"Budapeşte'deki İstanbul" sergisi, Macar Kültür Merkezi'nde açıldı

Macaristan’ın başkenti Budapeşte’nin ‘Lágymányos’ bölgesinde 1896 ile 1897 tarihleri arasında faaliyet gösteren ‘Budapeşte’deki İstanbul’ adındaki eğlence merkezinin bugüne kadar bilinmeyen hikayesi İstanbul Macar Kültür Merkezi’ndeki "Budapeşte’deki İstanbul” - 19. Yüzyılın Sonu Budapeşte’sinde Masalsı Şark’ın Yansımaları adlı sergi ile gün yüzüne çıkarıldı. Türkçe ve Macarca olan sergi, 12 Ocak 2020’ya kadar ücretsiz ziyaret edilebilecek. 

Macaristan’ın başkenti Budapeşte’nin ‘Lágymányos’ bölgesinde mimar Károly Gerster tarafından tasarlanan ‘Budapeşte’deki İstanbul’ adını taşıyan eğlence merkezinin bugüne kadar bilinmeyen hikayesi İstanbul Macar Kültür Merkezi’ndeki "Budapeşte’deki İstanbul” - 19. Yüzyılın Sonu Budapeşte’sinde Masalsı Şark’ın Yansımaları adlı sergi ile anlatıldı.

Sergide Budapeşte Teknik ve Ekonomi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Tarihi ve Tarihi Eserlerin Koruması Anabilim Dalı ve Macar Kültür Merkezi’nin ortaklaşa çalışmasıyla yeni araştırmalar neticesinde ortaya çıkarılan arşiv malzemeleri ve planlar yer alıyor. Diğer taraftan aynı çalışma ile gün yüzüne çıkarılan anma sikkesi, diğer görsel ve reklam posterleri de sergilenen eserler arasında yer alıyor.

‘BUDAPEŞTE’DEKİ İSTANBUL’ EĞLENCE MERKEZİ

1896 senesinde mimar Károly Gerster tarafından tasarlanan Budapeşte’nin meşhur Oryantalist mimari örneklerinden biri haline gelen ‘Budapeşte’deki İstanbul’ adındaki bina kompleksi dönemin dikkat çeken eserleri arasında yer alıyordu.  İstanbul binalarının taklit edilmeye çalışılan çok hafif strüktüre özelliğine sahip dekor şeklinde tasarlanan binalar daha çok mağribi ve Doğu İspanya’daki Arap mimari stiline benzerliğiyle ön plana çıkıyor. Gerster tarafından tasarlanan bina kompleksi uzun ömürlü olmayarak bir yıl gibi kısa bir sürede iflas edip kapanmıştır. Şimdilerde yeni mahalle ve yaşam alanı olması için inşaat çalışmalarının yapıldığı bölgede ‘Budapeşte’deki İstanbul’ anısı hala varlık gösteriyor.

Sergide Budapeşte Başkent Arşivi, Budapeşte Teknik ve Ekonomi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Tarihi ve Tarihi Eserlerin Koruması Anabilim Dalı Plan ve Çizim Arşivi, Macaristan Milli Arşivi Ulusal Arşivi, Milli Széchényi Kütüphanesi, Ervin Szabó Başkent Kütüphanesi ve Macar Milli Film Fonu Film Arşivi’nde yer alan haritalar, plan çizimleri ve fotoğrafları ile dönemin gazete haberleri ve metinleri de yer alıyor. Ayrıca sergide orijinal bir madalyon ve daha önce hiçbir yerde yayınlanmamış çizimler ve planlar izlenebilecek.

Serginin küratörlüğünü Gergő Máté Kovács, Zsuzsanna Emília Kiss, Péter Rabb üstlenirken sergiye Budapeşte Teknik ve Ekonomi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Tarihi ve Tarihi Eserlerin Koruması Anabilim Dalı da katkıda bulundu.

Sergiye İstanbul’daki Macar Kültür Merkezi Müdürü Gábor Fodor, Budapeşte Başkent Arşivi tarafından Olivér Perczel, Macaristan Milli Arşivi Ulusal Arşivi tarafından Anikó Schmidt, Enikő Török ve Khalili Araştırma Merkezi, Oxford Üniversitesi tarafından Péter Tamás Nagy gibi isimler araştırılmasında ve hazırlanma aşamasında katkıda bulundu. Ayrıca sergideki maketler Budapeşte Teknik ve Ekonomi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi öğrencileri tarafından hazırlandı.

Sergi Macar Kültür Merkezi önderliğinde Türkiye Avrupa Vakfı ve Kalem Derneği ile birlikte yönetilen ve Avrupa Birliği ile Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortak finanse edilen “Birlikte Çeşitlilik: Tuna Dalgalarında Kültürlerarası Diyalog” projesi kapsamında gerçekleştirildi.

İstanbul’daki Macar Kültür Merkezi’nde 28 Kasım Perşembe günü açılışı gerçekleştirilen "Budapeşte’deki İstanbul” - 19. Yüzyılın Sonu Budapeşte’sinde Masalsı Şark’ın Yansımaları adlı sergi 12 Ocak 2020’ye kadar ziyaret edilebilecek. Türkçe ve Macarca olacak sergiyi ziyaretçiler ücretsiz olarak gezilebilecek. Ayrıca serginin bir benzeri Budapeşte’de de sergilenecek.