Bilimkurgunun feminist kalemiydi
Güncelleme Tarihi:
‘Yerdeniz’ serisi, ‘Mülksüzler’, ‘Karanlığın Sol Eli’ gibi bilimkurgu klasikleri arasında yer etmiş çok sayıda eserin yazarı Ursula K. Le Guin 88 yaşında hayatını kaybetti.
ÜNLÜ Amerikalı kadın bilimkurgu yazarı Ursula K. Le Guin 88 yaşında hayata veda etti. Oğlu Theo Downes-Le Guin, annesinin 22 Ocak’ta Oregon eyaletinin Portland kentindeki evinde aniden hayatını kaybettiğini açıkladı. Kitapları 40 dile çevrilen ve dünya çapında milyonlarca satan Le Guin, Hugo, Nebula, Locus gibi prestijli edebiyat ödüllerini birden fazla kez kazanmıştı.
Antropolog bir babayla psikolog ve yazar bir annenin kızı olarak 1929 yılında ABD’nin California eyaletinde dünyaya gelen Ursula K. Le Guin, Columbia Üniversitesi’ni bitirdi ve yüksek lisansını ‘Fransa ve İtalya’da Orta Çağ ve Rönesans Dönemi Edebiyatı’ üzerine yaptı. Teknolojik gelişmelerin değil, politika, toplumbilim ve psikolojinin öne çıktığı ve alternatif toplum biçimlerinin sorgulandığı bilimkurgu yaklaşımının en önemli temsilcilerinden olan Le Guin’in ilk öyküsü 1962’de yayınlandı. Pek çok üniversitede ders verdi, çeviri, derleme ve makaleleri yayınlandı.
CİNSİYETÇİ BAKIŞ AÇISINI DEĞİŞTİRDİ
Le Guin, 1969’da yazmış olduğu ‘Karanlığın Sol Eli’ adlı romanıyla bilim kurgu türünün iki büyük ödülü olan Hugo ve Nebula ödüllerini aldıktan sonra dünya çapında tanındı. Dünya’ya çok benzeyen ‘Kış’ adlı bir gezegende geçen romanda herkes çift cinsiyetliydi (androjen). Yılın belli dönemlerinde hormonal değişikliklere bağlı olarak erkek ya da kadın olabiliyorlardı. Bu da Kış gezegeninde cinsiyete dayalı bir üstünlük anlayışını ortadan kaldırıyordu. Le Guin, bir yandan feminist teoriyi bilimkurgu dünyasına taşırken, bir yandan da milyarlarca ışık yılı uzaktaki hayali gezegenler üzerinden yaşadığımız dünyanın antropolojik ve sosyo-politik incelemesini yapıyordu.
SİSTEM ELEŞTİRİSİ
Le Guin’e ikinci Hugo ve Nebula ödüllerini getiren kitabıysa ‘Mülksüzler’ oldu. Birisi anarşist, diğeri kapitalist totaliter iki gezegenin hikâyesini anlatan kitap, edebiyattaki en önemli kapitalist sistem eleştirilerinden birisi olarak kabul ediliyor. Le Guin 1968’de basılan ilk kısa hikâyesinin geçtiği evrene geri dönerek, genç okurlara hitap eden ‘Yerdeniz Büyücüsü’ kitabını yazmıştı. İlerleyen yıllarda beş kitaplık bir seriye dönüşen ‘Yerdeniz’ evreni, Le Guin’i bilimkurgunun yanı sıra fantastik edebiyat alanında da söz sahibi bir yazar haline getirmişti.
Ünlü yazarın kitaplarının çoğu Türkçe olarak da yayımlandı.