Görünmez çemberlerden çıkabilir misiniz?

Değişim, gelişim ve bilginin değer olarak yüceltildiği böylesi bir çağda labirentin içinde ‘istediği yöne’ giden fareler gibiyiz. Opsiyonlar başkaları tarafından belirlendiyse seçim yapsak ne yazar? Nehirlerimiz dilediği yöne aksa ne olur, yatakları önceden çizilmişse? Din, gelenek, kültür, bilim, coğrafya, politika, aile, çevre... Hepsi düşünce ve seçimlerimizin etrafına görünmez çemberler çizmekte. Bilinçli kararlar aldığımızı zannediyoruz. Duvara çarptığımız için geri döndüğümüzün farkında değiliz. Kazandığımızda kaybettiğimizin farkında değiliz. Bu oyundan çıkmak mümkün mü? Yazılmış algoritmaları alt edip kendi yazılımımızı yaratmak mümkün mü?
Yapay zekâ Dolores’in insan olabilmesi kadar mühim olan bir şey varsa o da insanın ‘Doloresleşmemesi’. Gerçekten neyi istediğimizi, neye ihtiyacımız olduğunu, neyin doğru neyin yanlış olduğunu biz mi belirliyoruz? Yoksa özgürce seçtiğimizi zannettiğimizde olan biten, şıkları çoktan belirlenmiş soruları cevaplamaktan mı ibaret? Kuzeye gideceği belirlenmiş bir trenin içinde güneye koşmanın bir faydası var mı? Yoksa trenden inmek mümkün mü? Psikolog Hilal Bebek yeni kitabı ‘Çemberin Dışı’ ile içinde bulunduğumuz döngülerden ve klişelerden nasıl çıkabileceğimizi kalıpların dışında bir bakış açısıyla anlatıyor. Kitap daha ilk sayfadan itibaren belki de zihnimizden binlerce kez geçirdiğimiz sorularla başlıyor. Ve bu sıradışı yolculuk yaşamın tüm evrelerine dair güçlü cevaplar sunarken, zihin, dijital çağ, aşk, insan, mutluluk ve hayat gibi kavramları derinlemesine işliyor.
Bazen iki mutsuzluk arasında seçim yapmamız gerekir. Konfor alanının içinde kalmanın bedelinden kaynaklanan mutsuzluk mu, yoksa gerçek bir gelişim sürecinin getireceği sancının mutsuzluğu mu? İnsan çoğu zaman yanlış mutsuzluğu seçer. Faydalı mutsuzlukla faydasız mutsuzluğu takas ederiz. Çoğu zaman yanlış mutsuzluğu seçtiğimiz için cehaletimiz artar. Yanlış mutsuzluğu seçtiğimiz için hasta oluruz. Yalnızca ve yalnızca adoğru seçilmiş mutsuzluklar sahici bir mutluluk doğurabilir. Acısız mutluluk mu? Bu, insan olmanın tabiatına aykırıdır.

ÇEŞİTLİLİĞE KAPI ARALAMALI
Bilmek, gelişmek, genişlemek ve büyümek istiyorsak etrafımızı çeviren çemberler üzerine düşünmek zorundayız. Kendi zihnimiz üzerine düşünmek ve kendi zihnimizin felsefesini yapmak zorundayız. Duygu, düşünce ve inançlarımızdan şüphe etmek zorundayız. Yabancılarla karşılaşmak, ‘öteki’lerle diyalog kurmak, ‘kötü’lerle buluşmalıyız. Çelişki ve çeşitliliğe kapı aralamalı, alışılmamış türküleri dinlemeliyiz eğer çemberin dışına çıkmak istiyorsak... Merak ve soru işaretlerine tutunarak keşfedilmesi gereken çok fazla çember var. Aksi takdirde dar çemberlerimizin içinde, adını bir türlü koyamadığımız bunaltılara çare bulamayız. Aksi takdirde Dolores’in aslında biz olduğunu anlamayız.
‘Çemberin Dışı’ tüm bunları düşündüren, zamanın ruhunu yakalamak isteyenlerin, hayat sapaklarında doğru yolu tutturmanın izini sürenlerin ilgiyle okuyabileceği bir kitap.

ÇEMBERİN DIŞI

Hilal Bebek
Tara Kitap, 2020
232 sayfa, 32 TL.