Huzurevi ajanları

Richard Osman bir İngiliz televizyon sunucusu, yapımcı, romancı ve komedyeni. BBC One’ın televizyon yarışması programı Pointless’ın yaratıcısı olarak tanınıyor. BBC’de birçok popüler programın, yarışmanın sunuculuğunu yapmış bir televizyon yıldızı.
Richard Osman’ın polisiye romanlar yazdığı bilgisi İngiliz yayıncılar arasında heyecan yaratmış. 2019’da Osman’ın ilk romanı ‘Perşembe Cinayet Kulübü’ ve tasarı halindeki polisiye bir romanının hakları için 10 yayınevi teklif vermiş. Penguin Random House’un bir yan kuruluşu olan Viking Press yedi sıfırlı bir teklifle bu romanların yayın haklarının sahibi olmuş.
Richard Osman’ın 18 ayda büyük bir gizlilik içinde yazdığı belirtilen ilk polisiye romanı ‘Perşembe Cinayet Kulübü’ Eylül 2020’de yayımlandı ve kitap İngiltere’de 1 milyon adetten fazla sattı. Kitabın film haklarını Steven Spielberg’ün aldığı, yakında sinemaya uyarlanacağı da açıklandı. Kitap The Sunday Times’ın çok satanlar listesinde 40 hafta boyunca 1 numarada kaldı, pek çok dile çevrildi. Çevrildiği dillerden biri de Türkçeydi.

‘Perşembe Günü Cinayet Kulübü’nü Türkçede Bilgi Yayınevi yayımlamıştı. 2021’de yayımlanan kitap ülkemizde de ilgiyle karşılanmış görünüyor. Beşinci baskıya ulaşmış.
İngiltere’nin Kent şehrinin Fairhaven kasabasında bir tatil köyü gibi düzenlenmiş lüks bir huzurevinde yaşayan 70’li yaşlardaki dört arkadaş her hafta perşembe günü toplanıp geçmişte işlenip faili bulunmamış cinayetleri incelemekte ve akıl yürüterek katili bulmaya çalışmaktadır.
Elizabeth Best, eski bir MI5 ajanı, Ron Ritchie eski bir sendika lideri, İbrahim Arif Mısırlı emekli bir psikiyatr ve Joyce Meadowcroft emekli bir hemşiredir. İlk macerada huzurevini inşa eden müteahhidin öldürülmesini araştırırken birçok heyecanlı ve tehlikeli olaya dahil olurlar ve katili bulurlar. Bu cinayetin çözülmesinde kasaba emniyetinde görevli Donna ve şefi Chris de onlara yardımcı olacaktır ki onların görevlerini yapma biçimleri, aralarındaki ilişkiler de romanı zenginleştirir. Tabii bir de güç gerektiren işleri yapmakta yardımcı olan, suçluyu bulmak için suç işlemekten çekinmeyen Polonyalı tamirci Bogdan var.

Elizabeth Best, eski bir MI5 ajanı olarak grubun lideri konumundadır. Ketum, ciddi, ser verip sır vermeyen bir yapısı vardır. Emekli hemşire Joyce Meadowcroft da naif halleriyle Elizabeth’e zıt ama iyi bir yardımcı halini alır. Richard Osman, Elizabeth ve Joyce’un aralarındaki zıtlıklardan, yaşlı kahramanlarının kendi aralarındaki, huzurevinin yöneticileri ve diğer sakinlerinin ilişkilerinden yola çıkarak eleştirel yanı da olan, mizah dozu yüksek bir polisiye yazmış.
Serinin ikinci romanı ‘İki Kere Ölen Adam’ Elizabeth’in bir gizli servis ajanı olan eski kocası Douglas Middlemiss’ten gelen bir mektupla başlıyor.
Douglas görevi gereği yaptığı bir takipte dünya suç örgütlerinin kendi aralarındaki alışverişlerde güvenilir bir kasa görevi yapan Martin Lomax’nın evine girmiştir. Martin 20 milyon sterlinlik elmasın kaybolduğunu anlar ve elmasları Douglas’ın aldığından şüphelenir. Douglas elmasların kendisinde olmadığını söylese de Elizabeth’e göre pek inandırıcı değildir.
Mektubun geldiği sırada grubun psikiyatr üyesi İbrahim bir sokak çetesinin cep telefonunu gasp etmeleri sırasında yaralanmakla kalmaz, depresyona da girer. Perşembe Günü Cinayet Kulübü üyeleri saldırganların elebaşısını bulup polise teslim etse de genç serbest bırakılır. Perşembe Günü Cinayet Kulübü üyeleri İbrahim’in öcünü almak için de planlar yapar.

Art arda işlenen cinayetler işe İngiliz gizli servisinin de katılmasını gerektirir. Ajanların eski mensupları Elizabeth’le kurdukları ilişki de romanın bir başka boyutunu oluşturur. Bunlar yaşanırken kasaba emniyetinde görevli Donna ve Chris bir suç örgütünün lideri olan bir kadını izlemektedir. Tüm bu olaylar birbirine geçer ve sık sık gülümseten heyecanlı bir macera yaşanır.
Richard Osman iyi bir yazar. Esprili bir anlatımla hem polisiye olayları ustaca birbirine bağlıyor hem de çağdaş bir polisiyenin gerektirdiği gibi gerçekçi ve eleştirel bir yaklaşımla toplumsal yapıya, suç örgütlerinin yapılanmasına odaklanıyor. Kahramanlarının özel yaşamlarını da ihmal etmiyor ve yaşlılığın hem bireysel olarak hem de aile ilişkileri açısından nasıl sonuçlar doğurduğunu da yansıtıyor. Olayların akışına ve sık sık gülümseten mizahi anlatıma kapılıp hızla okunan iyi bir polisiye.

İki Kere Ölen Adam
Richard Osman
Çeviren: Cengiz Yücel
Bilgi Yayınevi, 2022
360 sayfa.