Yarının müziğini dinlemek

Klasik müzik alanında çalışan genç bestecileri yazmaya teşvik eden, seslerini duyurmalarını sağlayan ulusal düzeydeki kurumsal yarışmaların sayısı yavaş yavaş artıyor. İzmir Kültür Sanat ve Eğitim Vakfı (İKSEV), Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Ulusal Beste Yarışması’nı 1996’dan bu yana sürdürüyor. 2011’de Ankara Devlet Konservatuvarlılar Derneği (ADK-DER) ve Mersin Müzik Festivali, 2017’de Süreyya Operası kendi adlarını taşıyan organizasyonları başlattı. İÜ Devlet Konservatuvarı, BESOM ve Kültür Bakanlığı zaman zaman ödüller koysa da klasik müzik bestecilerine yönelik periyodik yarışma düzenleyen kurumların sayısı hâlâ bir elin parmakları kadar.
ADK-DER bu yıl beşinci kez düzenleyeceği yarışmayı TÜRKSOY’un desteğiyle Türk cumhuriyetlerinin genç yeteneklerine de açtı. Bestecilerden orkestra eşlikli viyolonsel eserleri isteniyor. Mersin’de 2018’in konusu yerel kelebekler; eserler klarnet dörtlüsü için yazılacak. İKSEV, konçerto alanına yönelik 10’uncu yarışmasının üç finalistini geçen hafta açıkladı. Genç virtüoz ve bestecilere yönelik yarışmaları dönüşümlü düzenlemeyi planlayan Süreyya Operası geçen yıl müzikseverlerden gördüğü ilgi üzerine bestecilik yarışmasına öncelik verdi. Bu yıl oda müziği orkestrası için yazılan müzikler değerlendirilecek. İKSEV hariç tüm kurumlar sonuçları gelecek ay açıklayacak. İKSEV’in ödülü haziranda, İzmir Festivali’nde düzenlenecek konser sonrasında verilecek.

SÜİTLER VE ŞARKILAR
Bu arada iki yarışmanın ödüllü eserleri CD olarak yayımlandı.

AK Müzik’in 9. Nejat F. Eczacıbaşı Yarışması final konseri kayıtlarından hazırladığı albümde dereceye giren altı eserin yanı sıra ilk yarışmaların birincisi, bugünün jüri üyesi Hasan Uçarsu’nun 30. İzmir Festivali için bestelediği orkestra eseri ‘İzmir, Güzel İzmir’ yer alıyor. 2016’daki yarışmanın teması orkestra eşlikli ‘konser şarkıları’ydı. CD’de ilk üç dereceyi alan Murat Cem Orhan’ın ‘Şeyh Bedrettin Destanı’, İsmail Sezen’in ‘Yeraltı Kraliçesinin Şarkısı’, Utar Artun’un ‘Hiçlik’i ve mansiyona değer bulunan Ivan Celac, Berkant Gençkal, Oğuz Usman’ın eserlerini İzmir Devlet Senfoni Orkestrası seslendiriyor. Serdar Yalçın’ın yönettiği orkestranın solistleri bariton Doğukan Kuran, soprano Ayşe Şenoğul, mezzosoprano Başak Karataş, H. Zeliha Kökçek.
Süreyya Operası Beste Yarışması’nın ödüllü eserlerini Lila Müzik ‘4 Besteci 4 Süit’ başlığıyla yayımladı. İlk üç dereceye giren Cem Oslu, Orhan Veli Özbayrak, Ahmet Tamer Topuz ve mansiyon alan Artun Hoinic’in oda orkestrası için bestelenmiş süitlerini Gürer Aykal yönetiminde İstanbul Sinfonietta seslendiriyor.

ÖDÜLLER ADK’LILARIN
Her iki yarışmanın birincileri film müziği alanında çalışan profesyoneller. Diğer ortak özellikleri konservatuvar diplomaları: Her ikisi de kompozisyon dışındaki bölümlerden mezun. Son iki Nejat Eczacıbaşı Yarışması’nı kazanan Murat Cem Orhan şan eğitimi gördü. Cem Oslu ise piyano. Orhan bir süre İlyas Mirzayev’den özel kompozisyon dersleri aldı. MSGSÜ Devlet Konservatuvarı’nda orkestra şefliği ve kompozisyon konusundaki yüksek lisansını sürdürüyor. Oslu ise Türkiye’deki piyano öğreniminden sonra Berklee’de film müziği çalıştı. Los Angeles’ta Hollywood prodüksiyonları ve müzikaller için müzik yazıyor. (Konçertosuyla bu yıl Eczacıbaşı Yarışması’nın finalistleri arasında.)
Ödüllü diğer bestecilerin ortak özelliği okulları: Hepsi Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı mezunu. Mansiyonlular ise Bilkent, MSGSÜ Devlet Konservatuvarı ve HÜ ADK’dan.

İLETİŞİME AÇIK MÜZİKLER
Müzikte özgün dil oluşturmaya, geçmişi tekrarlamak yerine yeni sözler söylemeye çalışan genç besteciler çoğunlukla avangart akımlara yönelir. Riskli bir süreçtir özgün dil oluşturmak. Yeni tekniklerin özümsenmeden eklektik kullanımı bestecilerde ‘gençlik hastalığı’na yol açabilir.
Her iki CD’de yer alan eserlerde ‘gençlik hastalığı’ yerine bestecilerin yaşadıkları toprakların kültürüyle bağ kurma çabası, dinleyiciyle iletişim arzusu öne çıkıyor. Orkestra eşlikli şan eserlerinde Şeyh Bedrettin, Şahmeran gibi konular ele alınmış. Oda orkestrası için yazılan süitlerde ise geleneksel Türk müziği ve halk müziğine göndermeler, kimi yerde açık şekilde kimi yerde soyutlamalar ve çağrışımlarla
yer alıyor.
‘4 Besteci 4 Süit’i müzik mağazaları ve İdefix, Opus3a gibi internet sitelerinden, ‘Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Ulusal Beste Yarışması/ Konser Şarkıları’ albümünü ise İKSEV’den posta ücretini ödemek koşuluyla ücretsiz edinebilirsiniz (info@iksev.org).