ANKA
Oluşturulma Tarihi: Haziran 12, 2006 09:49
Yurt içi yerleşiklerin yurt içinde mevduat, DİBS, katılım hesabı, yatırım fonu, hisse senedi gibi enstrümanlarda tutuğu ve yüzde 27’lik önemli bir bölümü döviz cinsinden olan toplam tasarrufları, döviz kurlarındaki artışın da etkisiyle mayısta 24.8 milyar YTL artarak 396.5 milyar YTL’ye kadar çıktı. Tasarrufların dolar cinsinden değerinde ise 25.6 milyar dolarlık bir azalma yaşandı.
YTL cinsinden büyümenin 14.4 milyar YTL’yle büyük bölümü yabancı para mevduatlardan, 9.2 milyar YTL’si ise YTL mevduatlardan kaynaklandı.
ANKA’nın Merkez Bankası, BDDK, SPK, Merkezi Kayıt Kuruluşu gibi kurum ve kuruluşların verilerinden yaptığı hesaplamaya göre, döviz kurları ve faiz oranlarının önemli ölçüde arttığı mayıs ayında, bu gelişmeler toplam yurt içi tasarruflara da yansıdı. Toplam tasarrufların YTL cinsinden tutarında önemli bir büyümeye yol açan bu gelişme, dolarizasyon eğiliminin yeniden başlayabileceğinin de işaretlerini verdi. Nisanda yüzde 24.5 olan yabancı para cinsinden tasarrufların toplam tasarruflar içerisindeki payı mayısta yüzde 27’ye kadar yükselirken, YTL’nin payı yüzde 75.5’ten yüzde 73’e indi.
TELSİM’İN BEDELİ
Buna göre mayısta YTL cinsinden mevduatlar 9.2 milyar YTL artarak 164 milyar YTL’ye kadar yükselirken, yabancı para mevduatlar 14.3 milyar YTL’lik artışla 91.9 milyar YTL’ye yükseldi. Ancak bu yükselişin 3 milyar dolarla (yaklaşık 4.5 milyar doları) önemli bir kısmının Vodafone’un Telsim’i devralmak için TMSF’nin hesaplarına yatırdığı ve TMSF’nin de son haftalarda piyasaya satışını sürdürdügü paradan kaynaklandı. Bu etki hariç tutulduğunda döviz kurlarındaki artışın bankalardaki döviz hesaplarının tutarında 10 milyar YTL’ye yakın bir büyümeye yol açtığı izlendi.
Katılım bankalarındaki hesaplar mayısta 922 milyon YTL artarak 9.8 milyar YTL’lik bir büyüklüğe ulaşırken, gerçek ve tüzel kişilere ait tahvil ve bonoların toplam tutarı ise 588 milyon YTL artarak 63.1 milyar YTL’ye çıktı.
Hazine’nin dış borçlanma amacıyla ihraç ettiği ancak yurtiçi yatırımcıların da önemli bir ilgi gösterdiği Eurobondlarda tutulan tasarruflar ise döviz kurundaki artışın etkisiyle 897 milyon YTL büyüyerek 6.2 milyar YTL’ye yükseldi. Yatırım fonları ise sadece 225 milyon YTL’lik artışla 30.6 milyar YTL’ye çıktı. Repoda değerlendirilen tasarruflar 201 milyon YTL artarak 2.7 milyar YTL’ye çıkarken, hisse senetlerindeki tasarruflar 1.5 milyar YTL’lik azalmayla 24.3 milyar YTL’ye kadar geriledi.
Emeklilik yatırım fonlarının portföyü mayısta sadece 85 milyon YTL’lik büyümeyle 1.8 milyar YTL’ye yükselirken, yatırım ortaklıkları ise 184 milyon YTL’lik bir küçülmeyle 1.7 milyar YTL’yle geriledi.
Böylece nisan ayında 371.8 milyar YTL olan bankalar dışındaki tüzel kişilerle vatandaşların yurt içinde değerlendirdikleri toplam tasarrufları mayısta 24.8 milyar YTL artarak 396.6 milyar YTL’ye kadar çıktı. Ancak bu büyümenin önemli bölümü gerçek tasarruf artışından öte döviz kurlarındaki büyümeden kaynaklandı.
Toplam tasarruflar dolar cinsinden ise mayısta 25.6 milyar dolar küçüldü. Kurdaki artış yüzünden yaşanan bu kçülme sonucu toplam tasarrufların dolar cinsinden değeri 283 milyar dolardan 257 milyar dolara geriledi.
Mayısta toplam tasarruflardaki artışın 8.6 milyar YTL’si YTL cinsinden tasarruflardan 16.2 milyar YTL’si ise döviz cinsinden tasarruflardan kaylnaklandı. YTL tasarruflar 280 milyar YTL’den 289.5 milyar YTL’ye, yabancı para tasarruflar ise 90.9 milyardan 107.1 milyar YTL’ye çıktı.
YURT DIŞINDA 15 MİLYAR YTL VAR
Bu arada Türk vatandaş ve bankalar dışındaki kuruluşlarının Türk bankalarının yurt dışındaki şubelerinde bulunan hesaplarıyla birlikte ise toplam tasarruflar 411.6 milyar YTL’ye ulaşıyor. Gerçek ve tüzel kişi Türk vatandaşlarının yurt dışı şubelerdeki toplam tasarrufları mayısda 1.8 milayr YTL artarak 15 milyar YTL’ye kadar çıktı.