‘İyi ki çok çalışmışım’

Ali İsmail Türemen’in “İyi ki çok çalışmışım” sözünü başlığa çıkarmamız tevekkeli değil. Sanat yaşamı boyunca 40’a yakın kişisel sergi açan Türemen; 1970’lerde Karacaahmet’teki Osmanlı dönemi mezar taşlarından esinlenerek ürettiği ‘Mezar Taşları’, 1980’li yıllarda ortaya koyduğu ‘Tanımsızlar’ ve son dönemlerdeki ‘Alfabe’ serileriyle kendine özgü anlatımı yansıtan ‘Mavi Figürler’iyle sanatta yeniyi aramanın, hep yeni arayışlar içinde olmanın cazibesinin yaşayan bir kanıtı.
Üstelik Türemen, sanat yaşamının son 14 yılını parkinson hastalığının gölgesinde geçirdi. 2017’nin son aylarında ameliyat oldu. Kendisine bu konuyla ilgili bir soru sorduğumda, “Hastalığım 14 yıldır sürüyor ama resmi hiç bırakmadım. Hatta daha çok çalıştım. Her şeye karşı yaşamaya, çalışmaya devam... Parkinson’la mücadele benim için çalışmak demek. Ameliyat sırasında da hastanede de resme devam ettim. Çalışmaya ara vermek yok, durmak yok. Benim için ‘rağmen’in anlamı bu” cevabını verdi. Daha sonra ise 21 Kasım’da geçirdiği ameliyata girmeden söylediği şu şiiri paylaştı: “Savaş artığı bir güvercin/ Şaşırmış postaları ve/ Gümüşten kanatları/ Şimdi taşıyor umutları...”

‘BİR HOCA İÇİN EN GÜZEL ARMAĞAN...’
İş Sanat Kibele Galerisi’ndeki Ali İsmail Türemen sergisi sanatçının 1970’ten bu yana açtığı sergilerdeki birçok işi kapsıyor. “Bir anlamda koleksiyon sergisi” diyor zaten kendisi de. İşlerin çoğu koleksiyonlardan toplanmış. “Birçoğunu toplayamadık” diye hayıflansa da koleksiyon ve koleksiyonerlere büyük önem verdiğinin de altını çiziyor.
Neredeyse 50 yıllık sanat yaşamından eserleri bir sergide toplayan bir sanatçıya ne sorulması gerekirse, onu sordum Türemen’e; “Geriye dönüp baktığınızda ‘iyi ki’lerinizin, ‘keşke’lerden daha fazla olduğuna eminim” dedim. “Sergimi izleyenlerin düşüncesi ‘iyi ki’lerin fazla olduğuydu” dedi: “Ama iyi ki çok çalışmışım. Yalnız resim değil, seramik heykelleri, cam heykelleri yapmışım iyi ki. Öğrencilerimden duyduğum ‘İyi ki hocamsınız’, ‘İyi ki birlikteyiz’, ‘İyi ki varsınız’ sözleri bir sanatçı ve hoca için en güzel armağan.”
Türemen için her şey bir yana, öğrencileri bir yana. “Öğrencilerim, benim arkadaşlarım. Yaşamımı, atölyemi açtım onlara. Bildiklerimi paylaştım. Sadece okudukları branşı değil, farklı tekniklerde de çalışmalarını sağladım. Tekstil okuyan, seramik yapan öğrencilerimin atölyemde baskılar da yapmasını sağladım. Önce sanatçı, sonra profesör, dekan oldular. Sergimde hepsi yanımdaydı. Kayseri’den, Antalya’dan, Eskişehir’den, yurtdışından geldiler. Onlar benim yaptıklarımın tanığıdır. Ayrıca hepsi benden daha ünlü” diyor.

‘DENİZE ÇAĞRILIYDIM HEP’
Ali İsmail Türemen ile ‘mavi’yi konuşmazsam olmazdı. “Mavi Figürler benim yaşamım. Deniz, mavi tutkum. Denize çağrılıydım hep... 12 yaşımdan 60 yaşıma kadar daldım, maviye dala çıka yaşadım” sözleriyle başlıyor anlatmaya tutkusunu. Daha sonra ise mavinin sanatındaki yerini anlatmaya başlıyor: “Mavi insan figürleri; tanımlanamayan nesnelerin arasında sıkışmış, başları elleri arasında hapsolmuş, devinimli insanlar ve onlara saplanmış, figürlere batan nesneler... Eller, ayaklar... Resmimdeki ‘mavi’ benim. Ben hep kendimi yapmışım.”
Türemen’in sevenleri için bir müjde de verelim; yeni sergisi için çalışmalara çoktan başlamış Hoca. “Projeler bitmez, biri bitmeden ötekini düşünürüm. Uygulamak önemli” diyor. Bundan sonraki sergisi ‘Rağmen Parkinson’ olacakmış: “Parkinson öncesi ve sonrası yaptıklarımı kapsayacak. Parkinson’lu hastalara ‘Yaşamını bırakma, daha çok sarıl, kalbinin kırılmasına izin verme’ diyeceğim.”
Ali İsmail Türemen’in ‘Rağmen Mavi’ başlıklı retrospektif sergisi, 30 Haziran’a kadar İş Sanat Kibele Galerisi’nde görülebilir.