Rebus’un elleri kana bulandı mı?
Güncelleme Tarihi:
İskoç polisiyesinin en önemli ismi Ian Rankin’in yarattığı dedektif John Rebus’un 14’üncü macerası ‘Kan Meselesi’ yayımlandı. Failin olay yerinde intihar ettiği bir okul saldırısını araştıran Rebus, kendisi de cinayet şüphesiyle görevinden uzaklaştırılmasına rağmen katliamın sebeplerini ortaya çıkarmaktan geri durmuyor.
Uzun dedektif dizilerinin yazarları için birincil zorluk, her romanda ana karakterin çeşitli yönlerini okuyucuya sunmak oluyor. Okur, yazardan polisin soruşturmasından daha çok, uzunca bir süredir beraber olduğu ana karakterin bir başka özelliğine ışık tutmasını bekliyor. Sigara, alkol bağımlısı, uyumsuz ve asık suratlı dedektif John Rebus’un 14. kitabı ‘Kan Meselesi’nde yazar Ian Rankin bunu başarıyor. Rebus’un çevresinde tek sevdiği kişi olan Siobhan’ı taciz eden bir kişiyi öldürdüğünden şüpheleniliyor. Onun bu şüpheyi yok etmek için hiçbir şey yapmaması kitapta hem bir gizem hem de metafor olarak işe yarıyor.
Roman, Edinburgh’un dışında seçkin ailelerin çocuklarının eğitim gördüğü özel bir okuldaki silahlı saldırının ardından başlıyor. Saldırıda iki öğrenci ölüyor, bir milletvekilinin oğlu yaralanıyor. Saldırgan Lee Herdman da görünüşe göre intihar ediyor. Soruşturma bu haliyle çözülmüş gibi görülse de geriye açığa çıkarılamamış, saldırganın amacı ve silahı nereden aldığı kalıyor. Yerel komiser Hogan, Herdman’ın ordunun seçkin askerlerinin alındığı Özel Hava Servisi üyesi olduğunu öğrenince eski bir ordu mensubu olan Rebus’tan yardım istiyor. Ancak aynı zamanlarda Rebus, amirleri tarafından açığa alınmak isteniyor. Çünkü onun eski hükümlü Martin Fairstone’u öldürdüğünden şüpheleniliyor. Adamın öldüğü gün Rebus kötü şekilde yanmış ellerle hastaneye kaldırıldığı için şüpheler kuvvetleniyor. Rebus’un suçluları yakalamak için kullandığı elleri, şimdi bir suçlunun tehlikeli elleri olabilir mi? Kanun için çalışmış temiz eller, suçla kirlenmiş olabilir mi?
Rankin’in ülkesindeyiz. Rankin’in şehrinde. Sürekli nemli ve ahlaki açıdan iflas etmiş Edinburgh’da. John Rebus ve Siobhan Clarke, delilik eyleminin ardındaki gerçek hikâyeyi arıyor. Dengesiz ve rastgele öldüren eski bir askerse neden bu üç kurbanı vurmak için çocuklarla dolu bir oyun alanının yanından geçti? Rebus’un daha derinlerde bir şeylerin döndüğüne dair şüphesi ise Özel Kuvvetler’in olayı araştırmak için iki müfettiş gönderdiğinde doğrulanıyor. Rebus İngiliz Özel Kuvvetleri, İrlandalı paralı militanlarının da içinde olduğu bir uyuşturucu kaçakçılığı operasyonundaki komployla birlikte, okul katliamının gerçeklerini de şok bir sonla ortaya çıkarıyor. Tabii Adli Tıp’ın olay yeri incelemesinde kan meselesinin üzerinde durmasının da önemli payını unutmamak lazım.
Rankin, romanın her bir noktasına kusursuz bir şekilde hâkimiyet kurmuş. Rebus geleneksel polis prosedürleri yüzünden tükenmişlik ve hoşnutsuzluk yaşıyor olabilir. Ama dizi bitmeyecek. Çünkü Rankin, Rebus’un tüm yönlerine ışık tutmadığını okuruna hissettiriyor. Dış görünüşünde kendi net sınırları içinde çalışan ve genellikle bunu prosedürlerin dışında kendi şartlarıyla yapan Rebus, hep en uçlarda yaşamazsa hayattan zevk alamayacağının farkında. Kaçınılmaz sonuç olarak da arkadaşları tarafından keşfedilmemiş karanlıklara giriyor. O, soruşturmaya odaklanıyor, gizemi çözmenin anahtarı olacak bir fırsat çıktığında, düzene karşı çıkmaktan çekinmiyor.
Rebus polisiyeleri dünya edebiyatında muhteşem dokunmuş bir polisiye seri ve karakterler geçidi. Hâlâ Rankin ve Rebus’tan habersiz olanlar varsa, 14’üncü kitap da olsa seriye harika bir giriş yapabilir. Belirtmekte fayda var; ilk kitabının adı ‘Düğümler ve Haçlar’.
BİR DEDEKTİF JOHN
REBUS POLİSİYESİ 14
Ian Rankin
Çeviren: Cem Demirkan
Alfa Yayınları, 2022
504 sayfa.