‘Şeytanın kemancısı’ Radulovic

BİFO’nun 22 Mart Perşembe akşamı İstanbul Lütfi Kırdar’daki konserinde eşlik edeceği Sırp kemancı Nemanja Radulovic, günümüzün popülaritesi her geçen gün artan klasik müzik yıldızlarından biri. Nasıl artmasın? Radulovic’te yıldız olmak için hemen her şey mevcut: Baş döndürücü bir teknik, yer yer ‘şeytanın kemancısı’ Paganini’yi akla getiren sıradışı bir fizik ve sahne karizması, sıcaklık ve sevimlilik... Radulovic’i nihayet ülkemiz sathı mailinde izleyebileceğimiz gün gelip çatmak üzere. Öyle zira 1985 doğumlu bu süper yeteneğin son yıllarda tüm dünyada estirdiği fırtınada, ülkemiz orkestralarının amiral gemisi olan BİFO’nun da katkısı büyük. BİFO’nun 2016 yılında çıktığı ilk Avrupa turnesinin solistiydi Radulovic ve geçen yıl bu birliktelik büyük prestije sahip kayıt firması Deutsche Grammophon’dan yayımlanan bir ‘Çaykovski-Keman Konçertosu’ albümüyle ete kemiğe de büründü. Radulovic son dönemde ses getiren işler çıkardığı BİFO eşliğinde ülkemizde ilk kez sahneye çıkacak.
Sırbistan doğumlu Radulovic, Fransa’da efsanevi keman virtüozu Yehudi Menuhin’in yanı sıra memleketindeki Belgrad Müzik Fakültesi’nde Dejan Mihailoviç ve Saarbrücken Müzik Akademisi’nde meşhur pedagog Joshua Epstein’la çalıştı. Feyz aldığı bir diğer büyük usta ise Cremona’da eğitim aldığı Salvatore Accardo’ydu. 14 yaşında taşındığı Fransa’nın Paris Konservatuvarı’nda da Patrice Fontanarosa’nın öğrencisi oldu.

Radulovic, İstanbul’da vereceği konserde Ermeni ulusunun büyük bestecisi Aram Haçaturyan’ın (1903-1978) ‘Keman Konçertosu’nu solist olarak seslendirecek. Bestecinin efsanevi Rus virtüoz David Oistrakh’a ithaf ettiği bu olağanüstü eser günümüzde en fazla seslendirilen 20’nci yüzyıl konçertolarının başında gelir. Ermeni folklorundan eserlerinde bolca esinlenmesiyle bilinen Haçaturyan üç bölümlü bu konçertonun her köşesinde halkının cazip folklorik malzemesini olağanüstü ayartıcı biçimde kullanmasını bilmiştir. İçerdiği müzik malzemesiyle bu topraklara da çok yakın olan konçertonun Türkiye’de neden daha fazla çalınmadığını hep merak etmişimdir. Bu konçertonun kaydını Radulovic’ten henüz dinleyemiyoruz ama konsere hazırlık olsun diye önden dinleyeyim derseniz, eskilerden David Oistrakh’ın, günümüzden ise Itzhak Perlman’ın, her ikisi de EMI etiketi taşıyan klasikleşmiş kayıtlarını tercih edin derim.

BİFO’nun 22 Mart’taki ‘Rus Akşamı’nda sunacağı diğer eserler, Mussorgski’nin ‘Çıplak Dağda Bir Gece’ adlı ‘müzikal tablo’suyla Çaykovski’nin ‘Kader’ diye bilinen ‘4. Senfoni’si. Rus Beşleri’nin dehA yönünden belki de açık ara en önde olmakla birlikte kompozisyon-orkestrasyon bilgisi yönünden en zayıfı olduğu söylenebilecek Modest Mussorgski’nin insanlığa armağan ettiği en güzel eserlerden biridir ‘Çıplak Dağda Bir Gece’. Bestecinin ‘gönüllü orkestrasyonculuğunu’ üstlenen Rus Beşleri’nin ‘armoni gurusu’ Nikolay Rimski Korsakov’un esaslı bir revizyondan geçirdiği halini dinliyoruz bugün konser salonlarında (Korsakov’un eseri nereden alıp nereye taşıdığı, eserin orijinalinin YouTube’da bulunabilecek kayıtları dinlenerek rahatlıkla anlaşılabilir). Çaykovski’nin, tarihin en garip hami-besteci ilişkisine beraberce imza attıkları dul işkadını Nadejda von Meck’e adadığı ‘4. Senfoni’si bestecinin 6 senfonisi arasında en sevilen üç tanesinden biridir (Diğerleri 5 ve 6’dır). Esere damgasını vuran meşhur ‘kader motifi’, obuanın ikinci bölümdeki o müthiş melankolik teması, üçüncü bölümde yaylılara ter döktüren uzun pizzicato (tırnakla tel çekme) pasajlar ve adeta bir volkan gibi patlayan son bölümün enfes ikinci teması... Asla ve asla kaçırılmaması gereken bir BİFO konseri daha bizleri bekliyor.