Plastik pipetin öldürücü yolculuğu

“Plajlara saçılan plastik pipetleri eklersen uç uca, buradan Ay’a gider gelirsin, hem de iki defa!” İşte o plajlara saçılan, ortalama kullanım süresi 20 dakika ama yok olması 200 yıl süren plastik pipetlerin doğaya verdiği zararı harika bir hikâyeyle anlatıyor Elif Yonat Toğay. Aslında tek bir hikâye içinde paralel ilerleyen iki farklı dünyaya, farklı hayatlara tanık oluyoruz ki bu da doğaya karşı davranışlarımızın sonuçlarını capcanlı seriyor gözlerimizin önüne.
O gün 93 yaşına basacak olan Bay Lupa doğum günü partisine hazırlanıyor. Eşi, Bay Lupa’nın papyonunu takarken aynı sayfanın köşesinde ayrı bir ekran açılıyor sanki ve bambaşka bir yere gidiyoruz. Anneliğe hazırlanan Bayan Caretta özenle kuma gömüyor yumurtalarını. Parti tüm hızıyla ilerlerken Bayan Caretta okyanusun yolunu tutuyor ve parti sona ererken o da mercan kayalıklarında derin bir uykuya dalıyor.
Hikâyenin bundan sonrası sadece okyanusta geçiyor. Parti bitip de evlerine dağıldıktan sonra bir daha görmüyoruz insanları. Tıpkı doğaya karşı takındıkları vurdumduymazlık gibi ne geride bıraktıklarıyla ne o bıraktıklarının başka yaşamları nasıl etkilediğiyle ilgileniyorlar. Bir daha dönüp bakmıyorlar arkalarına.
Gamze Seret’in birbirinden güzel çizimlerinin de etkisiyle buraya kadarki kısım bir film gibi ilerlerken ikinci kısımda heyecanın dozu daha da artıyor.
Zira o partideki plastik pipetlerden biri inanılmaz bir yol kat ederek hızla okyanusa doğru sürükleniyor. Elbette Bayan Caretta’yı bulması zor olmayacak o pipetin. Tıpkı son günlerde sık sık rastladığımız, hayvanların midelerinden çıkan, yuvalarını tıkayan, yüzgeçlerine dolanan plastik atık haberlerinde olduğu gibi.
Zaten tüm bunları bize anlatan sevimli penguen de bunun gerçek bir hikâye olduğunu söylemişti en başta. Ama o zaman onun bu hikâyenin gerçek kahramanı olduğunu bilmiyorduk.
İşte, hem bu yüzden hem de Bayan Caretta’nın başına gelenleri öğrenmek için sözlerine kulak vermeye fazlasıyla değer.

İNCECİK, ÇUBUK DEĞİL�

ZARARI AZ BUZ DEĞİL
Elif Yonat Toğay
Resimleyen: Gamze Seret
Doğan Egmont, 2021
36 sayfa, 32 TL.

 

 

 

KARINCA YUVASININ BAŞINDA
Bir karınca yuvası görünce başına çöküp dakikalarca izlemek çocukluğun olmazsa olmazlarındandı bir zamanlar. Koca çekirdeği nasıl taşıyorlar, o minik deliğin içinde neler oluyor, nasıl bu kadar uyumlu davranıyorlar, acaba birbirleriyle konuşuyorlar mı? Soruların, sohbetin ardı arkası kesilmezdi o yuvaların başında.
Gizemli bir çekiciliği vardır karınca topluluklarının. Bu gizemi aydınlatmaya çalışan karınca uzmanı Jae Chun Choe, incitmekten en çok korktuğumuz bu minicik dostlarımız hakkında merak ettiğimiz soruların cevaplarını arıyor. Sınıflandırma tablolarından karıncalar hakkındaki film ve kitaplara, biyolojik yapılarından bir mimarlık harikası olan yuvaların dizaynına, görev paylaşımlarından tuhaf ve ilginç karıncalara kadar uzanan oldukça geniş bir yelpazeye yayılıyor konu başlıkları. Ama tüm bunların en güzel yanı, uygulama bölümlerinin de etkisiyle, karşı konulmaz bir doğaya çıkma, araştırma ve gözlem yapma isteği uyandırması.

KARINCALAR�

Jae Chun Choe
Resimleyen: Eun Ok Kang
Çeviren: Şebnem Taylak
Yeni İnsan Yayınları, 2021
72 sayfa, 44 TL.