‘Hava’ taşır adaleti hiç yorulmadan

Uyumsuz Defne Kaman’ı hatırlıyor musunuz? Hani önce İstanbul’da bir yaz akşamı bindiği vapurda kaybolmuştu. Sonra da Yazılıkaya’da sırra kadem basmıştı. Aradan üç yıl geçti. Defne Kaman ve ailesinde pek çok değişiklik oldu. Şimdi de ‘Hava’ adlı yeni macerasıyla okurlarıyla buluşuyor Defne Kaman. Elbette usta yazar Buket Uzuner’in kaleminden. Dörtlemenin ‘Su’ ve ‘Toprak’tan sonra bu üçüncü kitabı yine Şaman motifleriyle bezeli ve yine Uyumsuz Defne Kaman’ın adaletsizliğe karşı dik duruşunu konu alıyor. Çok da sürprizini bozmadan size kitaptan biraz bahsedeyim. Defne Kaman’ın hayatında bu geçen sürede pek çok değişiklik olmuş. Kimi kayıplar yaşanmış, aileye yeni girenler de var. Korkmayın anneannesi Umay Bayülgen sapasağlam ayakta. Aynı bilgeliği ve hoşgörüsü ile başta Defne olmak üzere dokunduğu tüm insanların hayatını kolaylaştırmaya ve güzelleştirmeye devam ediyor. Serinin ilk iki kitabını okumayanlar için kısa bir bilgi lazım. Defne Kaman bir gazeteci. Oldukça sivri bir kalemi var. Tüm haksızlıklara karşı kalemi hep keskin. Bildiği pek çok doğruyu Kam yani Şaman olan anneannesi Umay Nine’den öğrenmiş. Kendisi de Kam. Anneannesinden sonra sıra ona gelecek. Epey geniş bir aileleri var. Sevdikleri insanları kan bağı olsun olmasın ailelerine kolayca kabul ediyorlar. Ortak noktaları doğaya saygı. Çünkü tüm Kamlar gibi biliyorlar ki doğaya ihanet felakettir. Ve hiç usanmadan bu felaketi durdurmak için çalışıyor, herkesi buna karşı uyarıyorlar.

RESMİ TARİHİN ÇOK ÖTESİNDE

Şimdi ‘Hava’ya dönersek... Defne Kaman nükleer enerji ve iklim değişikliği üzerine bir mücadeleye giriyor. Bu konuda kapsamlı bir yazı yazan Kaman, yazıda hukuken hiçbir suç unsuru olmamasına rağmen mahkemeye veriliyor. Duruşma güvenlik sebebiyle Kayseri’ye alınınca da macera başlıyor. Torununu umutsuz gören Umay Nine onu yalnız bırakmamak için tüm aileyi topluyor ve duruşmadan önce hep birlikte Kayseri’ye gidiyorlar. Duruşmaya kadar şehri dolaşıp biraz rahatlamak başta Defne olmak üzere hepsine iyi gelir diye düşünüyor Umay Nine. Elbette mekan Anadolu olunca pek çok efsane karşılıyor hem kahramanlarımızı hem okurları. Uzuner serinin diğer kitaplarında da yaptığı gibi okuru ansiklopedik bilgilerin ötesinin yer aldığı bir şehir turuna çıkarıyor. Özellikle Selçuklu Prensesi Gevher Nesibe Sultan’la tanışmanızı ısrarla tavsiye ederim. Umay Nine’den dinlediğiniz bilinmeyen hikâyesinin sizi etkileyeceğine eminim. Elbette yer Kayseri olunca efsaneler de birbirini kovalıyor. Bu efsaneler biraz şehrin sınırlarını aşıp Güzel Atlar Ülkesi Kapadokya’ya da ulaşıyor. Hikâyeye geri dönersek, dörtlemenin üçüncüsünde yazar kartlarını iyice açıyor. Örneğin Sahaf Semahat’in sırrını öğreniyoruz bu kitapta; sarsılıyoruz, öfeleniyoruz, yüzleşiyoruz bu sır sayesinde. Yeni kahramanlar giriyor hayatımıza; örneğin Kumru Çalıkuşu. Gözüpek, akıllı bir avukat Kumru. Karaca için de önemli bir kahraman oluyor... Örneğin Şakir Yurtkan, Umay Nine’nin hakikate davet ettiği bir isim daha Şakir de.
Defne Kaman’ın davası yaklaşırken aksilikler birbirini kovalıyor. Halkın vicdanı Defne’nin yanında olsa da patronunun, kanunun, devletin vicdanı başka çıkarlar peşinde koşuyor. Dava için umutsuzlaşıyor herkes. Elbette başta da Defne. Sonra yalnız kalmak istiyor Defne. Ve Uyumsuz Defne Kaman yine kayboluyor. Bu kez havada kaybediyoruz onu. Herkesten habersiz bir balonla Kapadokya’da güneşi karşılayan Kaman, havada kayboluyor. Herkes onu arasa da Umay Nine bir gece önce aynı rüyayı gördükleri için bunun nafile bir çaba olduğunu düşünüyor. Defne bulunmak istemiyor ona göre çünkü rüyalarında gördükleri kartal adaleti temsil ediyor ve Uyumsuz Defne Kaman adaletin olmadığı bir dünyada yaşamak istemiyor...
‘Hava’ tıpkı serinin diğer kitapları gibi akıcı, merak uyandırıcı ve Kamlıkla ilgili pek çok bilgiyle bezeli. Uzuner, bu kez yine gündemi ıskalamadan hatta tam da ortasından vurarak iklim değişikliği ve nükleer enerji kavramını sorgulayarak olası geleceğimiz için okuru uyarıyor. Elbette bunu büyük bir ustalıkla gözümüze sokmadan satır arası mesajlarla yapıyor. Kitapta sadece bu mesajlar yok. Anlayana ‘Hava’ öyle güzel hissettiyor ki soğunu, sıcağını, okşar gibi nefesini ya da kurşun gibi ağırlığını. Ne diyelim? Acaba ‘Ateş’te bizi ne bekliyor, şimdiden merak içindeyiz.

UYUMSUZ DEFNE KAMAN’IN MACERALARI- HAVA
Buket Uzuner
Everest Yayınları, 2018
330 sayfa, 29 TL.