Jo Nesbo asıl şimdi 1 numara oldu

Ergenlik, en zor dönemlerden. Ancak o gergin ve travmatik dönemi atlattığında hem kadın hem de erkek yeni vücudu ve düşünce yapısıyla hayata hazır hale gelmeye başlar. İşte, dünyanın en zorlu dedektifi Harry Hole’un ilk kitabını ergenlik sancıları olarak düşünebiliriz. Norveçli yazar Jo Nesbo’nun kahramanı Harry Hole, Oslo’nun 1 numaralı dedektifi haline ülkesinden çok ama çok uzakta, bu kez Tayland’da geliyor. Doğan Kitap etiketiyle yayımlanan Jo Nesbo’nun ikinci Harry Hole kitabı ‘Hamamböcekleri’, ilk kitaptaki Avustralya macerasının ardından bizi yine Oslo soğuklarından uzaklaştırıyor.
Hep söylüyoruz, İngilizceye yanlış beşinci kitaptan çevrilmeye başladığı için Harry Hole’un hikâyesini, çok önemli gelişim sürecini atlayarak okumuştuk. Bu sadece Türk Harry Hole sevdalılarının değil, dünyanın sorunu. Tıpkı bizdeki gibi, ilk kitaplar İngilizceye çok geç çevrilmiş ve tüm ülkelerde ‘nihayet’ nidalarıyla karşılanmış. Neyse ki başlangıca dönebilmemiz için Doğan Kitap, Harry Hole maceralarının ilk kitabı ‘Yarasa’yı geçen yıl yayımladı. Bu yıl önce serinin dokuzuncu kitabı ‘Hayalet’ geldi, ardından ikinci kitap olan ‘Hamamböcekleri’... İddialara göre her 23 saniyede bir dünyanın bir yerinde Harry Hole kitabı satılıyor. Dünya çapında 30 milyonu aşkın satış rakamına ulaşan ve ‘Kardan Adam’ kitabından uyarlanan filmle vizyonda da göreceğimiz Harry Hole ile Jo Nesbo, ününe ün katmaya devam ediyor.
‘Yarasa’da, Avustralya’da çözdüğü cinayetin ardından Oslo’ya dönen Harry’nin yıldızının teşkilat ve otoriteyle yine barışmadığını görüyoruz. Harry en yakın arkadaşı Jim Beam’den ayrılmış olsa da biradan sarhoş halde ve yine önüne gelene efeleniyor. Ancak Tayland’da işler birden karışıyor. Norveç başbakanının okul arkadaşı Tayland büyükelçisi, bir otel odasında ölü bulunuyor. İşin içine siyaset giriyor ve Tayland’da olayı çözmek için Harry ‘seçiliyor’.

EKONOMİK KRİZİN KALBİ
Harry’nin vaka çözdüğü her ülkede yaşananlar Nesbo tarafından maceralara oldukça iyi aktarılıyor ve hikâyenin parçası haline gelmeyi başarıyor. Nitekim, ilk kitapta Avustralya’da Aborjinlerin yaşadıklarına şahit olmuştuk. Jo Nesbo, ‘Hamamböcekleri’ni 1998’de yazmış. O dönem Tayland ve birçok Doğu Asya ülkesi ekonomik krizle baş etmeye çalışıyordu. Krizin fitili 1997’de Tayland’dan ateşlenmiş; en çok Endonezya, Güney Kore ve elbette başlangıç noktası etkilenmişti. Ardından Hong Kong, Malezya ve Filipinler de krizden nasibini almıştı. Tabii ki Harry’nin macerası ekonomik krizden ayrı düşünülemezdi ve Jo Nesbo da birçok yabancı yatırımcının ‘Asya mucizesi’nin çöküşüne şahitliğini aktarıyor. ‘Hamamböcekleri’nde tıpkı bizim 2000-2001 krizinde olduğu gibi parası bir günde ‘pul’a dönen Tayland’da, yatırımcıların spekülasyonları ve ülkenin çıkış çabaları görülmeye değer.
Dedik ya, Harry Hole, bu kitapta gerçekten Norveç’in 1 numaralı dedektifi haline geliyor; okurlar için de yaşadıklarını, ailesini anlamak için ipuçları barındırıyor. Hole’un kardeşi ve babasıyla yaşadıklarını, annesi için düşündüklerini ve alkolü nasıl kurtuluş olarak gördüğünü biraz da olsa anlamlandırabiliyoruz. Harry’nin çocuk pornosu, seks ticaretiyle Tayland’da tüm bunların tarihi ve tuttuğu yer okuyucular için yol gösterici.

NEDEN HAMAMBÖCEKLERİ?
Harry Hole’dan öğrendiğimize göre üç binden fazla türü olan hamamböcekleri kitaba da adını vermiş. İçki belasından kurtulmaya çalışan Harry Hole’a, Tayland’daki odasında zorluklarla uğraşırken küvette gördüğü hamamböceği, içkisizlikten bile zor geliyor: “Yaklaşan birinin titreşimlerini duyduklarında gizlendiklerini ve bir hamamböceği gördüğünüzde en az 10 katının saklanıyor olduğunu da okumuştu. Demek ki her yerdeydiler. Odada en azından 1 kilo hamamböceği var demekti. Ürktü. Bazı zamanlar alkolün ona zarardan çok yararının olduğu hissine kapılıyordu. Gözlerini kapadı ve düşünmemeye çalıştı.”

Hamamböcekleri
Jo Nesbo
Çeviren: Can Yapalak
Doğan Kitap, 2017
392 sayfa, 29 TL.