Siyasal ve toplumsal hayatımızın tanıklarından: Erdal Öz

Erdal Öz (1935-2006) yazar-yayıncı kuşağından, darbe mağduru arkadaşlarımızdan biriydi. 12 Mart’ta yazar olarak da kitapçı olarak da büyük bedeller ödedi. Üç kez tutuklandı, hapishanede yattı.
Ankara’da ‘Sergi’ adlı bir kitabevi açtı, burası kitapseverlerin, iyi bir okur kitlesinin uğrak yeriydi.
Hapishaneden çıktıktan sonra kitabevine gittiğinde, dükkânı su bastığını, kitapların ıslandığını gördü. Okurların vefasına örnek bir hareket başladı, birçok okuru okunamayacak kitapları gelip satın aldı.
O kuşağın siyasi hareketlerindeki yaşamlarını onun kitaplarında okuduk.
‘Gülünün Solduğu Akşam’da birlikte hapis yattığı Deniz Gezmiş başta olmak üzere sonradan asılanları yazdı.
Yaşar Kemal, onun bir kitabı için, “Erdal’ın dibe çökmüş, mayalanmış ustalığı burada” demişti.
İlk kitabı ‘Yorgunlar’dı, ‘Yaralısın’, ‘Defterimde Kuş Sesleri’, ‘Havada Kar Sesi Var’ Türk edebiyatının önemli ürünleri arasında yer aldı.
Kitaplarıyla üç ödül kazandı:
* Orhan Kemal Roman Armağanı
* Sedat Simavi Edebiyat Ödülü
* Sait Faik Armağanı
Ankara’da bir süre radyo programları yaptı, Türk Dil Kurumu’nda çalıştı. İstanbul’a geldi, bizim evlerimizde bazı yazarlar, şairler üzerine yorumlarımızı kaydetti.
12 Mart’ta cezaevinden çıktıktan sonra yazdığı öyküler a dergisinde yayımlandı.
1950 Kuşağı’ndan olan Erdal Öz, İstanbul’a gelince Cem Yayınevi’nde çocuk kitapları bölümünü yönetti. 1980’de Can Yayınları’nı kurdu. Türk edebiyatının ve dünya edebiyatının önemli yazarlarını yayımladı.
İstanbul’a geldikten sonra sık sık görüşmeye başladık, sevgili arkadaşım Deniz Kavukçuoğlu da Erdal Öz’ün yakın arkadaşlarındandı. Üçümüz de Frankfurt Kitap Fuarı’nda kitapları, yazarları konuşurduk.
Düşüncelerini, değerlendirmelerini içtenlikle savunurdu. Övgüsünü de eleştirisini de doğrudan yapardı. Kuşağını her yerde savundu, hep onlarla birlikte düşündü.
2008 yılında Can Yayınları ve ailesi ‘Erdal Öz Edebiyat Ödülü’nü kurdu. Kurulduğu yıl ödülü iyi şair Gülten Akın aldı. Bu yıl ödülü iyi eleştirmen, edebiyat eleştirmeni Jale Parla kazandı.
Edebiyat ve yayıncılık tarihinde önemli yeri olan Erdal Öz’ün kitapları hem siyasal hem toplumsal hayatımıza tanıklık eden eserlerdir.
Yeniden okunmasını öneriyorum. Onu sevgiyle anıyorum.