Unutmadık, asla unutmayacağız!

BEYAZ GÜVERCİNLER HATIRLATIYOR
Hafıza 15 Temmuz Müzesi, İstanbul

Geçen yıl açılan müzede ülkemizdeki ve dünyadaki darbe girişimleriyle modern sömürgecilik tarihinin gelişim evreleri anlatılıyor. İki katlı müzenin giriş katındaki duvarda ‘Unutma’ yazısı ve 15 Temmuz şehitlerinin isimleriyle onları temsilen tavandan sarkan beyaz güvercinler var. Dev ekranda oynatılan 15 Temmuz videoları ve belgesellerinde o gece yaşananlar ve darbecilerin vahşeti ziyaretçilere gösteriliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın CNN Türk ekranından milleti sokağa çıkmaya davet ettiği Hande Fırat’a ait cep telefonu, Tuğgeneral Semih Terzi’yi vurarak gerçek bir kahramanlık öyküsü yazan ve darbenin o saat itibariyle seyrini değiştiren Astsubay Ömer Halisdemir’in beresi ve kaması sergileniyor.

Kurşun isabet etmiş kask

Yine Necmi Bahadır’a ait kurşun isabet eden cüzdan ve fotoğrafla Gazi Bilal Özyıldırım’a ait kurşun isabet etmiş motosiklet kaskı ve İdris Akdoğan’a ait kurşun isabet etmiş telefon da sergilenen eşyalar arasında. Darbeler Çağı köşesinde, 1950-2016 yıllarında dünya genelinde 531 darbe gerçekleştirildiği, bunların 210’unun amacına ulaştığı, Türkiye’deyse 1960-2016 arasında 9 darbe ve darbe girişimi gerçekleştirildiği bilgisi var. Sömürgeciliğe karşı dik duranlar köşesinde de Mustafa Kemal Atatürk, Mahatma Gandhi, II. Abdülhamit, Aliya İzzetbegoviç gibi liderlerin bilgileri yer alıyor. Hafıza 15 Temmuz Müzesi’ne bir yılda 450 binin üzerinde ziyaretçi geldi.

TÜRKİYE’DE İLK OLDU
15 Temmuz Demokrasi Müzesi, Gaziantep 

Türkiye’nin ilk ‘15 Temmuz Demokrasi Müzesi’ Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından, Gaziantep İstasyon Meydanı’ndaki İstasyon Parkı’nın içinde,
12 Temmuz 2017’de ziyarete açıldı. Darbe girişiminin bir yansıması olan müzenin tüm duvarları düzensiz ve asimetrik bir perspektifle ele alınarak o gün yaşanan atmosfer, mekânsal olarak yeniden dizayn edildi. Müzede; o gece, 16 Temmuz sabahı Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yapılan resmi açıklamaya kadar yaşanan süreç, bir zaman çizgisi içinde yüzlerce telefon, tablet, televizyon ve güvenlik kamerası monitörü üzerinden kronolojik olarak ziyaretçiler tarafından izlenebiliyor. Müzede darbe girişiminde şehit düşenler ve Gaziantepli şehitlerin de ayrı bir bölümde fotoğrafları sergileniyor. Dış cephesinde de 248 şehidin isimlerinin yazıldığı bir anıt duvar var. Ziyaretçi sayısı 200 bin.

Gaziantep’teki müze, bu tarihi olayı yeniden anlama ve yorumlama, geçmişi sabitleme yerine geçmişin olumsuz yükünden kurtulma ve sağlıklı bir geleceği inşa etmeyi amaçlıyor. Müzenin misyonu ziyaretçilere geçmişi unutmadan geleceğe emin adımlarla yürümeleri gerektiğini hatırlatmak.

ADETA KAHRAMANLAR NEHRİ
Kahramankazan 15 Temmuz Şehitler Müzesi, Ankara

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca 15 Temmuz hain darbe girişiminde yaşananları gelecek kuşaklara aktarmak üzere yapılan ‘Kahramankazan 15 Temmuz Şehitleri ve Demokrasi Müzesi’ geçen yıl açıldı. 17 milyon liraya mal olan müzenin yaklaşık 3 bin 600 metrekare kapalı alanı var. 15 Temmuz Şehitleri ve Demokrasi Müzesi’nin zemin katında çok amaçlı kullanıma uygun 340 kişilik konferans salonuyla süreli ve süresiz sergi salonları, çocuk atölyesi yer alıyor.

Müzede girişteki o gece yaşanan olayların etkisinin bir enstalasyonla yansıtıldığı camlı bölümün üzerinden geçilerek sergileme bölümüne varılıyor. Salonun bir duvarında 15 Temmuz gecesi ve sonrasında Türkiye’de gelişen olaylar, başlangıç saati itibariyle dakika dakika bir zaman çizelgesinde anlatılıyor. Diğer duvarda Türkiye ve Kahramankazan’da 15 Temmuz günü ve sonrası yaşananların fotoğrafları var. Bu fotoğraflar ses efektleriyle bir nehir kıvrımı görüntüsünde duvarın içinden çıkıyormuş algısı oluşturularak ziyaretçilere sunuluyor.

Diğer bölümde Kahramankazan’da gazi olan vatandaşların özgeçmişleri, 15 Temmuz gecesi ve gazi oldukları an yaşadıklarını anlattıkları röportajların izlenebildiği kiosklar var, burada ayrıca o gece çekilmiş fotoğrafların illüstrasyonları sergileniyor. Bir yılda müzeye gidenlerin sayısı 300 binden fazla.