Avrupa sokaklarında kahvenin peşinde

Kahve içmek sıradan bir tüketim deneyiminden çok daha fazlası. Tarih boyunca da böyleymiş; kahve, tarihin tozlu sayfalarından ve kulaktan kulağa değişerek aktarılan anıların olmazsa olmazı olmuş.
Bugün de kahvenin bu güçlü etkisi altındayız hepimiz. Kahve içmek, kahve eşliğinde sohbet etmek ve hatta sadece kahve içilebilecek mekânlarda saatlerimizi geçirmek ve pandeminin armağan ettiği “Ben bugün bir kafede çalışayım” alışkanlığımız son derece sıradan ama bir o kadar da ‘elzem’ bir ihtiyaç hepimiz için. Kısacası bir kafeye gitmek, sadece lezzetli ve iyi gelen bir kahve içmekten çok daha fazlası.
Yazdığı roman ve öykülerin yanı sıra işletmecilik geçmişi de bulunan Cem Selcen de bu ‘çok daha fazla’ kısmının peşine düşüyor. Eline not defteri ve kalemini alan Selcen, Avrupa kafelerinde, kahve kokusunun ve hikâyelerinin izini sürüyor. Kahve ve kahvehanelerin sosyal hayattaki önemini de “Yaşam kafelerin içinden akıp geçiyor” diyerek anlatıyor Selcen kitabın giriş bölümünde. Tam da bu nedenle ‘Viyana/Kahvenin Peşinde-Avrupa Café’lerinde’ kafelerin içinde akıp giden hayatı yakalama ve o anlara dair bir kesit sunma isteğinin bir ürünü olarak okurla buluşuyor.

VİYANA DEMEK, KAHVE DEMEK
Kahve ve kahve kültürü Viyana’nın en önemli sembollerinden. Öyle ki şehir, Avrupa’nın kahve başkenti olarak kabul ediliyor. Viyana kahve kültürü, 2011 yılında UNESCO Ulusal Somut Olmayan Kültürel Miras Envanteri’ne de resmen dahil edilmiş. UNESCO yaptığı açıklamada Viyana’nın sembol haline gelen kahve kültürünü şöyle açıklıyor: “Viyana kahvehanelerinin tipik özelliği, üzerinde kahvenin servis edildiği mermer masalar, Thonet sandalyeler, kutular, gazete masaları ve tarihselcilik tarzında iç tasarım detaylarıdır. Kahvehaneler zamanın ve mekânın tüketildiği ama faturada sadece kahvenin ödemesinin yapıldığı yerlerdir.”
Selcen de kahvenin en önemli kültürel miras olduğu bu şehirde, Viyana’da Café Mozart’tan edebiyatçıların uğrak yeri Café Bräunerhof’a, pek çok tarihi kişiyi ağırlayan Café Central’den bahçesindeki açık hava müze gecesine bizi kahvenin rehberliğinde bir yolculuğa çıkarıyor.

Selcen’in kahvelerine kimi zaman sıcak soslu bir ‘apfelstrudel’ (Viyana’nın meşhur elma aromalı tatlısı) kimi zaman da Viyana’nın en ünlü tatlılarından ‘sachertorte’ eşlik ediyor. Yazar, komşu masaların sohbetine kulak misafiri oluyor, insanları gözlemliyor ve bir şehri ve insanlarını tanımanın en kolay ve etkili yollarından birini, kafelerde vakit geçirme deneyimlerini aktarıyor. Selcen odağına kahve ve kafeleri alsa da aslında bütünüyle bir şehir deneyimini anlatıyor. Viyana’da kaldığı süre boyunca kendini bir turist gibi klişelerle sınırlamıyor ya da bir yerli gibi her şeye sıradan gözlerle bakmıyor. Bu iki deneyimin ötesinde her şeyi dikkatli gözlerle keşfetme merakını aktarmayı başarıyor.
Samimi bir dille yazılmış, okura biraz da bir seyahat günlüğüne sızmış hissi yaşatan kitap, kahveyi bir içecekten çok daha fazlası olarak gören, bu ‘büyülü’ içeceğin tadının yanı sıra kokusuna, tarihine ve bir araya getirme özelliğine hayran olanlar tarafından ilgiyle okunacaktır.
Selcen’in kahvenin peşindeki yolculuğu Viyana’dan başlasa da macera tek şehirle sınırlı kalmamış. Hem yazmanın hem de kahvenin büyüsüne kapılan yazar, serinin diğer kitaplarında Paris, Berlin ve Roma’daki yeni keşiflerini anlatacak.

VİYANA -
KAHVENİN PEŞİNDE
AVRUPA CAFé’LERİNDE
Cem Selcen
Hep Kitap, 2022
184 sayfa.