Koku körü Deniz’in sıradışı öyküsü

Adı Deniz Toprak Miskoklar ama aslında o bir Burnuyok.
Babası dünyanın sayılı koku uzmanı parfümörlerinden, annesi kokularla renklerin ilişkisini araştıran bir sanat tarihçi ama Deniz Toprak dünyaya bir koku körü olarak geliyor. Kısacası, lakabı ‘Burun’ olan bir babanın burunsuz oğlu.
‘Burnumun Renkleri’ ile 2021 Gülten Dayıoğlu Çocuk Romanı Ödülü’nü alan Esra Yazdıç Demir arkadaşlığın, birbirine kol kanat germenin, sevginin ve affetmenin önemini eğlenceli olduğu kadar dokunaklı bir hikâyeyle anlatıyor.
Öncelikle koku körlüğünün tıpkı diğer duyu organları eksiklikleri gibi hayatı zorlaştıran, insanı fiziksel ve duygusal olarak yıpratan, Kallmann adında nadir görülen bir sendrom olduğunu belirtelim. Koku körü bireylerin aynı zamanda tat alamadıkları da biliniyor. Deniz Toprak tat almadığı için yemek yemeyi de sevmiyor. Sadece yaşamasına yetecek kadar yediği ve bu yüzden ‘çelimsiz’ olduğu için arkadaşlarının alaylarına maruz kalıyor. Durumunu en yakın arkadaşlarına bile söylemiyor, duyulursa daha da ötekileştirilmekten korkuyor. Ona ismini veren denizin, toprağın, dahası hiçbir şeyin kokusunu hayatında hiç duymamış. Kokularla ve tatlarla özdeşleşmiş anıları da yok.
Esra Yazdıç Demir akıcı kurgusunu edebi tatla birleştirerek soluksuz bir okuma deneyimi yaşatıyor bizlere. Sıradışı bir konu ve hikâyeye serpiştirilmiş birbirinden ilginç bilgilerle merakımızı her an canlı tutuyor. Ama en önemlisi Deniz Toprak’ın duygularını, düşüncelerini, çocuksuluğunu o kadar güzel yansıtıyor ki hikâyeyi kurgu bir karakterden dinlediğimizi bile unutturuyor bazen.
Deniz Toprak, işi yeni kokular yaratmak olan, bu uğurda ‘Burnuyok’ olan soyadını ’Miskoklar’ olarak değiştiren bir babanın oğlu ki bu isim değişikliğinin öyküsünden başlı başına bir kitap çıkabilir. Tüm bu soyadı mevzusu Deniz Toprak ve babası için hayatın tuhaf bir şakası adeta. Bayer Miskoklar hayvancılıkla uğraşan bir ailede Burnuyok soyadıyla ama inanılmaz bir koku alma yeteneğiyle doğuyor. Kendisinden veterinerlik okuyup aile işinin başına geçmesi beklenirken o Fransa’da gizlice koku okuluna gidip apayrı bir yol çiziyor. Bu aynı zamanda ailesiyle arasında yıllarca sürecek küslüğün ve burnumuzun direğini sızlatan bir barışmanın da hikâyesi.
Gelelim kitabın adının nereden geldiğine... Annesi kokuları renklerle ifade eden bir oyun yaratıyor oğlu için. Küçüklüğünde başlayan bu oyunla Deniz Toprak kokuları renklere, renkleri duygulara bölmeyi öğreniyor zamanla ve bu hayatının dönüm noktası oluyor. Okuldaki üç yakın arkadaşıyla yaşadıklarıysa dostluğun o anlatılmaz rengini, tadını, kokusunu katıyor hayatına. Bakmayın koku körü olduğuna, gün geliyor Deniz Toprak renklere ayırdığı duyguları koklamakta ustalaşıyor.

BURNUMUN RENKLERİ Â

Esra Yazdıç Demir
Resimleyen: Beste Örge Sağlam
Altın Kitaplar, 2023
110 sayfa.