Işığı ile bugünü ve yarınları aydınlatan o ‘kadınlar’
Güncelleme Tarihi:
Özlem Özdemir ‘Kadınlar Cumhuriyeti’ adlı kitabında Cumhuriyet’in ilk yıllarını yaşamış, “yapamaz” denileni pek çok bedel ödeyerek de olsa yapmış ve sonrasında da birçok insana öncü olmuş 12 bilimkadınının öyküsünü anlatıyor.
Kadın; her adımı çabadan oluşan, bir erkeğin rahatlıkla yapabileceği her şey için mücadele vermek zorunda olan, gücünden korkulan, yapabileceklerinin farkında olunduğu için varlığından rahatsız olunan... Yüzyıllar geçti fakat kadının çabası hiç bitmedi, çabaladığı konular değişse de hiç tükenmedi. Buna rağmen kadın başarmaktan hiç geri kalmadı, Cumhuriyet’in ilanı sonrası Mustafa Kemal Atatürk’ün devrimleriyle ona tanınan hakları arkasına alarak herkese rağmen verdi mücadelesini. Ve başardı.
Özlem Özdemir ‘Kadınlar Cumhuriyeti’ adlı kitabında Cumhuriyet’in ilk yıllarını yaşamış, “yapamaz” denileni pek çok bedel ödeyerek de olsa yapmış ve sonrasında da birçok insana öncü olmuş ‘11+1’ kadına yer veriyor. Bu 12 kadının ortak özelliğinden bahsederken şu cümleleri kuruyor Özdemir: “Onlar, işgal ile onurunu kaybetmiş bir halkın zaferle ayağa kalkarak yarattığı onurlu bir ulusun çocukları...”, “Onlar, Atatürk’ün ‘Az zamanda çok ve büyük işler yaptık’ sözünün canlı örnekleri...”
Cumhuriyet’imizin 100’üncü yılında, “Bilim Kadınları’nın yaşamöykülerini halkımıza armağan etmekten güzel ne olabilir diye düşündüm” diyerek yola çıkmış Özlem Özdemir. Bunun neticesi olarak da adlarını tek tek yazmaktan gurur duyduğum 12 kadının hayatı bizi karşılıyor, onların başarıları yarınlarımıza umut oluyor, yön veriyor kitapta: Dr. Hatice Safi Ali, Prof. Dr. Remziye Hisar, Prof. Dr. Hatice Kâmile Şevki Aygün Mutlu, Sabire Dalyan Aydemir, Prof. Dr. Hatice Nükhet Toydemir Gökdoğan, Sabiha Rıfat Ecebilgen Gürayman, Prof. Dr. Belkıs Antel Özdoğan, Dr. Pakize İzzet Tarzi, Fatma Hikmet İşmen, Prof. Dr. Fatma Selma Soysal, Prof. Dr. Dilhan Ege Ezer, Prof. Dr. Türkan Saylan.
Sayfalarda en çok tekrarlanan kelimelerden biri ‘ilk’. Cumhuriyet dönemi öncesinde, bildiğimiz üzere kadının pek bahsi geçmez, yok sayılır, gücü kabul edilmek istenmezdi. Fakat Cumhuriyet’in ardından kadınlara verilen hak ile kadınlar seslerini duyurmaya başladı, sağır olanlara inat. Özlem Özdemir’in anlattığı 12 kadın da vaktinin tüm zorlama ve zorbalıklarına rağmen bir ‘ilk’i başarmış ve sonraki neslin kadınlarına lider, önder, ışık olmuş. Bu hayatları okuduğunuzda, aklınızda tek bir cümle dolaşıyor: “Kadın isterse.” Kadın isterse, kimse önünde duramaz. Dağları taşa, kayaları kuma çevirir, fedakârlıklar yapar düşünmeden ama yoluna devam eder.
Hayat yolculuklarına kısacık da olsa eşlik edeceğimiz bu kadınların hepsi, ya Atatürk’ün omuzlarını tutup “Oku” dediği ya da Atatürk ilkelerini/devrimlerini benimseyen, buna inanan kadınlar. “Ve en önemli ortak noktaları, Atatürk’e yürekten bağlılığın ve vatan sevgisinin onlar için her şeyden önce gelmesiydi” diyor Özlem Özdemir kitabın önsözünde. Kitabı okurken bu bağlılığı ve millet aşkını görmemek mümkün değil zaten. Her birinin amacı, Türk kadını olarak bir şeyler başarmak, ülkesini uluslararası alanda temsil etmek. Bakıldığında kadınlarımız bu mücadeleyi verirken, kimsenin üstünde olmak istememiştir zaten, sadece bilimde de eğitimde de meslek hayatında da erkek ile “eşit olmak istemiştir”.
Kitabı okuduktan sonra insanın içini iki duygu kaplıyor: Gurur ve hüzün. Elde edilen başarılar ile gurur duyarken, bugün de hâlâ kadının çektiği zorluklar iç burkuyor. Fakat unutulmamalıdır ki kadın her yerdedir ve her yerde olacaktır.
Yazıyı Özlem Özdemir’in bu güzel ve anlamlı cümleleri ile bitirelim: “Kim bilir belki de Ata ile birlikte bizi izliyorlardır ve Cumhuriyetimizin 100’üncü yılını kutladığımız bu yıl bize bakıp, ‘Cumhuriyetimize sahip çıkın çocuklar!’ diyorlardır.”
Umut bulmakta zorlanıldığında açılıp tekrar sayfalarının arasında dolaşılması gereken bir kitaba imza atmış Özlem Özdemir. Umut, bu 12 kadın ve daha nicesinde.
BİLİMİN ÖNCÜ KADINLARI
Özlem Özdemir
Doğan Kitap, 2023
200 sayfa.