Anneler Günü kitapları

Aramızdan ayrılan anneleri rahmetle anıyorum, yaşayanlara da uzun ömürler diliyorum. Anne bizim edebiyatımızda da dünya edebiyatında da birçok yapıtta işlendi. Hepimizin yaşamında annenin etkisi belirleyici bir unsurdur. Hâlâ toplumsal, siyasal meselelerde bile anneler birinci plandadır, onlar dinlenir. Benim çalışmalarımda onun katkısını yazdığım için bir kez daha yinelemiyorum. Hiç kuşkusuz teyzelerimin bana gösterdiği ilgiyi, sevgiyi de zikretmeliyim.
8 Mayıs 2022, kıymetli annelerimizin günü.

Türk yayın hayatında Anneler Günü hakkında ilk kitap 1957’de Ankara’da yayımlanmıştır. Öğretmen Dergisi Yayınları’nın 54’üncü kitabı olarak Ferit Ragıp Tuncor tarafından hazırlanmış, 48 sayfalık bir çalışmadır. Bir önsözden sonra Anneler Günü hakkında Türk Kadınlar Birliği’nin tamimi yer alır.
1955 yılında memleketimizde ilk ‘Anneler Günü’nün kutlanması nedeniyle Ankara Radyosu’nda Mükerrem Kamil Su tarafından yapılan radyo konuşmasının metni yayımlanmıştır.
Eserde Halide Nusret Zorlutuna, İbrahim Alaeddin Gövsa, Ahmet Kutsi Tecer, Cahit Sıtkı Tarancı, Suat Taşer, Rıfat Necdet Evrimer, Hikmet Omay, Rıza Polat Akkoyunlu, Vehbi Cem Aşkun, İ. Hilmi Soykut, İhsan Naim, Necip Fazıl Kısakürek, Mehmet Necati Öngay, İsmail Hakkı Tuncay gibi şairlerin anne temalı şiirleri göze çapar.
Ayrıca Nene Hatun, anneler hakkında söylenmiş özlü sözler, ‘Anneler Günü’, ‘Annem’ gibi başlıklarla düzyazılar da vardır.

Yeni Desen Matbaası’nda, Ankara’da basılmıştır, kapağı Eşber imzalı bir kapak ressamının eseridir.
Bu kitabı Dağarcık Çocuk Yayınları tarafından 1962’de basılan ‘Annem (Anneler Günü)’ takip eder. Siret İstemi ve Halil Güvenç isimli iki eğitimcinin hazırladığı bu derleme, içindeki renkli illüstrasyonlar nedeniyle diğer kitaplardan farklı, özenli bir baskıdır. Kapak ve içerideki resimler M. İhsan Ertürkmen tarafından hazırlanmıştır. Eserin bir başka özelliği de o dönemin basım koşullarını göstermesidir çünkü kitap Gül Matbaası’nda dizilmiş, kapak Yeni Savaş Matbaası’nda ve iç baskısı da Bahar Matbaası’nda yapılmıştır. 48 sayfalık bu küçük, şirin kitapçık birkaç matbaanın katkılarıyla oluşturulmuştur.

Yine bu eserin içeriği de ilk ‘Anneler Günü’ kitabı gibi konuyla ilgili düzyazı ve şiirlerden oluşur. Eğitici bilgilerin yer aldığı bu küçük kitapçıkta ‘Annelerimiz’ başlıklı bir girişten sonra ‘Türk’ün büyük Ata’sını yetiştiren Anne: Zübeyde Hanım’ın bir renkli illüstrasyonu ve Atatürk’ün konuyla ilgili sözleri vardır.
‘Anneler Günü’ için sonraki yıllarda kitapçıklar yazan yazarlar şöyledir: Fatma Nihat (1963), Güngör Gençay (1966), Fehamet (1968), öğretmen Mustafa Uzelli (1969), Hüseyin Kabala (1969), Mesude Gürel (1970), Halim Demirci (1973), Erdoğan Toker (1973), Nebil Fazıl Alsan (1974), Arif Hikmet Par (1985), Bilsev Akış (2020).
1980 yılında Hürriyet gazetesi ‘Anneme Sevgilerle’ başlıklı ‘Hürriyet’in Okurlarına Armağanıdır’ notuyla bir gazete ilavesi vermiştir. Diğer kitapçıklar gibi bir önsözle başlayan 32 sayfalık bu broşür kitapta 57 tane ‘anne’ temalı şiir yer alır. Bu küçük eser adeta bir ‘anne’ şiirleri antolojisidir.
Bu çalışmaların tümü daha çok ilköğretim öğrencilerini eğitmek amaçlı yazılmış kitapçıklar şeklindedir. İddia edilebilir ki bugüne kadar Anneler Günü için kaliteli, özenli, estetik özellikleri olan bir yayın çıkmamıştır.