Yarım kalan işler ve hıdrellez

“Benim bir şeyleri düşünmek için uzun zamana ihtiyacım yok. Çünkü bir duygu filtrem var. Saniyesinde bir düşünceyi öğütüp duyguya çevirebiliyor. Kısa boru hatlarından geçen duygularım da buradan bir karara bağlanıyor.”
Sinem Sal’ın romanları sanki bir apartmanda geçiyor. Her dairesinde farklı karakterlerin oturduğu, komşuluğun devam ettiği, mahallesiyle esnafıyla sokağın gizlediği hikâyeleri anlatır gibi yakınlık hissi veriyor okuruna. Yeni romanı ‘Behice’nin Yarım Kalan İşleri’nde bu defa yaşama tek başına tutunmaya çalışan, okuduğu bölüm yerine sevdiği işin peşinden giden, muhtemelen gençliğini 90’larda yaşamış, taşradan uzaklaşmayı seçmiş kentli genç bir kadının kendince mücadelesini içeren bir komşu hikâyesini anlatıyor. Ayşe Püren yaşamı da izlediği filmlerden birer kesit gibi gören bir kadın. Anne kaybıyla açılıyor roman ve sonra yavaş yavaş Ayşe Püren’in dilinden kendi hikâyesine, daha doğrusu yaşamına giriyoruz.
Sinem Sal’ın kaleminde Yeşilçam’dan kopup gelen bir tat var. Hemen her romanında fonda bir ritim saklı; kimi zaman sanat müziği nağmeleri, kimi zaman Türkçe pop, kimi zaman da sevdiği, esinlendiği filmlerden kareler... Tüm bunlar onun ince, mizahi ve aslında bir o kadar da hüzün dolu üslubunu oluşturuyor. Odağında kadınlar, kız çocukları, komşu teyzeler, anneler, sevilen ve sevilmeyen akrabalar, arkadaşlar, dertli sevgililer... ‘Behice’nin Yarım Kalan İşleri’ anne-kız ilişkisini odağına alsa da aslında bir kız çocuğunun büyüme ve annesiyle, onun kaybı sonrasında yeniden tanışma öyküsü... Kızlar anneleriyle gerçekten ne zaman tanışıyor?
Kendi annelerimizi ne kadar tanıyoruz? Annemiz olmaları dışında bir kadın olarak nasıllar, sahiden bu sorunun yanıtı kaçımızda var? Yaşamda yapmak isteyip yapamadıkları, hayalleri, kırgınlıkları... Tüm bunların ne kadarını biliyoruz? Ayşe Püren de bu soruların yanıtlarını ararken kendisiyle tanışıyor bir taraftan. Kendini keşfediyor ve bu yolculukta özgüvenini yeniden buluyor.

KADIKÖY’E VE BEYOĞLU’NA SELAM...
Sinem Sal’ın akıcı dili, mizahi üslubu ile ‘Behice’nin Yarım Kalan İşleri’ bir solukta okunuyor. Annesinin, ölümünden sonra bıraktığı notlarından izini sürdüğü dileklerini gerçekleştirmeye çalışan Ayşe Püren hem annesinin duygularına odaklanıyor hem de kendi hıdrellezini kutluyor. Tek başına kaldığını düşünürken kız kardeşlerini tanıyor ve içindeki feminist bilinci keşfediyor. Yalnız ve çaresiz olduğunu düşündüğü bir anda başka bir kız kardeşlik ona yuva oluyor. Bu, kendi yolunu bulmasını sağlıyor. Ne zamandır aklında olanları hayata geçirme cesaretini buluyor. Hayır demeyi öğreniyor, yaşamına sahip çıkmayı, yeni bir hayata yer açmayı, gülüne kavuşmayı ve kendini bulmayı başarıyor. Bazen bir kayıp, çok büyük bir kayıp insanın kendini bulmasını sağlar. Annesinin kaybı Ayşe Püren’de tam da böyle bir yolu açıyor.
Tüm bunlar İstanbul’da yaşanırken Kadıköy koca bir mekâna dönüşüyor; sokaklarına, kahvelerine, kitapçılarına, iskelesine takılıyor okur. Bugünün Kadıköy’üne sıkışanların 90’ların Beyoğlu’na el uzatanların ortak hikâyelerinde, beğenilerinde, dertlerinde de geziniyor. Yazarın roman boyunca 90’ların sonu 2000’lerin başı için kurduğu “her şeye rağmen güzel zamanlarmış” atmosferi ise dönemi yaşayan okurlar için romanın sürprizi diyebiliriz. Dönemi yakından bilenler için Beyoğlu’na da bir selam veriyor yazar.
‘Behice’nin Yarım Kalan İşleri’, Sinem Sal okurlarını mutlu edecek ve yeni okur ağlarına ulaşacak tatta bir roman. Okurunu saran sarmalayan tanıdık bir sesten çıkmış gibi. Dahası bu roman hayata inat hayallerinin peşinden giden kızların, sevdiği işi inatla yapmayı sürdürenlerin, her zaman bir çıkış olduğuna inananların, İstanbul’u sevenlerin, kız kardeşlik bağıyla birbirine bağlanan yaşamların, annelerinin dileklerini gerçekleştirmeyi dileyenlerin, hıdrelleze inananların romanı.

Behice’nin Yarım Kalan İşleri
Sinem Sal
Karakarga Yayınları, 2023
232 sayfa.