Renklerin götürdüğü yere...

New York Modern Sanat Müzesi’nin (MoMA) çocuklar için hazırladığı ‘Yaşamın Renkleri, ressam Sonia Delaunay’nin eserlerini sayfalarına taşıyarak okurları rüya gibi bir yolculuğa çıkarıyor. Sanatçının hayatından kesitlerle ilerleyen hikâye, çocukların sanatla yaşam arasındaki bağı keşfetmelerinde eşsiz bir deneyim sunuyor.
Sonia Delaunay’nin kumaş kırpıklarını bir araya getirerek oğlu Charles için diktiği ve Rus halk sanatından izler taşıyan kırkyama battaniyelerin ‘Orfizm’ sanat akımını ortaya çıkardığı ileri sürülür. Sanatçının çağdaş yaşama en büyük katkısı, bu battaniyelerden aldığı ilhamla, sanatı günlük yaşama adapte etmesiydi. Eserlerinde modern dünyanın renklerini, biçimlerini, hareketlerini ve seslerini yakalamak isteyen Sonia’ya göre renkler dünyanın teniydi ve sanat günlük hayatımızın tüm alanlarına dokunuyordu.
Hikâyemiz de küçük Charles’ın, çekmecesinde tesadüfen eski battaniyelerinden birini bulmasıyla başlıyor. Sonia, oğluna, “O küçük kumaş parçalarını birleştirirken renklerin şarkı söylediğini duyar gibi oluyordum” diyor ama Charles için ‘renklerin sesini duymak’ anlam veremediği bir deneyimdir.
Charles’a renkleri duyumsamanın farklı yollarını ve sanatın yaşanabilirliğini anlatmak isteyen Sonia, onu muhteşem bir zaman yolculuğuna çıkarıyor. Bunun için -kırkyama battaniyeleri çağrıştıran ve Delaunay’nin tasarımlarıyla modellenmiş olan- arabalarına atlayarak hareket, ışık ve müziğin birbirine karıştığı rengârenk bir dünyaya, adeta boyut değiştirircesine sürükleniyorlar. Ve kendilerini atmosferiyle Sonia’nın eserlerine ilham veren 1910’lu yılların Paris’inde, Bal Bullier balo salonunda buluyorlar. Charles burada, dans eden insanlar arasında anne-babasının anılarına tanıklık ederek renklerin sesini dinliyor. Annesinin ‘Bal Bullier’ adlı tablosunun içinde gibidir sanki. Ardından gittikleri Portekiz’deki pazaryerinde, meyve-sebze tezgâhları arasında bu defa ışığın renkler ve şekiller üzerindeki etkisini ayrımsıyor Charles. Elindeki alelade bir domatesin üzerinde ışığın nasıl dans ettiğini gördükten sonra ‘Portekiz Pazarı’ tablosundaki iç içe geçmiş renkler ve yapbozu andıran şekiller artık daha anlamlıdır onun için.
Amsterdam’daki bir mağazada ise annesinin tasarımı olan kumaşlar, kostümler, çarpıcı desenler arasında yaşadığı deneyim bambaşka olur Charles’ın. Bu, renkleri teninde hissetmek, onlara dokunmak gibi bir şeydir...
Renkler, şekiller, ışık, ritm... Tüm bunların nasıl ahenkle bir araya geldiğini Delaunay’nin eserlerinin röprodüksiyonları eşliğinde anlatan ‘Yaşamın Renkleri’, küçük okurlara sanatsal bakış açısı kazandırmanın anahtarını veriyor; görmenin, dinlemenin, hissetmenin bambaşka yolları vardır.

SONIA DELAUNAY / YAŞAMIN RENKLERİ
Cara Manes
Resimleyen: Fatinha Ramos
Çeviren: Çiğdem Kaplangı
Marsık Kitap, 2018
40 sayfa, 39 TL.