‘Çalmayı hayal ettiğim ülke Türkiye, zillerim Zilciyan’

Gerçekten de kendisi gibi Meksika doğumlu Alejandro González Iñárritu’nun yönettiği Oscar ödüllü ‘Birdman’ (2014), Antonio Sánchez’in adının duyulmasında büyük rol oynadı. Sánchez benzer bir başarıyı 2016’da İspanyol yönetmen Fernando Leon de Aranoa’nın belgeseli ‘Politica, Manual De Instrucciones/ Politika, Kullanma Talimatı’yla da yakaladı. Bu yıl ise Stephen Fry’ın yazdığı, mektuplardan oluşan kitaba dayanan ve John Jencks’in yönettiği ‘The Hippopotamus/ Su Aygırı’ filmi var. Filmin merkezinde Roger Allam’ın oynadığı, emsalsiz Fry’ın yazdıklarına hayat veren gözden düşmüş şair Ted Wallace yer aldı. Yönetmen Jencks, 10 yıl önce bir misafir odasındaki komodinin üstünde kitabı bulduğundan beri ‘The Hippopotamus’u yönetmek istiyormuş.
İki yıl önce ise Don Cheadle’ın yönetmen olarak ilk filmi ‘Miles Ahead’e çok onur duyduğu bir katkıda bulunmuş. “Final sahnesinde Herbie Hancock, Wayne Shorter, Esperanza Spalding, Robert Glasper ve Gary Clark Jr. ile birlikte çalıyorum.” Gerçekten de onur duyulacak bir final.
Antonio Sánchez, 1971’de Mexico City’de doğdu. Sanatı seven bir ailesi vardı. Büyükbabası, Meksika’nın en meşhur oyuncularından biriydi. Ondan aldığı en büyük dersin, sevdiğin şeyi yaparak iyi para kazanabileceğini öğrenmek olduğunu söylüyor. 21 yaşına kadar Meksika’da kaldı, eğitiminin büyük kısmını orada gördü. 17 yaşında Ulusal Konservatuvar’a girdi, dört buçuk yıl boyunca klasik piyano öğrendi. 21 yaşında Boston’da Berklee’ye geçti, dört buçuk yıl da orada okudu. Caz düzenleme, doğaçlama, beste, kulak eğitimi ve armoni öğrendi. Fazladan bir yıl da New England Konservatuvarı’na burslu olarak ‘caz doğaçlama’ dalında devam edip master yaptı. “Eğitimim bundan ibaret” diyor, tevazuyla!

Öte yandan, annesi Woodstock kuşağından olduğu için rockçıymış. Cream, Jimi Henrix, The Who, The Beatles, The Rolling Stones ve en önemlisi, Led Zeppelin dinlerlermiş. ”Led Zeppelin’i çok severdim. Uzun süre de kalben rock’çı olmayı sürdürdüm.”
Davula karşı da aynı sadakati göstermiş. Konservatuvarda klasik piyano okurken de davulu hiç unutmadığını söylüyor. Gene de vurmalı çalgıcılarına daima piyano da çalışmalarını tavsiye etmiş. “Müzikle, akorlarla ve renklerle farklı bir duyarlılık veriyor insana. Pat Metheny, Chick Corea, Danilo Perez gibi müzisyenlerle çalarken piyano eğitiimimin çok faydasını gördüm.”
Şu sıralarda devam eden üç turnesi var. Biri Pat Metheny grubuyla, biri İstanbul’a da birlikte geldiği kendi grubu Migration’la. Bir de son zamanlarda İstanbul’da da örneklerini izlediğimiz ve filmi canlı müzik eşliğinde izlememizi sağlayan türden bir turneye çıktı: Birdman Live Scoring Event. Filmde doğaçlama çaldığı için, yönetmeni Iñárritu, bu turnede de aynı şeyi yapmasını istemiş. “Mesele yok, zaten yaptığım şey” diyor. Davulu ‘live’ olarak çalarken, film onun müziği üstüne vuruyor. Filmde olduğu gibi. Özgün müzik, Sánchez’in solo caz vurmalı çalgı performanslarından oluşuyor. Arada da Mahler ve Çaykovski gibi bestecilerin bilinen klasik müzik parçaları var.

Onu Pat Metheny ile çalışmalarından tanıyanlar da var. Gerçekten, bu yılın büyük bir kısmını da bu çalışmalar alımış ve alacak. Uzun poliritmik sololarıla da tanınan davulcunun grubunun adı Migration’a (Göç) gelince, coğrafi ve müzikal anlamda ‘Göç’ün, müziklerinin temelini oluşturduğunu söylüyor. “Bilirsiniz, göçmen hayatı hiç kolay eğildir. Bir Meksikalı olarak bu müziğin doğduğu ülkede caz müziği yapmak benim için zordu. Grupta ABD’de doğmuş tek bir kişi var: Matt Brewer (bas). Seamus Blake Kanadalı, John Escreet Birleşik Krallık’tan.” Sánchez’in Hırvat eşi Tana ise vokalist.

Antonio Sanchez ve grubu Migration
Önceki yıl Estonya’daki bir konserden sonra, ‘‘Dünyayı dolaşmış biri olarak henüz çalmadığınız ama çalmayı hayal ettiğiniz bir ülke var mı?’’ diye sormuşlar. “Bu ülke, Türkiye” demiş. “Zaten zillerim geleneksel Türk Zilciyan zilleri. Orada bir konser verip zil satın almak isterdim.”
Antonio Sánchez & Migration, 14 Temmuz Cuma 19.00, Zorlu PSM