Ölümün getirdikleri, yaşamın bıraktıkları...

“Çocuğum mutluluk getirecek diyordum ama öyle olmadı; fazlasını getirdi, sonra da mutluluğu aldı.”
Kerem Eksen ‘Buradayız’ ve ‘Uyku Krallığı’nın ardından üçüncü romanı ‘Ölümden Uzak Bir Yer’ ile uzun bir aradan sonra yeniden okurlarıyla buluşuyor. Bu yeni romanında Eksen, sadık okurunun beklentisini karşılamakla kalmıyor, bunun üzerine de çıkıyor. Kitaplarında kişisel insani dertler üzerinden toplumsal olana bakmaya çalışan Kerem Eksen, yeni romanında da yine gündelik hayatın dertlerine daha geniş bir perspektiften yaklaşıyor. Katmanları ölüm, babalık, varoluşsallık gibi temalarla örülen roman, adından da anlaşılacağı üzere odağına ölümü ve dolayısıyla yaşamı alıyor. Ölümle açılıp ölümle kapanıyor. Ölümün kendisi bu kadar gizemliyken, yaşamın sıradanlığı şaşırtıcı biçimde normal kabulleniliyor. Gündelik yaşamın sıradanlıkları bir yanda doğal akışında ilerlerken, bundan tamamen uzakta başka bir olasılığın gölgesinde daha yüce bir adanmışlığa doğru farklı bir akış bulunuyor.

‘Ölümden Uzak Bir Yer’e başladığımda, Doris Lessing’in okuduğumda uzun zaman zihnimden çıkmayan ‘Beşinci Çocuk’ romanını anımsadım. Beklenen bir yeni yaşamla, bir bebekle başlayan tuhaflıklar zinciri ve beklentinin fazlasıyla üstüne çıkan bu yaşamın getirdiklerini odağına alıyor roman. Sait sevdiği kadından bir çocuğu olacağını öğreniyor. Mutlu bir evlilik ve aile olma hayali, oğlu Yusuf’un gelişiyle gerçeğe dönüşüyor. Ama Yusuf doğar doğmaz önce ağlama nöbetleri, sonra huzursuzluk, bir süre Sait’in de eşi Ömür’ün de peşini bırakmıyor. Aile saadetini katlaması beklenen bebek, mistisizmin kapılarını açarken doğumunun ardından ilk aylarda aileye mutsuzluk ve yılgınlıktan başka bir şey getirmiyor. Ta ki, Yusuf’un farklı bir çocuk olduğunu anladıkları o ana kadar.

Yusuf, annesi Ömür’ün yeniden tekrarlayan kötü huylu benine elini sürüp tüm o ölümcül kötülüğü alıp annesinin hayatını kurtarıyor. Aslında Yusuf daha bebekken Ömür’ün ömrünü uzatıyor. Sonra yaşam bu çocuğun ‘özel’ olduğu kabulü, ikinci çocuğun gelişi ve ardından ani kaybıyla devam ediyor. Gündelik dertler, rutin yaşamlar, okulla ev arasında gidip gelirken çocuğuyla ilişkisi üzerinden kendi babasıyla ilişkisini sorgulayan Sait’in düşünceleri etrafında dolanıyor okur. Bu arada Yusuf büyüyor. Büyüme sürecinde okurun beklediği şekilde olağanüstü olaylar birbirini kovalamıyor. Aksine tüm hızı ve rutinliği içinde sıradan bir yaşama bakmaya devam ediyor okur. Sait’in oğluyla kurduğu dil, iletişim biçimi zaman zaman ‘daha iyi baba’ olma arzusuyla pratiğindeki tutarsızlıkla da gelgitli bir hal alıyor. Yusuf’un ise annesi Ömür’le her zaman farklı, daha yakın bir ilişki içinde olduklarını anlıyoruz ve bir gün Ömür ölüyor. Yaşam devam ediyor, Sait’in yaşlılığı ve Yusuf’un delikanlılığıyla. Sonra sonra Yusuf’un kendi kaderini çizme çabasına girdiğini anlıyoruz. Başından beri hissettiği uyumsuzluğun peşine düşüyor. Kendini bulabilmek adına kayboluyor. Adını koyamadığı bu tuhaflık onun kendi yolculuğu oluyor. Babası çok geç öğrenmiş olsa da annesinin ölümünden önce oğlu için hissettiği ‘özel çocuk’ olma durumunu ve yaşananları açıklıyor Yusuf’a. Tam da aradığı cevabı bulan Yusuf böylece o yolculuğa çıkıyor.

Roman, Sait’in babasının ölümünden zihninde kalanlar ve çağrıştırdıklarıyla başlarken ve yine başka bir ölümle, kendi ölümüyle sona eriyor. Ölümün getirdikleri, ardında bıraktıkları ve ölümle yaşam arasındaki o çizgide varoluşsal sorgulamalar romanın ana katmanlarından. Kerem Eksen’in akıcı diliyle anlatısının yumuşak ve sakin ritmi, yaşamın da aynı ritimle attığı bir izlekle buluşuyor. Katmanlı kurgusu ve zaman zaman girdiği detaylar okurdaki gerçeklik hissini korurken romanın heyecanını da hep yukarıda tutmayı başarıyor.

Ölümden Uzak Bir Yer
Kerem Eksen
Yapı Kredi Yayınları,
2022
144 sayfa.