Savaşsız bir dünya için savaşın gerçekleri...

‘Savaş Atı’ ve ‘Kayıp Zamanlar’ gibi sinemaya uyarlanan ödüllü romanların yazarı Michael Morpurgo, son kitabı ‘Kurdun Ağzında’da İkinci Dünya Savaşı’nı yaşayan dayılarının, onu derinden etkilemiş gerçek hikâyelerini anlatıyor. Usta illüstratör Barroux’nun siyah beyaz, rüya gibi çizimleri yazarın anılardan beslenen hikâyesine eşlik ediyor. Savaş ve savaşın yerle bir ettiği dünyalar, Morpurgo’nun anlatmayı en sevdiği ve ustalıkla başardığı konulardan... Bunda 1943 doğumlu yazarın bombardıman altındaki İngiltere’de ve kayıplar veren bir ailede büyümüş olmasının etkisi büyük. Ancak tek sebep bu değil. Morpurgo kederin ve kayıpların da neşe ve mutluluk kadar yaşamın gerçekleri olduğunu, çocuk ve gençleri bu gerçeklerden uzak, steril bir dünyada yaşatmanın imkânsız olduğunu düşünüyor. Çocuklara hayatın zorluklarını onları umutsuzluğa düşürmeden ve küçümsemeden, büyüleyici hikâyelerle anlatıyor.
Yazar son romanında da iki kardeşin sevgi ve neşe dolu çocukluk yıllarından acımasız savaş yıllarına uzanan yaşamlarındaki kırılma noktalarına, dönemeçlere götürüyor bizleri ve savaştan etkilenen onlarca hayatı, merkezine bir direnişçiyi alarak anlatıyor.

Birbirlerinden her zaman çok farklı olan iki kardeş, Francis ve Pieter 1939’da savaş başladığında da farklı yolları seçerler. Pieter’a göre dişlerini çıkarmış üstümüze atılmaya hazır bir kurtla dövüşmek gerekir, Francis ise el çırpmanın ve cesur görünmenin yeteceğini düşünür. Çocukluklarındaki bu fikir ayrılığı yıllar sonra faşizm hızla üzerlerine gelirken de devam etmiş, Royal Academy’de eğitim almış başarılı bir aktör olan Pieter hiç tereddüt etmeden orduya katılırken öğretmen olan Francis askerlik yapmayı reddederek bir çiftliğe çalışmaya gönderilmiştir.

Hikâyenin ana eksenini oluşturan bu detayları 90’ıncı yaş gününü kutlayan Francis’in anılarından öğreniyoruz. Doğum günü partisinden sonra usulca yatağına uzanan Francis ‘hatırlama gecesi’ dediği bu geceyi artık yanında olmayan herkese ithaf ediyor ve mutlu çocukluk günlerinden hayatının alacakaranlığına varan yolculuğuna ortak ediyor bizleri.

Francis’in hayatını ve savaş karşıtı duruşunu sonsuza dek değiştiren bir olay, Pieter’ın haklılığını acımasızca kanıtlarken Francis’i kurdun ağzına fırlatıyor. Francis’in pasifistlikten gizli ajanlığa ve direniş örgütüne uzanan yolculuğu korkuyu, hayal kırıklıklarını, kayıpları ve savaşın tüm gerçeklerini gözler önüne sererken her şeye rağmen umudu, cesareti, dayanışmayı ve yaşama sevincini canlı tutuyor.
Kendini bir yazardan çok hikâye anlatıcısı olarak gören Morpurgo, savaşsız bir dünya için savaşın gerçeklerinin çocuk ve gençlerden saklanmaması gerektiğine inanıyor. Onun yaşamdan süzüp anlattıkları, en çok da bu yüzden, özlemini duyduğumuz bir dünyayı gösteren işaret levhaları gibi parlıyor.

Kurdun Ağzında
Michael Morpurgo
Resimleyen: Barroux
Çeviren: Arzu Altınanıt
Çınar Yayınları, 2019
168 sayfa, 15 TL.