Orda bir köy var uzakta

Daha önceki yıllarda Perec ve Hamsun’dan uyarladıkları oyunları seyirci ve eleştirmenlerden ilgi gören Sarı Sandalye Topluluğu, İstanbul Tiyatro Festivali için hazırladığı Ferit Edgü’nün ‘O / Hakkâri’de Bir Mevsim’ romanını tiyatroya uyarladı. Roman 1983’te Almanya-Türkiye ortak yapımı olarak Erden Kıral tarafından sinemaya aktarılmış bu uyarlama da ödüller almış ve çok konuşulmuştu. Ferit Edgü’nün 1977 yılında yayımladığı romanının kahramanı ‘O’ öğretmen olarak Hakkâri dağlarında bir köyde, Pirkanis Köyü’nde bir mevsim kalır. “Yabancılar arasında bir yabancı”dır, “teknesi kayalara çarpıp batmış” bir denizci gibi uçsuz bucaksız karlı dağlar okyanusundadır...
Okulda ders vermeye başladığında çocukların dillerini anlamadığını görür, önce onlarla bir bağ kurmak zorundadır, ortak sözcüklerin peşine düşer... Zor da olsa bir bağ kurulur ama yoksulluk, terk edilmişlik her şeyden zordur. Çocuklarla iletişim kolaydır da ya büyükler... Köylülerin her derdine deva olmaya çalışır, bütün çabaları boşa çıkar, tek dostu (!) Halit’tir... Yeni yaşam yolları bulmaya çalışır ama hep ‘O’ olarak kalacaktır. Bürokrasiyi aşamaz, dostluk kurduğu Süryani kitapçı da dükkânını kapatıp kaçar... Havalar ısınıp karlar kalkınca öğrencilerine bir şenlikle veda eder, köyden ayrılır...

Denizcilik göndermeleri
Elbette çoğumuzun bildiği bir öykü. Filminden de kimi kareler belleğinize kazınmıştır. Ama Sarı Sandalye ekibi tüm bunları aşmayı ve yepyeni bir oyun yaratmayı başarmış. Uyarlamayı ve dramaturjiyi yapan, yöneten ekip; Erhan Çene, Çağdaş Ekin Şişman, Yiğit Tuna bir mucize yaratmış. Sahnenin bütün olanaklarını seferber edip müthiş bir görsel şölen yaratıyorlar. Seyircinin dikkatini her an diri tutan bir tempo, düşünce dünyasını tahrik eden bir sahneleme. Metnin ana temasını öne çıkaran, o coğrafyada değişen ve değişmeyenleri vurgulayan, en önemlisi de günümüzde çok tartışılan ‘öteki’ olma, dilini yitirme, yalnız kalmayı vurgulayan bir sahneleme.
Dekor olarak ‘O’nun denizcilik göndermelerine uyan halatlar kullanılarak denizcilikle, tipide yön bulma, ilkel ölçü, birbirine bağlanma işlevlerinin hatırlatılması çok başarılı, özellikle sahne değiştiren gezici tiyatrolar için. Bir örnek kostüm kullanımı da seyirciyi kimlik sorunu üzerine düşünmeye çağırıyor. Oyuncular Kutay Sandıkçı, Gizem Ancı Aktepe, Gizem Taştan, Doğa Nalbantoğlu, İlyas Özçakır, Ozan Çelik, Yusuf Tan Demirel oyunculuğun en başarılı örneklerini sergiliyorlar. Müzik ve hareket birlikteliği ise mükemmel ötesi...
‘O/ Hakkâri’de Bir Mevsim’i kaçırmayın... Tiyatronun ulaştığı düzeyi görmek, edebiyatımızın önemli bir eserinin sahneye uyarlamasını, sinema ile sahne arasındaki etkileyicilik farkını, bugün yaşadıklarımızın kökenlerinde yatan sorunları, nereden nereye gelip gelemediklerimizi görmek için de... Alkışlarken ‘Orda bir köy var uzakta’yı mırıldanacak, evinize döndüğünüzde Edgü’nün romanını, Fikret Otyam’ın ‘Gide Gide’ röportajlarını bir kez daha okumayı ihmal etmeyin.

15, 22, 29 Mart’ta saat 20.30’da ikincikat’ta izlenebilir.