‘Normal’ olur Milenyallerin aşkı

2018 Man Booker ödüllü Sally Rooney’nin ikinci romanı ‘Normal İnsanlar’ nihayet Türkçede. Nihayet diyorum çünkü bu kitabı ben dahil pek çok insanın Türkçeye çevrilmesini bekleme sebatı gösteremeden geçen yıl orijinal dilinden okuduğunu biliyorum. Henüz 20’li yaşlarını sürerken harikulade bir roman üretip kitap dünyasının en prestijli ödüllerinden birini kapan ve bu yüzden telaşlı bir damgalamayla ‘dâhi’ kategorisinde anılmaya başlayan yazarın işi çok zordu. Ama kitabı iki kez okumuş biri olarak rahatlıkla söyleyebilirim ki Rooney beklentileri epey aştı.
Can Yayınları tarafından Türkçe olarak basılan kitabın konusuna ve neden bu kadar sevildiğine geçmeden önce, yazarın çok sevdiğim ilk kitabı ‘Arkadaşlarla Sohbetler’in ise Monokl Yayınları tarafından Türkçeye kazandırıldığını da hatırlatayım.

DUBLIN’İN PUSLU ATMOSFERİNDE...
Marienne okulda biraz garip bulunan ve sevilmeyen zengin bir kız. Connell ise aynı okulda zeki, tatlı, popüler ve yoksul bir çocuk. Connell’ın annesi Lorraine, Marienne’lere temizliğe gidiyor. Connell ara sıra iş çıkışı annesini almaya gittiğinde Marienne ile ettikleri küçük ve önemsiz sohbetler dışında bir iletişimleri yok.
Sonra aralarında bir yakınlaşma oluyor ve Lorraine işteyken Connel’ın odasında seks yaptıkları ama okulda birbirleriyle konuşmamaya devam ettikleri bir başka ilişki başlıyor.
Ailesiyle kötü bir ilişkisi olan, arkadaşsız, içekapanık Marienne ihtiyaç duyduğu tüm sevgiyi Connell’da ararken Connell onu hayal kırıklığına uğratıyor.

Kalp kırıklığıyla okulun son dönemine devam etmeyen, hatta evden bile çıkmayan Marienne, üniversiteyle birlikte büyük bir değişim geçirip popüler ve sevilen biri haline geliyor. Tabii Connell da tam tersi vaziyette. Hayat onları bir biçimde sürekli buluşturur ve ayırırken kafalarındaki soru şu oluyor: Acaba biz birbirimiz için mi yaratıldık?
Belki çok klişe çınlayabilir kulaklarınızda bu soru ama kitabın zekice yazılmış diyalogları ve hünerlice nakışlanmış olayları, okurun kitaptaki karakterler ve olaylarla büyük bir özdeşleşme hali yaşamasına sebep oluyor.
Dublin’in gri bulutlu, sisli puslu atmosferinde, büyümek, aşk, mazoşizm, taciz, yalnızlık, sosyal sınıflar, Katolikliğin izlerini artık üzerlerinde, yaşamlarında taşımayan Milenyal İrlandalılar, esmer şekerli sütsüz kahve, limonlu rulo çörek, kalp kırıklığı, Suriye üzerine makaleler, onlarca mail, sarhoşluk, sevilmek isteği, ayrılık, acı ve romantizm dolu bir kitap bu.
Connell’ın Jane Austen romanı ‘Emma’yı okurken kütüphane kapandığı için kitabın sonunu o gün öğrenemediğinde duyduğu keder gözlerimi doldurdu.
Gidip cep telefonundan bakabilirdi.
Bakmadı.
Öyle, güzel, bir roman bu.

KİTAPTAN
Bu arada dün gece taksiyle Phoenix Park’tan geçiyorken bir sürü geyik gördük. Geyikler tuhaf hayvanlar. Geceleri hayalet gibi duruyorlar, gözlerinde araba farları zeytin yeşili ya da gümüşi renginde yansıyor, sanki özel bir efekt gibi. Geçerken bir ara durup taksiye uzun uzun baktılar. Hayvanlar duraksayınca garip geliyor, çok zeki buluyorum, duraksamayı düşünmekle özdeşleştirdiğim için belki de. Geyikler zarif hayvanlar yalnız. Bir hayvan olsa, geyik olduğuna üzülmez insan. Düşünceli yüzleri, ince, kibar bedenleri var. Ama ne zaman ürkeceklerini kestiremiyor da insan. O an bakarken sen aklıma gelmemiştin ama şimdi düşününce bir benzerlik görüyorum. Bu benzetmeye bozulmazsın umarım. Taksiye binip Phoenix Park’tan geçmemizden önceki partiyi de anlatırdım da işin doğrusu sıkıcıydı ve geyikler kadar güzel değildi. Yakından tanıdığın kimse yoktu. Son emailin çok güzeldi, teşekkür ederim. Her zaman olduğu gibi haberlerini bekliyorum.

Normal İnsanlar
Sally Rooney
Çeviren: Emrah Serdan
Can Yayınları, 2019
264 sayfa, 27.50 TL.