Güncelleme Tarihi:
Geçen haftaki yazımda kitap kapaklarına olan ilgimden bahsetmiş, kapak sanatçılarını anmıştım. Adların geçtiği yazılarımda beni rahatsız eden tek duygu bazı önemli adları unutmaktır. Zaten bu tür yazıların da eksiksiz bir liste gibi iddiası olamaz. Ayrıca okuyucularım bazı adları hatırlatırlarsa o e-postaları da hemen yayımlıyorum.
Üç ad mutlaka yer alır bu adlar arasında:
* İhap Hulusi (Aramızdan ayrıldı.)
* Yurdaer Altıntaş (Aramızdan ayrıldı.)
* Bülent Erkmen – Üretiyor, yaratıyor.
İhap Hulusi ile rahmetli çevirmen arkadaşım Adnan Semih Yazıcıoğlu aracılığıyla tanıştım. O, Kınalıada’da İhap Hulusi’nin Fazıl Ahmet Aykaç Caddesi’ndeki evinin üst katında oturuyordu. Şair Fazıl Ahmet Aykaç ile beraber grafiği Kulüp Rakısı’nın kapağına çizilmişti.
Bu hafta da bazı sanatçıları anımsatmayı amaçladım:
Ali Suavi Sonar (1910-1994): Adana’da doğan sanatçı DGSA Afiş Atölyesi’nde öğrenim gördü. Mısır’a gitti. 1934-1940 yılları arasında İnhisar İdaresi (Tekel) için çalıştı. Tasarımlar hazırladı. Bir dönem terzilik yaptı. 1932’de gazeteciliğe başladı. Resimli Her Şey dergisi ile başladığı gazeteciliği Hayat, Ses, Resimli Roman ve Hayat Spor dergileri ile sürdürdü. Fotoğrafçılık ve fotomuhabirliği yaptı. Roma’da yaşadı. 27 yıl Hayat dergisinin Avrupa muhabiri oldu. 1986’da İstanbul’a döndü. 1993’te Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü’ne layık görüldü. Nâzım Hikmet, Sabahattin Ali, Fazıl Hüsnü Dağlarca gibi edebiyatçıların eserlerinin ilk baskılarının kapaklarını yaptı.
Cemal Nadir Güler (1902-1947): Bulgaristan göçmeni bir ailenin ferdi olarak Bursa’da doğdu. Hattatlık yapan babasından etkilenerek ressam olmaya karar verdi. Sedat Simavi’nin Diken dergisinde ilk kez bir karikatürü yayımlandı. 1928’de Akşam gazetesinde günlük karikatürler çizmeye başladı. 1941’de Vedat Günyol ile Arkadaş isimli bir çocuk dergisi yayımladı. 1942-1944 yılları arasında ünlü Amcabey isimli mizah dergisini çıkardı. Pek çok karikatür albümü yayımladı. Beş kişisel sergi açtı. Ömer Durmaz’ın saptamasına göre son yaptığı kapak Avni İnsel’in hazırladığı ‘Topal Karganın Hatıraları’dır (1946).
İhap Hulusi Görey (1898-1986): Kahire’de doğdu. Resim eğitimi aldı. Münih’e gitti. Beş yıl eğitim aldı. 1925’te İstanbul’a döndü. İlk afiş sergisini 1935’te Beyoğlu’nda açtı. Pek çok kitap kapağı yapan İhap Hulusi hakkında, Ender Merter birkaç kitap yazdı.
Cevat Şakir Kabaağaçlı (1886-1973): Babası Mehmet Şakir Paşa’nın vali olduğu Girit’te doğdu. 1904’te Robert Koleji’ni bitirdi. Oxford’da okudu. Sürgün ve hapis cezalarından dolayı Bodrum’da yaşadı. Resimli Ay, Resimli Hafta gibi dergilerin kapaklarını yaptı. ‘Anadolu Efsaneleri’, ‘Gülen Ada’ gibi kitapların kapaklarını hazırladı.
Firuz Aşkın (1924-2011): İstanbul’da doğdu. Kabataş Lisesi’ni bitirdi. 1941’de Akbaba’da çizmeye başladı. Türkiye Yayınevi’nde Tasvir gazetesinde çalıştı. 1960’ta Almanya’ya gitti, 1970’te döndü. Milliyet ve Hürriyet yayınları için çalıştı. 2011’de vefat etti.
Cevat Şakir Kabaağaçlı’yı, Yurdaer Altıntaş’ı ve Firuz Aşkın’ı tanıdım. Hürriyet Yayınları’nın birçok kapağını Aşkın yapmıştı.
Bu yazılarda amacım, okurun dikkatini içerik kadar kapağa da çekmekti.