Hiç var olmamış gibi: Kayıt-dışı

Emre Hüner’in Arter’de izleyiciyle buluşan son kişisel sergisi ‘(Elektroizolasyon) Bilinmeyen Parametre Kayıt-Dışı’, konusunu sanatsal üretimin temel taşı olan ‘kayıt tutmak’ kavramından alıyor. Hüner’in sergi için hazırladığı ‘Elektroizolasyon’ adlı filmin sekansları belgesele, belgelemeye, performatif ve doğaçlama kayıtlara yakın duruyor. Bir çamaşır makinesi fabrikası, bir motor tamir atölyesi, limanda bir gemi, şehrin harabeleri ve mahallelerin geçirdiği mimari dönüşüm, yıkım süreçleri, Arter’i çevreleyen oto tamircileri, manken atölyeleri, bitpazarı ve doğa bilimleri arşivinde çekilmiş sahneler yer alıyor filmde. Tüm bu görüntüler bilimkurguya ve kurmacaya atıfla bir anlatı oluşturuyor. Bu ‘kayıt-dışı’lık halini sanatçı Emre Hüner şöyle anlatıyor: “Bir arşiv malzemesi olarak kayıt tutmak; heykellerle, yazı aracılığıyla, kişisel anlatılar ve mimari unsurlar arasında gezinerek izleyicinin karşısına çıkıyor. ‘Elektroizolasyon’un konusunu çözümlerken bir sanat pratiği olarak ‘kayıt tutmak’tan ve bunun dışında kalan, kapsayamadığımız bir alandan söz edebiliriz.” 5 saat 20 dakika süren bu siyah-beyaz film, üretim alanlarından görüntülerin yanı sıra Hüner’in sokakta üretime dair çektiği görüntüleri ve İstanbul’un çeperlerinde yeni inşa edilmekte olan alanlardaki ‘street view’ gezintilerini içeriyor.

Küratör Aslı Seven’e göre sergideki ‘kayıt’ kavramı, “Bir şeylerin hep ‘kayıt-dışı’ kalma potansiyeline, aslında gerçekliğin bütününün kayıt altına alınmasının hiçbir zaman mümkün olmayışına ve kayıt tutmanın sadece her şeyin kaydının -veya her şeyin ansiklopedisinin- imkânsızlığı karşısında anlamlı oluşuna dair bir düşünce taşıyor.”
Sergide ‘kayıt’, izleyicinin karşısına çeşitli biçimlerde çıkıyor; yazılı, sesli, görüntülü, kalıp alarak ya da baskı tekniği olarak kayıt... Küratör Seven ekliyor: “Filmde izleyicinin karşısına çıkan karakterler, onların içinde dolaştıkları mekânlar ve etkileşime girdikleri nesneler; iç veya dış sesten duyulan listeler ve kısa metin sekansları hep kişisel bir anlatı kurmanın ilk adımı olarak kayıt tutma, kayıt alma ve bu kayıtlardan yola çıkarak doğaçlama halleri üzerine kurulu.”
Sergi izleyiciye kendini izole etmiş, kendi devrelerini, akımını, bağlarını kurmuş, otonom bir sistem, kişisel bir bakış, kaydetme, ruh hali ve üretim yöntemine ilişkin hikâyeleri anlatıyor. Filmin oyuncuları Esme Madra ve Cem Özeren’in performatif yorumları da bu doğaçlama haline dahil oluyor. Senaryo metninin ucu açıklığı da bu şekilde bir üretim biçimine dönüşüyor.
Sergide izleyici, birbirleriyle konuşan, çok katmanlı, ortak bir hikâye anlatan heykeller, yerleştirmeler, fotogravürler, serigrafiler, film ve metinlerle karşılaşıyor. Kaydetme, belgeleme, alıntılama, kalıp alma ve kopyalama gibi estetik jestler aracılığıyla serginin ve filmin mekânları, nesnelerin yüzeyleri ve dilsel alan arasında tekrarlanarak çoğaltılan formlar, nesnenin yapıt, prototip, araç, iz ve eyleyen olma potansiyelleri arasında hareket ettiği bir dünya kurgusu öneriyor.
Emre Hüner’in ‘(Elektroizolasyon) Bilinmeyen Parametre Kayıt-Dışı’ başlıklı sergisi 5 Aralık’a kadar Arter’de.