerekir. Antrenör yeterlik ve standartlarının tüm federasyon ve spor yüksek öğrenimi veren kurumlarda gözden geçirilmesi, hizmet içi eğitimlerle güncelleştirilmesi önem taşımaktadır.
Öğrenci sporculara nakit para yerine eğitim bursu verilmesi, eğitim açısından geleceklerini garantiye almak açısından önemlidir. Sporcu merkezli ödüllendirme sisteminin gözden geçirilerek antrenör ödüllerinin yeterli miktarda olması sağlanabilir.
Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi'nin (TMOK) olimpiyat sporcularının yetiştirilmesi, organizasyon gibi konularda rolü genişletilip, federasyonlar ile daha fazla eş güdümlü çalışması sağlanabilir.
Alt yapıdaki sporcu sayısı konusundaki istatistikler elit sporcu seçiminde önem taşır. Bu nedenle bu konuda yaş ve cinsiyete göre daha gerçekçi çalışmaların yapılması önem taşımaktadır.
Sponsorluk desteği yaygınlaştırılarak 2016 ve 2020 oyunları için şirket sporcularının yetiştirilmesi sağlanabilir. Her spor dalında 5 sporcu için özel sektör desteği sağlandığında ve devlet desteği buna eklendiğinde üst düzey başarı sağlanabilir.
Olimpiyat kafilesinde yer alan her paydaşa, nerede nasıl davranması gerektiği konusunda eğitim verilebilir. Spor yüksek okullarından gerekli yeterliğe sahip olanlar fakülteye dönüştürülüp yeniden yapılandırılabilir. Belli bölgelerde merkezler kurularak sorun odaklı araştırmalar yapılıp sonuçların pratiğe aktarılması sağlanabilir.”
Hacettepe Üniversitesi Beytepe Yerleşkesi'nde 25 Eylül 2012 tarihinde düzenlenen ve açılışını üniversite rektörü Murat Tuncer'in yaptığı 2012 Londra Olimpiyatları Değerlendirme Toplantısı'na, Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksek Okulu Müdürü Haydar Demirel, Spor Bilimleri Derneği Başkanı Gıyasettin Demirhan, Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi (TMOK) Eğitim Komisyonu Üyesi Caner Açıkada, TMOK Sağlık Kurulu ile Avrupa ve Dünya Spor Hekimliği Derneği Üyesi Emin Ergen'in yanı sıra milli halterci Halil Mutlu, milli atlet Sema Apak, milli takım antrenörleri ve Londra Olimpiyatları'nda görev yapan gönüllüler katılmıştı.
“Genel olarak gerek federasyonlar gerekse Spor Genel Müdürlüğü'nün sistemli bir hazırlık süreci içinde olmadığı görüşü ağırlık kazanmıştır” denilen bildirgede ayrıca, “Milli Eğitim Bakanlığı'nın sistemi, performans sporcusunun seçilmesi ve yetiştirilmesini desteklemiyor” ifadesi kullanıldı.
Bildirgede, “okullarda yetenekli sporcuların seçilerek kulüplere yönlendirilmesiyle ilgili sistematik bir yapının bulunmadığı ve sporcu eğitim merkezlerinin de etkili şekilde çalışmadığı” ifade edildi.
Ödüllendirme sistemindeki sıkıntılar
Ödüllendirme sistemindeki sıkıntılar bildirgedeki en dikkat çekici noktalardan biri oldu. Sporculara verilen ödül miktarları çok yüksek bulunurken, antrenörler ile sporculara verilen para ödülleri arasındaki “uçuruma” dikkat çekildi.
“Dünyanın hiçbir yerinde bu kadar yüksek miktarlarda sporcu ödüllendirilmesi bulunmamaktadır” denilen sonuç bildirgesinde, “Genç yaşta yüksek miktarda para ödülü verilmesi, spora devam etme konusunda motivasyon kaybına neden olabilir” ifadeleri kullanıldı.
Sporculara çok yüksek miktarda maddi ödül verilirken, antrenörlere verilen ödül miktarlarının düşüklüğüne değinildi ve bu durumun antrenörlerin kendilerini geliştirme konusundaki motivasyonlarını olumsuz etkileyebileceği belirtildi.
Yabancı ve Türk antrenörlerin ücretleri arasında da bir uçurumun söz konusu olduğu kaydedilen bildirgede ayrıca, sporcu ile çalışan antrenörün olimpiyatlara sporcusuyla birlikte gidememesinin de ayrı bir sıkıntı olduğu ifade edildi.
Çözüm önerileri
Bildirgenin çözüm önerileri bölümünde, yetenek seçimi ve yönlendirilmesi konusunda her çocuğun 12 yaşına gelinceye kadar her yıl, yaşına uygun yetenek taramasından geçebileceği bir sistemin oluşturulması, alt yapısı hazırlandığı takdirde e-okul sisteminin bu konuda önemli bir veri bankası olabileceği kaydedildi.
“Bölgesel donanımlı elit sporcu merkezlerinin kurulması, mevcut merkezlerin yeniden yapılandırılması, yetenekli sporcuların yarışmaya başlamadan en az 5 yıl önce izlenmesi ve kayıt altına alınması uzun dönemli planlama ve başarı için önem taşımaktadır” denilen bildirgede yer alan çözüm önerileri kısaca şöyle:
“Antrenör eğitim sisteminin yeniden düzenlenmesi gerekir. Antrenör yeterlik ve standartlarının tüm federasyon ve spor yüksek öğrenimi veren kurumlarda gözden geçirilmesi, hizmet içi eğitimlerle güncelleştirilmesi önem taşımaktadır.
Öğrenci sporculara nakit para yerine eğitim bursu verilmesi, eğitim açısından geleceklerini garantiye almak açısından önemlidir. Sporcu merkezli ödüllendirme sisteminin gözden geçirilerek antrenör ödüllerinin yeterli miktarda olması sağlanabilir.
Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi'nin (TMOK) olimpiyat sporcularının yetiştirilmesi, organizasyon gibi konularda rolü genişletilip, federasyonlar ile daha fazla eş güdümlü çalışması sağlanabilir.
Alt yapıdaki sporcu sayısı konusundaki istatistikler elit sporcu seçiminde önem taşır. Bu nedenle bu konuda yaş ve cinsiyete göre daha gerçekçi çalışmaların yapılması önem taşımaktadır.
Sponsorluk desteği yaygınlaştırılarak 2016 ve 2020 oyunları için şirket sporcularının yetiştirilmesi sağlanabilir. Her spor dalında 5 sporcu için özel sektör desteği sağlandığında ve devlet desteği buna eklendiğinde üst düzey başarı sağlanabilir.
Olimpiyat kafilesinde yer alan her paydaşa, nerede nasıl davranması gerektiği konusunda eğitim verilebilir. Spor yüksek okullarından gerekli yeterliğe sahip olanlar fakülteye dönüştürülüp yeniden yapılandırılabilir. Belli bölgelerde merkezler kurularak sorun odaklı araştırmalar yapılıp sonuçların pratiğe aktarılması sağlanabilir.”
Hacettepe Üniversitesi Beytepe Yerleşkesi'nde 25 Eylül 2012 tarihinde düzenlenen ve açılışını üniversite rektörü Murat Tuncer'in yaptığı 2012 Londra Olimpiyatları Değerlendirme Toplantısı'na, Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksek Okulu Müdürü Haydar Demirel, Spor Bilimleri Derneği Başkanı Gıyasettin Demirhan, Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi (TMOK) Eğitim Komisyonu Üyesi Caner Açıkada, TMOK Sağlık Kurulu ile Avrupa ve Dünya Spor Hekimliği Derneği Üyesi Emin Ergen'in yanı sıra milli halterci Halil Mutlu, milli atlet Sema Apak, milli takım antrenörleri ve Londra Olimpiyatları'nda görev yapan gönüllüler katılmıştı.