Huzursuz heykeller
Güncelleme Tarihi:
Heykel sanatçısı Burcu Erden, Tophane-i Amire’de açılan ‘Yarının Külleri’ sergisinde huzursuzluk kavramından hareketle figürün mekân ve zaman içinde sıkışmasını konu ediniyor.
Burcu Erden, ‘Yarının Külleri’ sergisini oluşturan son dönem çalışmalarında, huzursuzluğu işlerken birey ve toplum arasında kurulan ilişki ve başkalarıyla yaşama olgularını merkeze alıyor. Erden, serginin ismini açıklarken ‘tanımlı zaman ve mekâna ait olmayan imge ve çağrışımları inşa etmeye çalıştığını’ belirtiyor.
Sergide yer alan eserlere baktığımızda ölçeğin, biçim ve içerik ilişkisindeki rolünün çok önemli olduğu görülüyor. Erden bunu, “İzleyici ile heykel arasında kurulacak ilişkiden hareketle, ölçeğin ve pozisyonun bu ilişkideki belirleyiciliği bu sergideki heykellerin temel problemi” sözleriyle açıklıyor.
Sanatçı, heykelde ele aldığı imgelerin rahatsız ve kırılgan pozisyonlarını koruyabilmek için önce çamur malzeme ile çalışmış; sonrasında döküm tekniğinde kompozit malzemeyi tercih etmiş ve bu rahatsız pozların sürekliliğini sağlamış.
“Mukavemeti yüksek malzeme ile döküm yapmak bana bu rahatsız pozisyonları kalıcı olarak dondurma fırsatı verdi” diyor ve ekliyor: “Heykeller, rahatsız, uygunsuz hatta tuhaf bir biçimdeyken dondurulmuş; sürdüremeyecekleri bir biçime hapsedilmiş gibi. Her ne kadar fiziksel olarak pozisyonun içine sıkışmış gibi görünse de bu kütleler, bir ruh durumunu da imliyor. Pozisyonlarıyla ve ölçekleriyle adeta birer leke halini alan ve kütleselliği ile ön plana çıkan bu figürler, tanımlı imgelerini geriye itiyorlar ve bedene ait parçaları hatırlatmaktan uzaklaşıyorlar.”
Duvar yüzeyine taşınmış inekler, dondurulup boşluğa bırakılmış bir insan figürü, büyüyen boyutlarıyla çağrışımından koparak yeni bir temsil yaratan bacaklar, jestiyle soyut bir lekeye dönüşen eğilen bir insan figürü...
Doğadan faydalanarak soyut birer kütle ile içeriği sezdirmeye çalışan bir sergi kurgulamış Erden. İzleyici, figürlerin ait oldukları zaman ve mekânı, içinde bulundukları durumu ve pozisyonlarını tanımlamakta güçlük çekiyor.
Erden böylelikle, izleyiciyi bu imgelere tekrar bakmaya ve taşıdıkları çağrışımlarla birlikte içinde bulundukları zaman ve mekânı sorgulamaya davet ettiğini söylüyor. Sergide, hareket alanları sınırlandırılmış, bir canlının doğası ve fiziksel özellikleri gereği alabileceği ama sürdüremeyeceği bu biçime hapsolan figürler, izleyicide beğenme-çekinme, yaklaşma-uzaklaşma, garipseme-benimseme gibi ikilemler yaratıyor.
Burcu Erden’in ‘Yarının Külleri’ başlıklı heykel sergisi 20 Mayıs’a dek MSGSÜ Tophane-i Amire Kültür Sanat Merkezi’nde.
