Üç, iki, bir, kayıt
Güncelleme Tarihi:
Yönetmen, yazar ve eğitmen Gürşat Özdamar’ın yılların deneyiminden süzerek kaleme aldığı ‘Stop Motion/Çocuklarla Sinema’ kitabı çok değerli; her şeyden önce sinema sevgisi kazandırdığı için.
Teknoloji bağımlılığının beş-altı yaşa kadar düştüğü ve gidişatın daha da kaygı verici olduğu inkâr edilemez bir gerçek artık. Hal böyle olunca çocukların sanata, spora, kültürel aktivitelere ilgi duymalarının önemi de gün geçtikçe artıyor. Sinema bu alanların en kolay ulaşılabilenlerinden ve en güzellerinden biri. İyi anlatılmış hikâyeler çocuklara sadece başka dünyaların kapılarını açmak, farklı hayatları tanıma şansı tanımakla kalmıyor, gözlem yapma, eleştirel düşünme, yaratıcılık ve problem çözme gibi yetenekler de kazandırıyor.
Yönetmen, yazar ve eğitmen Gürşat Özdamar’ın yılların deneyiminden süzerek kaleme aldığı ‘Stop Motion/Çocuklarla Sinema’ kitabı bu yüzden çok değerli; her şeyden önce sinema sevgisi kazandırdığı için. Bunu şimdilik bir hobiye, gelecekteyse belki mesleğe dönüştürme imkânı tanımasıysa cabası. Özdamar, pek çok kurum, okul, etkinlik ve festivalde sinema atölyeleri düzenliyor, çocukların film yapımını deneyimlemelerine önayak oluyor. ‘Stop Motion/Çocuklarla Sinema’, Özdamar’ın tüm bu atölye çalışmalarına dayanıyor, çocuk ve gençlere kendi stop motion filmlerini yapmaları için ilham veriyor.
Film yapım sürecini ‘Çekim Öncesi Hazırlık’, ‘Çekim’ ve ‘Çekim Sonrası’ olmak üzere üç ayrı sekansa ayırıyor kitap. Ama önce ‘Stop Motion’ın Tarihçesi: Bir Varmış Bir Yokmuş.’
Her şey merakla başlar. Fotoğrafçı Eadweard Muybridge iyi ki dört nala koşan atların dört ayağının birden yerden kesilip kesilmediğini merak etmiş. Cevabı bulmak için yaptığı fotoğraflama çalışmalarıyla hareketi parçalara bölerek sinemanın ilk adımını atmış, Muybridge. Kilit kelime, hareket. Hareketten kinetik enerji doğuyor. Sinemaya da bir zamanlar ‘kinema’ deniyor. Tüm bunlarla beraber sinemanın tarih öncesi mağara resimlerinden tutun da kimyayla etkileşimine, hareket tekniklerinden büyülü fenerlere kadar birbirinden çarpıcı bilgiler ve etkinlikler bu bölümün konularından.
Ardından ‘Çekim Öncesi’ bölümüyle filmimize başlıyoruz. Film fikrinin oluşması, senaryoya dönüştürülmesi, karakter ve mekân tasarımı gibi süreçler yine geniş bir yelpazede ele alınıyor. Sinema tarihinin ilk uyarlamalarından “Ay’a Yolculuk” bu bölümün konuğu. Yaratıcı etkinlikler, malzeme seçimi ve sahne tasarımıyla ilgili ipuçları, ışık ve gölgenin rolü, bütçe gibi konular detaylıca ama akıcı bir dille anlatılıyor.
Ve setimizi kurup “Üç, iki, bir, kayıt!” diyerek ‘Çekim’ aşamasına geçiyoruz. Bu sekans da kendi içinde sinematografik öğeler, hareket ve hız, stop motion programları, greenbox, ses ve müzik gibi bölümlere ayrılıyor. Filme müzik ekleme, görsel efektler, jenerik, yayınlama ve festivaller ise ‘Çekim Sonrası’ sekansında ele alınıyor. Ama sanmayın ki kitap burada bitiyor.
Bölümlerin ve konu başlıklarının üzerinde tek tek durmamın sebebi sinemaya dair hiçbir detayın atlanmadığını, verilen emeğin büyüklüğünü anlatabilme isteğimden kaynaklı biraz da. Gürşat Özdamar sinema sevgisini tecrübesiyle harmanlıyor ve düş bahçelerinin kapılarını açıyor.
ÇOCUKLARLA SİNEMA
Gürşat Özdamar
Dinozor Çocuk, 2023
96 sayfa.