Rüya bütün yazdığımız, rüya şiir...

Salih Bolat’la yaşımız tutuyor, yetiştiğimiz şehir tutuyor, okuduğumuz şairler de tutuyor, şiirimiz tutmuyor yalnız. Nasıl tutsun? O eğitimci yanıyla şair yanını pek güzel buluşturduğu için, hem kendisine hem bize, şiirin neliğine, nasıl geliştirildiğine ilişkin, adeta açıklamalı örnekler veriyor.
Salih’in örneği, şiiridir. Şiirin, hem şairini hem özen gösterildikçe kendini hem de özendikçe başka şairleri ve her seferinde okuru da diri tutacağının, içine katacağının eşsiz bir örneği. Bazı şiirler sanki herkesin gözü önünde yazılır gibidir, sokağın kapısı açıktır, şiir de gelene geçene açıktır. Bazılarıysa sabaha erkenden, yaşamanın nefis kokusunu sıcacık sunmak için, kapısını kapatmış ama içerde mayasıyla, hamuruyla, suyuyla, unuyla baş başa, dingin bir biçimde bir ‘Rüya Zamanı’nı yaşamaktadır.
Önceki kitabı ‘Atların Uykusu’nda (Varlık, 2014) “Dilin içinde saklı duran şiiri bulabilmek için” diyordu, nasıl baktığını, gördüğünü, duyduğunu anlatırken: “taşları dinliyorum, bulutları anlamaya çalışıyorum, gök işaretlerini ve yıldız motiflerini çözüyorum; ateşin kaygısını, gecenin dilini, gölgenin tarihini bilmek istiyorum.” Şiir de böyle bir şey mi acaba, ‘bildiğini bildirmek, bilmediğini de bilmediğini bildirmek’. Belki de şair, tıpkı varlık sebebi olan ‘başka’ları gibi, yine onlar için bilmek, bildiğini bildirmek isteyen kişidir.
Nice birbirinden farklı şiir kuramı olsa da sonunda şiir paylaşmaktır. Yazılanı değil sadece, o en kolayı. Baktığını, gördüğünü, duyduğunu, tattığını, kokladığını, bir armağan gibi sunmaksa şairin işi, bu duyguyu sürekli ve artan bir cömertlikle ve elbette sabırla sunan da Salih Bolat. Dünyadan, doğadan, geceden, sulardan, yıldızlardan, gökten alacağını alıp içine, şiirine kapanmıyor, onlarla içimizi açmak ve onların içini de bize açmak için yazıyor. ‘Atların Uykusu’ kitabındaki ‘Çengelköy’de Yaz Düşüncesi’ şiirinin ilk dizesini unutamam: “gündüzle ölçüyoruz eski limandaki düşünceyi”.
Doğayı ve düşünceyi buluşturan şiirini de geceyle ölçüyordur Salih Bolat ama ‘geceye bir şiir bırakmadan’ önce bir gezgin olarak topladığı her şeyi de birbiriyle, zamanla, tarihle, günle ölçüyor. Böyle bir ‘ölçü’nün şiirleri. Çünkü Bolat’ın şiiri kendisinden, okurundan önce sözcüklerine hesap veren bir şiirdir ve her şiiri başka bir şiirine hesap veren.
Onun şiiri de bir geleneğin şiiridir. İnsanın hep ulaşmak, bulmak, varmak istediği bir gelenek. Doğayla hemhal olma, başlangıçta olduğu gibi yine onun bir parçası, yaprağı, suyu olarak yaşama geleneği. Tıpkı bizde abdalların, ortaçağda ‘trobadour’ların, kentte ‘flaneur’lerin izinden gittiği gibi. Dağ yürümezse abdal yürür, şair de yürür.
Adeta uykudan rüya âlemine geçiş duygusuyla süren bu kitaptan, gözleri gönlü rüyayla yıkanmış olarak ayrılıyorsunuz. Rüyadan önceki insanla ‘Rüya Zamanı’ndan sonraki insan bir olur mu hiç? Hayatta göremediğimiz şeyler de rüyadır bazen, şair belki de ‘Rüya Sineması’nın yer göstericisidir. O size ışık tutar. Bana da ışık tuttuğu pek çok şiir ve dize oldu. ‘Birkaç Gül’ şiirinden başlayarak, ‘ışığın söylencesi’ne sizi de ortak ediyor ve ‘şair alnında ışığı ilk hisseden kişi’yse, bu şiirin okuru da o ışığı hak ediyor ve gözlerinde hissediyor. Çünkü ‘gözün de bir belleği’ olduğunu derinliğine duyuruyor.
“Neyi gittiğini unutmuş bir karanlık”, “kışın arka sokaklarından daha karanlık bir ağız” var, ama Gülten Akın’ın “Benim sular gibi umudum var” coşkusuna benzer bir inanç da var: “kuş sürüsünden yapılmış çocukları/bir nehrin bizimle yola çıktığı gece/kar sonrası aydınlığında gördük/meleklerin yerden yere vurduğu taşta./.../ilk kez böyle sessizliğe inandık/böyle sabır içindeydik/bir nehrin bizimle yola çıktığı gece.”
Rüyada çiçek açması ne anlama geliyor? ‘Kızkardeşim Gülhatmi ve Diğerleri’ de rüyası şiire yorulanın çiçekleri olarak sizi bekliyor.

RÜYA ZAMANI�

Salih Bolat
Varlık Yayınları, 2019
138 sayfa, 20 TL.