Sanatta ‘ikili çalışma’ya alternatif yaklaşım: ‘Ak-sayanlar’

‘Ak-sayanlar’ın dergi sayfalarından galeriye taşınması süreci nasıl gelişti?
‘Bir arada’ olmanın ne olduğunu tarif ederken kullandığımız referansların bir bir kaybedildiği bir pandemi dönemi yaşıyoruz. İnsan olmak tek başına gerçekleşen bir süreç değil. 2017’de başladığımız ‘Ak-sayanlar’ dosyası, tam da böyle bir zamanda, insan için, insanmerkezci olmayan yeni referansların neler olduğunu araştırmanın önemini vurgulamak üzere dergi sayfalarından galeri duvarlarına taşındı. Birlikte üretilen her şeyi önemsediğimiz ve bu alandan yol almanın kıymetine vurgu yaptığımız bir yerden insanları birlikte keşfetmeye davet ettik. ‘Ak-sayanlar’, hissedilen bir özlemden çok arzu edilen birlikteliklerin tektipleşmeden kendilerine özgü şekilde bir arada durabilmelerine de alan açmak istiyor. Seri için bir araya gelen isimlerin çoğu daha önceden birbirlerini tanımıyorlardı. Oluşan her diyalog ortak düşünülen meseleler ya da birbirini tanımaya çalışan insanlar çerçevesinde kendi kavramlarını şekillendirdi. Zamanla baktık ki bu bir araya gelişler dergi sayfalarında kalmadı, devam etti... Biz de tam olarak buna vurgu yapmak, altını çizmek istedik.

‘Ak-sayanlar’ farklı disiplinlerden üretimlerini sürdüren kişileri bir araya getiriyor. Sergi pratiğini şekillendiren bu ikili ilişkileri nasıl kurguladınız? Üretim yapan kişiler kimler ve nasıl bir ikilik, dil oluşturdular?
Dosyada yer alan katılımcıların hepsi takip ettiğimiz sanatçılardı, bazılarıyla tanışıklığımız vardı. Ama bir araya gelen ikililer çoğunluklukla birbirlerini tanımıyorlar, birbirini uzaktan takip ediyor ya da tanışıklığı olup çok yakın diyalogları olmayanlardı. Her karşılaşma kendi temas ya da temassızlığı ile ilişkileniyor. Bazen sergi, bazen araştırma yaparken, sohbet ederken, bazen bir ihtimalin peşine düşüp yakınlaşarak, bazen tesadüf ile bir araya geldiler.

Editör ve sanatçı olarak sizin ‘ikili çalışma’ stratejiniz nasıldı?
Nasıl ki her sanatçının farklı alanda bir araya geldiği kişiyle pratiği farklı ve kendine özgü ise editör Merve ve sanatçı Çınar’ın da bir araya gelmesi kendine özgü ve doğal oldu. İkimiz de sergi oluşumu boyunca kendimizi küratör, sanatçı ya da editör gibi herhangi bir yerde konumlandırmadan olanaklarımız çerçevesinde -çoğu zaman bu çerçevenin sınırlarını zorlayarak- ne yapabiliriz diye beraber düşündük. Sergiye katılan sanatçı, yazar, şair ve yönetmen arkadaşlarımız da bize çok destek oldular. Hatta hazırlık sürecinde katılımcılardan bize “Siz de birlikte bir şey ortaya koyun” teklifi geldi, biz de üzerine uzun uzun düşündük. ‘Ak-sayanlar’ sergisi de fikri, kurgusu ve yerleşimiyle ikimizin ortak üretimi olarak ortaya çıktı. Sergi özelinde mekânı anlamak önemliydi. Kolektif ruhu hissetmek üzere yerleşimi hayal ederken mekânın sergiye, serginin mekâna iyi geldiğini fark ettik. Ortak üretimlerin birbirlerinden rol çalmalarına izin vermeden alan açarak nezaketle birbirlerini işaret ettikleri bir yerleşimi mümkün kılmak istedik. Örneğin bir çalışmaya ait malzeme ansızın bir diğerinin yerleştirmesinden çıkıveren bir yumurta gibi oldu. Sonuç olarak bizim pratiğimiz serginin niyetinden bağımsız ilerlemedi.

‘Ak-sayanlar’ devam edecek mi?
Evet, yine farklı alanlardan isimleri bir araya getirmeye devam edeceğiz. Bu sergi sonrasında tüm birlikteliklerin ve etkinliklerin yansımalarını bir araya topladığımız bir yayın eşlik edecek. Ayrıca bu sergileri de devam ettirmeyi çok arzu ederiz. Sergiyle ilgili tüm programı x-ist (@artxist) ve Unlimited (@unlimited_rag) sosyal medya hesapları üzerinden takip edebilirsiniz.
‘Ak-sayanlar’ sergisi 17 Nisan’a kadar x-ist’te.