Bu topraklardan çıkan tutku ve ilham dolu hayat hikâyeleri

Uzun yıllardır Hürriyet gazetesinde kalem oynatan, özellikle başarılı göçmen haberleriyle tanıdığımız gazeteci Zeynep Bilgehan bir yıldır ‘Hey Gidi Yıllar’ adını verdiği sayfayla Türkiye’nin yetiştirdiği önemli isimlerin hayatına büyüteç tutuyor. Bilgehan, her pazar yayımlanan röportajlarda, söyleşi yaptığı sanatçıların, biliminsanlarının ve siyasetçilerin kendi hayatlarına kuşbakışı bakmasını sağlıyor; onlara hayatlarındaki kırılma noktalarını, başarıyı getiren kararlarını, hayatlarıyla ilgili doğru bilinen yanlışları soruyor.
Şimdi bu röportajlar iyi bir editoryal çalışma sonucunda ‘Hey Gidi Yıllar’ adıyla kitaba dönüştü. İçeride kimler yok ki? Cüneyt Arkın, Ezel Akay, İdil Biret, Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen, Erol Evgin, Coşkun Aral, Prof. Dr. İlber Ortaylı, Muazzez İlmiye Çığ, Oya Eczacıbaşı, Selda Bağcan ve daha çok sayıda önemli isim... Bilgehan bu isimlerin hayatlarına, geniş açı gösteren bir kamera edasıyla bakarken hayatlarının önemli dönemlerinden daha önce görmediğimiz gençlik fotoğraflarını bulup çıkarıyor. Yolları farklı ülke ve şehirlerden geçmiş, farklı meslekler yapan, farklı karaktere sahip 28 insanı buluşturan üç nokta göze çarpıyor: Çok çalışmak, yaptığı işe tutkuyla bağlanmak ve yaşadığı toprakları sevmek.
Bilgehan’a geçmişini açan pek çok isim kimsenin bilmediği dönemleri de paylaşıyor. Yeşilçam’ın starı Cüneyt Arkın’ın doktorluk yıllarında Adana’da bir köyde ahırdan sağlık ocağı yaptığını biliyor muydunuz? Ya da psikiyatr Arif Verimli’nin öğrencilikte üç yıl kamyon şoförlüğü yaptığını... Pandemi döneminin en önemli isimlerinden doktor Mehmet Ceyhan’ın halkoyunları sayesinde İngiltere Kraliçesi Elizabeth, eski Libya lideri Kaddafi gibi isimler karşısında dans ettiğini, daha sonra doktorluk uğruna dans kariyerini feda ettiğini herhalde 40 yıl düşünsek aklımıza gelmezdi.
Röportajları arka arkaya okuyunca kimsenin kolay yoldan bir yerlere ulaşamadığı olanca çıplaklığıyla anlaşılıyor. Geçmişinde yolculuğa çıkan çok sayıda isim yaşadıkları zorlukları dramatize etmeden anlatıyor, aldığı hayat derslerini paylaşıyor. Çocukluk dönemleri, parasızlık günleri, hapis zamanları, yapmak zorunda oldukları işler, almak zorunda oldukları kararlar, hayatlarını değiştiren insanlar, şöhretle ve parayla ilişkileri... Tüm bu detaylar okuduğumuz kişinin ve içinde bulunduğumuz coğrafyanın kaderine dair çok şey söylüyor. Geçmişlerine şöyle bir dönüp hem sevinç hem de kaygılı dönemlerini paylaşan pek çok isim “Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var” diyerek gençlere değerli tavsiyelerde bulunuyor. Piyanist İdil Biret, “Ben hep anımı yaşarım. Geçen geri gelmez. Anı en iyi şekilde değerlendirmek elimizde” diyor.
Erol Evgin, “Birden fazla konuda uzman olsunlar. Buna ‘Rönesans insanı olmak’ denir. Ben hem müzisyen hem mimar olmanın çok yararını gördüm yaşamımda” tavsiyesinde bulunuyor. Müzisyen Selda Bağcan ise gençlerin tutkularının peşinden koşmasını istiyor: “İhtiras tramvayına binsinler ve hiç inmesinler.” Siyasetçi Cemil Çiçek gençlere akıllarını, vicdanlarını ve varsa cüzdanlarını “sakın ha kimseye rehin vermemelerini” tembihliyor. Ressam Bedri Baykam ise başarının sırrını şöyle tanımlıyor: “İnsanları dikkatli dinlemek ama bildiğini yapmak. Hayır cevaplarından hırs yapıp yola devam etmek, kendine güvenmek, günde 17 saat çalışmak, çalışmayı zevk haline getirmek.”
İlham verici hayat hikâyeleriyle dolu ‘Hey Gidi Yıllar” farklı görünen ama okuduğumuzda çok sayıda ortak noktaları olduğunu fark ettiğimiz isimlerin en insani hallerine ışık tutuyor.

HEY GİDİ YILLAR�

Zeynep Bilgehan
Hürriyet Kitap, 2021
352 sayfa, 42 TL