Zekâyı geliÅŸtirmenin yolu

Deniz Ä°NCEOÄžLU
 
Uzun boş saatleri doldurmak, kafayı dinlemek, zekânızı geliştirmek, umutsuz düşüncelerden kurtulmak ya da ailece eğlenmek için ideal. Yapbozlardan, güncel adıyla puzzle’dan bahsediyoruz. Acemilerin 500 ya da bin parçayla başladıktan sonra kendini alamayıp 5 bin parçayı zorladığı bu hobi, aynı zamanda bir dekorasyon malzemesi. Çerçeveletip duvara asabilir, üzerine cam yerleştirip masalarda kullanabilirsiniz.

YENÄ° BAÅžLAYACAKLARA PÃœF NOKTALARI

Seçerken ölçülere dikkat edin

- Yeni başlayanların 1000’lik puzzle seçmesi işi kolaylaştırır.
- Bu puzzle’ın düz renk olması ya da çok karışık desenlere sahip olması göz korkutabilir.
- Puzzle kutularının kenarında yazan uzunluk ölçülerine dikkat edin. Puzzle’ın az parçası olsa da, ölçüleri tahmininizden büyük olabilir.
- Bu ölçüler puzzle’ı yaparken kullanacağınız zemin için önemli. Zeminde genelde mukavva kullanılır ve mukavvanın maksimum ölçüsü 100x80 santimdir. Bu ölçüden büyük bir puzzle yapıyorsanız iki mukavvayı birleştirmeniz gerekecektir. Bir de zeminin ölçülerinin, puzzle’ın ölçülerinden birkaç santim daha fazla olmasında fayda var.

Renk ayrımı önemli

- Puzzle’ın parçalarını kenarlar ve desen renkleri olarak ayırın.
- Bu ayrımdan sonra puzzle üzerinde belirleyeceğiniz dikkat çeken renklere göre kalan parçaları ayırın. Örneğin; mavi ve tonları, yeşil ve tonları, kırmızı ve tonları ya da karışık renkler gibi...
- Puzzle’ı yapmaya kenarlarından başlayın. Kenarlardaki desen ve renklerden yardım alarak orta kısımları daha rahat doldurursunuz.
- Çerçeveye uygun olarak ayırdığınız renk gruplarındaki parçaları birleştirmeye başlayın. Örneğin çerçevede mavi renk ağırlıklıysa ayrılan mavi ve tonlarını çerçevenin ortasında kalan boş yerlere koyun. Bu yerleri görmenizi kolaylaştırır.
- Renkleri ayırmak size yeterince yardımcı olmuyorsa her renk grubunu parça şekline göre de ayırabilirsiniz. Bu yöntem özellikle düz renkli bölümlerde çok işe yarıyor. Çünkü her puzzle’ın kendine göre bir şekil düzeni vardır. Örneğin dikdörtgen gibi olan uzun parçalar yukarıdan aşağıya doğru yerleştiriliyor olabilir. Kısa, kare gibi olanlar da onların yanına denk gelir.

Çerçevesini kalın yaptırın

- Yapıştırıcıyı mutlaka puzzle bittikten sonra kullanın. Daha iyi muhafaza etmek için bölüm bölüm yapıştırmak, yanlış yerleştirmeler olabileceğinden sakıncalı olabilir. Bunun için puzzle halısı kullanmak çok pratik oluyor. Yeri dar olanlar bitirdikleri bölümü halıyla birlikte katlayıp küçük bir yerde saklayabilir.
- Eğer puzzle halısı kullanmıyorsanız çerçeveletmeye götürünceye kadar üzerine bir gazete kâğıdı ya da büyük bir bez sararak muhafaza edebilirsiniz.
- Puzzle’ı mutlaka mat cam kullanarak çerçevelettirin.
- Yaptırılacak çerçeve kenarları kalın ve rengi de desen rengine uyumlu olursa duvarınızda daha güzel duracaktır.

PARÇA KAYBOLURSA PANİK YOK

Yapbozunuzu bitirmek üzeresiniz ve bir de bakıyorsunuz parçalardan biri kaybolmuş. Herkesin başına gelebilir; evi süpürürken elektrik süpürgesine kaçabilir, küçük çocuğunuz ya da evcil hayvanınız alıp kaçabilir. Paniğe gerek yok. Çünkü yapboz markaları, kayıp parçaların aynısını tedarik ediyor. Bunun için bazı markalarda uygulanan yöntemler şöyle:
Educa Kutudan çıkan formu doldurup posta ya da internet yoluyla İspanya’ya gönderin. Parça ücretsiz evinize teslim ediliyor. Ama ürünün o yılki katalogda olması şart. Ravensburger Yapbozun yenisini veriyor. Castorland ve Jumbo Ankara’daki merkez ofis arandığında kayıp parça tedarik ediliyor. KS Games İnternet sitesinden talep formu doldurulduğunda ücretsiz gönderiliyor.

HALI VE YAPIÅžTIRICILAR KOLAYLIK SAÄžLIYOR

Unutulmaması gereken önemli malzemelerden biri aksesuvarlar. En başında yapboz halısı ve yapıştırıcısı geliyor. Yapboz halısı, evinde yeterince yer bulunmayanlar için büyük kolaylık. 3 bin parçaya kadar puzzle’ların üzerinde yapılabileceği halılar, işiniz bittiğinde rulo gibi sarılarak kaldırılabiliyor. Tekrar açtığınızda yapbozunuzu bıraktığınız gibi bulacaksınız. Yapıştırıcıysa iş bittikten sonra çok işe yarıyor. Toz ve likit haldeki yapıştırıcıların kullanımı çok kolay. Toz olanı biraz suyla karıştırıp tutkal haline getirin ve yapbozun üzerine bir sünger yardımıyla sürün. Önemli olan parça aralarının iyice dolması ve birbirine yapışması. Yaklaşık bir saat durduktan sonra bozulmadığını göreceksiniz. Markaların bazılarında kutunun içinden toz yapıştırıcı hediye çıkıyor. Bunların sürekli kullanılabilecek daha büyük ölçeklileri ayrıca satın alınabiliyor.

BÄ°RÄ°NE KIZINCA HEMEN BAÅžINA OTURUYORUM

10 yıl önce kocam hediye olarak 2 binlik yapboz getirdi. O dönemde yapboz hakkında en ufak bir fikrim yoktu. Bitirmem çok uzun sürdü. İlk defa yapboz yapacak biri için çok parçalı ve karışık desenliydi. Ama yapamadıkça daha da hırslandım. Hatta bir ara seyahate gidip gelmiştik ve sürekli eve dönüp yapboza devam etme hayalleri kurdum. Bu bitince takıntı haline geldi. Biri biter bitmez hemen yenisini aldım. Zamanla evde koyacak yer kalmayınca arkadaşlarıma hediye ettim. Şu anda evde 10’dan fazla bitmiş yapboz var. Kimisi duvarda, kimisi de halıların altında. Yapbozun en sevdiğim yönü beni dinlendirmesi. Benim gibi televizyon seyretmeyi sevmeyen biri için harika bir uğraş. Birine kızdığım zaman da ilaç gibi geliyor. Hemen yapbozun başına oturuyorum. Böylece aynı konuyu boş yere saatlerce düşünmüyorum. Zaten masamızın üzerinde süreki bir yapboz oluyor. Acil durumlarda işe yarıyor.
Åžimdiye kadar 100’e yakın yapboz yapmışımdır. Her gün sabahları önce ev iÅŸini yapıyorum. Bu sırada yapbozu aklıma hiç getirmemeye çalışıyorum. Öğleden sonra birkaç saat yapıyorum, eÅŸimle akÅŸam yemeÄŸi yedikten sonra hemen yine başına geçiyorum. Bir yandan da haberleri dinliyorum. Uykum gelince saat 12 gibi yatıyorum. Ama eÄŸer bir parçanın yerini bulamazsam sabaha karşı dörde kadar oturuyorum. Genelde üzerinde eski resimlerin olduÄŸu yapbozları yapmayı seviyorum. Bir de bir sürü Atatürk desenli yaptım.Â