Şiirde bir Yusuf iyiliği

En az 40 yıldır şiirde bir Yusuf Alper iyiliği böyle yaşanıyor. Ruh marangozu ama kalbini şiirle tamir etmeye çalışanlardan o da. Kalbini, kalbimizi... ‘Sonsuza Akan Irmakta’ topladığı şiirleri, onun yolculuğunun gitgide derinleştiğini gösteriyor.
Son numaram, ‘şiir dayıdan gelir!’ demek, yeni buldum bunu, size de söylemiş olayım. ‘İyilik nereden gelir?’ derseniz, onu herkes bilir, tabii Ziya Osman Saba’dan. Peki nereye dökülür? Marmara Denizi’nden Ege’ye gelir, körfezden İzmir’e çıkar, ‘ruh marangozu’nun kapısını çalar, ‘ben geldim’ der...
...Demez kapıda beliren içiyüzü bir, gülüşü gençlikten, kalbi de cömertlikten şair, ona bir şiirle hoş geldin der. Şimdi yazdığıma bakmayın, en az 40 yıldır şiirde bir Yusuf iyiliği böyle yaşanıyor işte.
Ruh marangozu ama kalbini şiirle tamir etmeye çalışanlardan o da. Kalbini, kalbimizi. Bazı ırmaklar coşkun akar, yatağından taşar, bazı ırmaklar usulca, dingin ve sürekli, sonsuza akar. O hepimizin iç resmini çekiyor, psikodinamiklerimizi yazıp duruyor, bizim de ‘Nedir Yusuf bu sular, ırmaklar, senin bu akıp gidenle derdin ne?’ diye sormamızın vakti geldi... Geçti bile!
Geçmeyen şeyler de var iyi ki, iyilik gibi, Yusuf Alper’in şiirleri gibi. Kuşak desem, laf olur, bizim zamanın diyeyim gençlerinden, iyi şairlerinden. Doğrusu ‘şair iyi insan olmalı’ diye çok katıldığım düşünceyi de ziyadesiyle doğrulayanlardan. İyiysen cömert de olursun çünkü, şiirinde, yazında, başka şairlere karşı. Yusuf Alper de hepsini bir arada taşımak gibi aslında ağır bir yükü, şiirindeki ve kişiliğindeki tevekkülle, sakince, sanki hiç yorulmuyormuş gibi gülümsemeyle taşıyor.
Şiiri de bu gülümsemeyi taşıyor. Bir Yusuf gülümsemesi. Kırılmalara, yalanlara, aldanışlara karşı da, sitemli bile değil, hüzünlü bir insan güzellemesi.
Konuştum da yazdım da Yusuf’un şiirleri için, bir kez daha söylemiş olursam, inancım değişmediği içindir. Coşkun değil ‘Sonsuza Akan Irmakta’ (Klaros) topladığı şiirleri, onun yolculuğunun gitgide derinleştiğini gösterir. 11 şiir kitabından ve şiiri için yazılanlardan kimi seçmelerin yer aldığı bu güzel ve evladiyelik kitapla birlikte, yeni şiir kitabı ‘Hüzün Bir Duruştur’ (Klaros) da yayımlandı. Yine aynı sadelik, aynı ‘duruş’ ve ‘gelmiş bulunduk’ duygusu. Ve insana, yaşama, dünyaya, hayvana, tabiata gösterdiği ‘merhamet’. Dizesi de var, “Merhameti olandan avcı olmaz’ dedi adam”. Avcı olmasın, şair olsun, hepsinden de önce merhametli olsun!
“Acıyla irkildim, ben gibi bir vardı karşımda” diyecektir, ama bilecektir de hep, “Zamanın koynunda ince bir yara/Hep derinlerimde, içim eridi”. Tüm kederliler gibi, tıpkı bu yazının da onu bir hüzün ırmağında gördüğü gibi, farklı insanlar tarafından kendisine sözbirliğiyle hep aynı şeyin yakıştırıldığı biri de, belki olduğundan da kederli görünür zamanla. Bir yandan da bu keder sisini dağıtmak ister, dağıtamasa bile aralar. Yusuf Alper şiirinde giderek daha sık görmeye başladığımız ironi de işte bu hüzün dağının doğal sonucudur. İroni, bu şiirin nefesidir. Hem soluk hem de hikmet anlamında: “Boyumun ölçüsünü aldım azize/ Ben kimim bu çölde azize/ Hayatın tokatladığı şamar oğlanı/ Vurdukça iki seksen uzanıyor yere”.
“Ben de halimce Bedreddinim”, duygusuna da ruhuna da katıldığım bu cümleyi, Yusuf Alper şiiri için de söylerim. Şiirini okuduğumda onunla dertlenip onunla gülümsemek ve bu dinginlikle tam o esnada iyi bir şey olduğunu hissetmek. O sessizlikte, ‘şiir doğdu!’ demek. Yusuf Alper’in şiiri böyle yakındır bana.
O başka şairlerin şiirleriyle daha yakın olmak ve okura da yakınlaştırmak için yıllardır ‘psikodinamik açıdan...’ pek çok şairimizi inceledi, Nâzım Hikmet’ten Cemal Süreya’ya, Metin Cengiz’den Enver Ercan’a kitaplarını yazdı. Şimdi de ‘Türk Şiirinin Psikanalizi’ (Arketip) ile Edip Cansever’den Gülten Akın’a, Neslihan Yalman’dan Nihat Özdal’a pek çok şairi, çocukluk yıllarına, aile yaşamına dek inerek, ‘Divan Şairi’ yapıyor!
Psikiyatriyi şiirle buluşturan bu ‘Divan’da uzanan, bana kalırsa ‘danışan’ şairlerden çok psikiyatr, hoca ve şair Yusuf Alper. Ele aldığı her şairi, şiirlerinden yaşantısına öylesine derinden inceliyor ki, bize bizden haber veriyor. Bu çok değerli çalışmayı da her şaire öneriyorum. Alper’in ‘psikodinamik açıdan’ kitaplarının çoğu tükenmiş, “yok mudur kurtaracak bahtı kara maderini” şairin?

SONSUZA AKAN IRMAKTA �

Yusuf Alper
Klaros Yayınları, 2021
848 sayfa, 120 TL.