Büyüten elma ağacı

Büyümek sabır işi, emek işi... İster bir yetişkin kendi büyüme sürecinde olsun, ister bir çocuk büyütülsün, çoğunlukla meşakkatli bir yol büyümek. Sorumluluk alabilme işi de büyüme sürecinin alameti farikalarından. Çocuklara küçük yaşlardan itibaren, ufak tefek de olsa, sorumluluk vermek onların büyüme ve olgunlaşma serüvenlerinde etkili olabiliyor. Böylece, çocukların kendi davranışlarının sonuçlarına katlanabilmesi yolunda önemli adımlar atılabiliyor. Çocuk kitapları konusunda Türkiye’de önemli bir isim olan Tülin Kozikoğlu’nun ‘Pes Etmek Yok!’ adlı kitabı da tüm bu süreçlere önemli destek sağlayabilecek nitelikte.

Kozikoğlu, tüm vaktini elma ağacıyla geçirmek için okula gitmek istemeyen Ela’nın öyküsünü anlatıyor. Okula yeni başlayan hemen her çocuk için yeni ve belki de zorlu olan bu süreç, ağacından ayrılmak istemeyen Ela için hepten zor bir hal alıyor. Her gün okuldan çıkıp ağacına kavuşmayı dört gözle bekliyor. Bir gün yine okul çıkışında ağacına tırmanan Ela’yı bu kez bir kaza bekliyor. Bacağını kıran Ela, bırakın ağaca tırmanmayı, bir süre ayağa bile kalkamayacağını öğreniyor. Başta okul faslından kurtulduğuna sevinse de işlerin umduğu gibi gitmemesi üzerine bir çocuğun çok anlaşılır tavrıyla elma ağacını suçlamaya başlıyor Ela. Ancak hiç ummadığı şekilde, ağacın da canı yanıyor ve Ela’daki dönüşüm bu noktada başlıyor. Ela can dostu ağacını yalnız bırakamıyor, kendini affettirmeye çalışıyor ve böylece olgunlaşıyor... Hikâye boyunca zorlanabileceği anlarda, pes etmeden devam etmesinin önemli olduğu vurgulanan Ela, ağacın da pes etmezse canlanabileceğine inanıyor. Ela’nın can dostu ağacına yardımı sayesinde hem ağaç şifalanıyor hem de Ela’nın kendisi...

Doğadan neredeyse kopuk yaşayan günümüz çocukları için, kitapta bir ağacı bu kadar sevebilen bir çocuğun canlanabilmesini çok anlamlı buluyorum. Tülin Kozikoğlu’nun da yazarken didaktik olmaktan imtina ettiği kanısındayım. Yazarın bu tutumu kanaatimce oldukça önemli; zira çocukları şekillendirme sürecinde, onların bireysellikleri göz ardı edilerek, o kadar çok kişi tarafından gereklilik kipiyle onlara bilgi akışı sağlanıyor ki, bir noktadan sonra çocuklar benliklerinin dışına çıkabiliyor. Çocukların maruz kaldıkları bu kadar çok şey varken, özellikle çocuk edebiyatının didaktik tondan uzak durması çok önemli.

Kitabın kapak tasarımı da dikkat çekici; yine Huban Korman tarafından yapılan çizimlerin boyutları, hikâyenin gerçekliğinin zihinlerde yer bulmasına katkı sağlıyor. Kozikoğlu ve Korman’ın; hikâyenin bütünlüğüne katkıda bulunan, çocukların diliyle hazırlanmış elmalı tatlı tarifleri de sempatik bir ayrıntı...

Tülin Kozikoğlu, ‘yeni nesil ebeveynlik’ kodlarına son derece uyumlu hikâyeler üretebilen bir yazar. Çocukların duygularını anlamlandırabilmelerine önem vermesi, yetişkinlerin, çocukluktan itibaren aile ve toplum tarafından kendilerini bulmalarına ket vurulması gibi konular yazarın hikâyelerindeki temalar arasında yer alıyor. Bu yüzden de onun kitaplarını çocuklara okurken, insan kendi büyüme sancısını, kendi ‘arazlarını’ da eğlenceli bir yoldan keşfedebiliyor. Yeni nesil ebeveynlik tam da bu: Kendi farkındalığıyla çocuklara kılavuz olma çabası...

‘Pes Etmek Yok!’, sadece çocuklar için değil büyüme çabasında, belki de kendini iyileştirme çabasında olan ‘minik yetişkinler’ için de amacına uygun bir kitap. Belki sürüncemede kalan bir işinizin ortasında kitabı açıp Ela’nın duyduğu “Pes etmek yok!” cümlesini duymak iyi gelebilir. Kim bilir!

PES ETMEK YOK!
Tülin Kozikoğlu
Resimleyen: Huban Korman
İletişim Yayınları, 2019
52 sayfa, 35 TL.