Yüksek tempolu iÅŸle teklemiÅŸ kalp barış içinde yaÅŸayabilir mi?

Farklı yaÅŸlarda üç erkek. Üçü de kariyerlerinin önemli noktalarında. Hem hayatı, hem de yaptıkları iÅŸi çok seviyorlar. Ãœstelik yaptıkları iÅŸ hem yüksek tempolu, yorucu, hem de alabildiÄŸine stresli. Ve son zamanlarda üçünün de başına aynı ÅŸey geldi: Kalpleri tekledi! Hatta biri ölüme kadar gitti, geldi. Soru da burada ortaya çıkıyor: O çok sevdikleri yüksek tempolu iÅŸleriyle teklemiÅŸ kalplerini yanyana koyduklarında ne düşünüyor, ne yapıyorlar? Bu sorunun cevabını, gazeteci-yazar Metin Münir, MFÖ'nün F'si Fuat Güner ve Fenerbahçe'nin Brezilyalı futbolcusu Cerqueira Washington verdi...MÃœZÄ°SYEN FUAT GÃœNERParaşütle atlamaya saÄŸlığı deÄŸil medeni durumu engel!Fuat Güner (54) artık sabah 7.30'lara kadar oturmuyor. Spora da baÅŸlamış. Ama yine de hiperaktivitesini fazla kontrol altına alırsa kendine zarar vereceÄŸine inanıyor: ‘‘YaÅŸama sevincimi kaybederim. Kendimi kısıtlamak gibi bir niyetim yok. Hangi çılgın zincir vuracakmış ÅŸaÅŸarım!’’GeçtiÄŸimiz günlerde bir konser öncesi rahatsızlanarak hastaneye giden MFÖ'nün F'si Fuat Güner'in yaÅŸadığı, aslında bir kalp krizi deÄŸildi. Kalbine giden damarlarından biri tıkalıydı. Anjiyo ile tıkalı damarı açılan Güner, bir gün sonra evindeydi. Ama o by-pass geçirdiÄŸi yedi yıl öncesinden tanışık kalp kriziyle: ‘‘1995'te, arabayla giderken iki kolumda birden hafif aÄŸrı baÅŸladı. Aynı zamanda soÄŸuk terleme ve mide bulantısı. Bakın söylüyorum, bunların üçü biraradaysa, kalp krizinin yakın saatlerde geldiÄŸine iÅŸaret.’’ Bunları biliyor, çünkü, saÄŸlık konularında çok okuyan biri o. ‘‘Geçen gün konserden önce de kolum ağırmaya baÅŸladı. Hadi bakalım, inÅŸallah üstüne soÄŸuk ter ve mide bulantısı da gelmez, dedim. Ama geldi! Hemen doktoru aradım. Gittim. Anjiyo yapıldı, ertesi gün de eski halime döndüm. BaÅŸka ne olacaktı ki?’’HÄ°PERAKTÄ°FÄ°N KALBÄ° TEKLERSEÅžimdi soru ÅŸu: Yıllarca hiç hasta olmamış, grip bile geçirmemiÅŸ, yoÄŸun olarak çalışan, üstelik lüzumsuz iÅŸler müdürü, iflah olmaz bir hiperaktif ve mükemmeliyetçinin kalbi teklerse ne olur? ‘‘Valla ben by-pass'tan sonra hayatımda hiçbir ÅŸey deÄŸiÅŸtirmedim. Aynı hızla her yaptığımı yapmaya devam ettim. MESAM BaÅŸkan Yardımcılığı, baÅŸlıbaşına bir stres kaynağı. Bir yandan Model Uçak Kulübü baÅŸkanlığı var. Konserler var. (Tabii MFÖ de baÅŸlıbaşına stres kaynağı!) Ama ÅŸimdi hayatımı biraz farklılaÅŸtırsam mı diyorum, ama ne kadar yapabilirim bilmiyorum.’’ Lüzumsuz iÅŸler dediÄŸi zaten bir ton iÅŸ: Her telefonu açmak, muhasebecileri olmasına raÄŸmen MFÖ'nün mali iÅŸleri, kontratlarıyla ilgilenmek, tonmaister'i olmasına raÄŸmen, bizzat tonmaister'lik yapmak, Maket Uçak Kulübü'ne uygun arazi bulunması için Tapu Kadastro'ya Milli Emlak'a gitmek, gerekmediÄŸi halde konser çekimlerinin miksajını yapmak, THK yetkilileriyle, Kültür Bakanı'yla görüşmekten Marmara Petrol'ü arayıp yakıt istemeye kadar aklınıza ne gelirse... Öyle göründüğü gibi sakin bir adam da deÄŸil kavga da ediyor. Bir zamanlar yoÄŸun spor yapmış, futbolcu, voleybolcu, atlet, yelkenci. Birincilikler, kupalar sahibi. Hala 15 metreden balıklama dalıyor. Tehlikeyi de çok seviyor; bıraksanız paraşütle atlayacak. Ama bırakmayan doktorlar deÄŸil, eÅŸi! Çünkü ‘‘boÅŸanma nedeni’’ sayıyor. Fuat Bey, doktorlar fazla adrenalin deÅŸarjının sizin gibi insanlarda riskli olduÄŸunu söylüyor, ne diyorsunuz?- Evet, adrenalin damar büzermiÅŸ de ondan. Ama bunlar beni ilgilendirmiyor. Çünkü benim diÄŸer insanlardan bir farkım var, ben damarlarımı yakından tanıyorum. Üç beÅŸ tane anjiyo olursanız siz de tanırsınız. Önlemini de almaya niyetim var artık. Çünkü çok iÅŸimiz var. Bir 5-10 on sene daha MFÖ bastıracak. Yeni plak anlaÅŸması yaptık. Bunun dışında çok beste isteyen sanatçı var. Konserler var. Senfoni orkestrasıyla GAP'ta Kapadokya'da konserler, turneler var. Bütün bunların DVD'leri çıkacak filan. Lüzumsuz iÅŸler müdürlüğünden vazgeçip bunlara yöneleceÄŸim. Bunu basın toplantısında da söyledim: Yeni bir MFÖ, yeni projeler, ee yeni kalp ve damarlar gerekiyordu!GAZETECÄ° METÄ°N MÃœNÄ°R Vücudun limitlerine uyunca sorun yok(57) zaman zaman Financial Times'ta ve haftada beÅŸ gün Sabah Gazetesi'nde köşe yazısı yazıyor: ‘‘Evet bazen üç dört yazı aynı anda isteniyor, bu da stres yaratıyor. Sonra arada bir televizyonlarda Kıbrıs konusunda ukalalık yapmam gerekiyor. Ama ben enerjimi daha ekonomik ve akıllı kullanmayı öğrendim.’’O, bu yılın mayıs ayında sadece kalp krizi geçirmedi. Aynı zamanda dört dakika kadar kalbi durdu. Ve kalbi yeniden çalıştırılıp hayata döndüğünde, dört dakikalığına da olsa ‘‘ölümü yaÅŸadığını’’ anlattı herkese. Gerçi uzman doktorlar bu konuda hemfikir deÄŸildi; kimileri itiraz etti bu fikre ve kalbi duran pek çok hastanın, uyandıktan sonra benzer ÅŸeyler söylediÄŸini belirttiler. Kimisi bunun beyinde meydana gelen kimyevi bir olayın yansıması, kimi de halüsinasyon dedi. Ama bir kısmı da Münir gibi, ‘‘evet bu ölümdür’’, en azından ‘‘ölüme yakın duygudur’’ dediler. Münir hepsi için ÅŸu yorumu yapıyor:‘‘O yaÅŸanan ÅŸeyin ne olduÄŸunu kimse bilmiyor. Ama benim kalbim dört dakika kadar durdu ve ben bu süre içinde bir ÅŸeyler gördüm. Bunun gerçek olmadığını kimse söyleyemez.’’O ÅŸimdi bir kitap yazıyor: ‘‘Ölümden Sonraki Hayatım’’ adını verdiÄŸi ve yaza kadar bitirmeyi planladığı kitabında, kimsenin bilmediÄŸi bu olaÄŸanüstü deneyimi uzun uzun anlatıyor. Amacı ÅŸu: ‘‘İnsanlar ölümden çok korkuyor. Kimse de ölüm hakkında bir ÅŸey bilmiyor. Ve benim gibi çok az insan öldükten sonra dünyaya geliyor. Bunu anlatmak, ölümden korkmamaları gerektiÄŸini söylemek istiyorum. Çünkü ölüm çok muhteÅŸem bir duygu.’’Neresi güzel ölümün? - Çok rahatlatan bir ÅŸey. Ä°nsanların ölümü düşündüklerinde dehÅŸete kapılmalarına gerek yok. Kritik bir duruma düştüğü zaman, diyelim ki bir araba, uçak kazası, Afrika'da bir arslanın saldırısı, o zamanlarda insanın vücudunda olan ama o zamana kadar devreye girmemiÅŸ güçler ortaya çıkıyor. Ä°ÅŸte o an dehÅŸet deÄŸil, sükunet anı oluyor. Bu deneyimi yaÅŸamış birçok insanın söylediÄŸi bir ÅŸey. Ben de krizi böyle yaÅŸadım. Evdeydim, uykudan müthiÅŸ bir aÄŸrıyla uyandım. Taksiye atlayıp acile gittim. Krize kadar olan süre içinde beni en ÅŸaşırtan ÅŸeylerden biri hiçbir ÅŸekilde panik, ölüm korkusu duymamam oldu. Bence bu her insanda olan bir durum.Yazdıklarınız insanı çok meraklandırıyor. KeÅŸke dört deÄŸil, sekiz dakika mı olsaydı da daha çok ÅŸey anlatabilseydiniz!- Yok öyle olmuyor. Çünkü ne kadar uzun süre kalbiniz durursa, yeniden yaÅŸama dönmeniz ya da saÄŸlıklı bir ÅŸekilde dönmeniz ihtimali o kadar azalıyor. Dört dakika tam hudutta bir süre. Daha uzun olsa dönemeyebilirdim ya da döndüğümde hiçbir ÅŸey anlatamayacak durumda olabilirdim.O DOKTORU MAHFETMEM LAZIM!Ä°nsan böyle bir ÅŸey bekler mi acaba; aklına sık sık kalp krizi geçirir miyim, gibi sorular gelir mi? ‘‘Vücut muhakkak sinyal veriyor. Ama insanlar aldırmıyor ya da tecrübesizliklerinden bu sinyalleri deÄŸerlendiremiyorlar.’’ Ona da aynısı olmuÅŸ. Krizden beÅŸ-altı gün önce Kıbrıs'a gitmiÅŸ. Ãœzerinde müthiÅŸ bir halsizlik. Bahçede 20-30 adım yürüdüğünde yoruluyor, eskiden rahatlıkla tırmanabildiÄŸi tepeleri tırmanmakta güçlük çekiyormuÅŸ. ‘‘Normalde çok rahat yaptığınız bir ÅŸey, size büyük bir zahmet veriyorsa, anlayın ki bu kalple alakalı.’’ Ne yapmalı insan böyle bir durumda? ‘‘Beni aldatan ÅŸey ÅŸu oldu: Krizden bir ay kadar önce oldukça büyük bir check-up yaptırmıştım. Her ÅŸey normaldi. Kalbinden şüphelenen bir insan için damarların tıkalı olup olmadığını gösteren tek kesin gösterge anjiyo. Doktor buna gerek olmadığını söyledi. Onu mahvetmem gerekiyor aslında.’’Ya krizden sonra: ‘‘Hepimiz neyi yapıp neyi yapamayacağımızı biliriz. Mesela havuzda kaç kez gidip gelebileceÄŸimizi, ne kadar merdiven tırmanabileceÄŸimizi, yani fiziki gücümüzün sınırlarını. Krizden neyi yapıp neyi yapamayacağını bilemiyor insan. Ben ilk sokaÄŸa çıktığımda yalpalıyordum sanki; çok hızlı ya da uzun yürürsem tekrar kriz olacağından korkuyordum. Bir ara denize girdim, yüzmeye korktum, yürüdüm suyun içinde. Fakat zamanla bu sınır yeniden çiziliyor. Bence hiçbir zaman eskisi gibi olunamıyor. Çünkü kalbinin yarısı ölü. Ama insan kendini buna adapte edebiliyor. Vücudu dinleyip koyduÄŸu limitlere uyunca bir sorun yok.’’ Krizin onda yarattığı en önemli duygusal deÄŸiÅŸiklik, ölümden artık hiç korkmaması. Hayatı baÅŸlayıp biten bir yolculuk olarak görmeye baÅŸlamış; bizim istediÄŸimiz deÄŸil kendi istediÄŸi gibi gittiÄŸini kabullenmiÅŸ. Krizden önceki gibi yaşıyor. Daha dikkatli sadece. Ama bu dikkati de çok abartmamak, herkesin hayatı istediÄŸi gibi yaÅŸaması gerektiÄŸini söylüyor. FUTBOLCU WASHÄ°NGTONSahalara döneceÄŸine inanıyorCerqueira Washington (27) ÅŸeker hastalığı nedeniyle düzenli insülin tedavisi görüyordu. Ama damar tıkanması onun için tam bir ÅŸok oldu. Fenerbahçe'nin Brezilyalı oyuncusu Cerqueira Washington göğsündeki aÄŸrılardan ÅŸikayetçiydi, hastaneye kaldırıldı. Tıkanan damarına stent takıldı. Doktorlar, futbola devam edip edemeyeceÄŸine, testler sonucunda karar verecek: ‘‘Böyle bir ÅŸey olacağı asla aklıma gelmemiÅŸti. Bu kadar genç yaÅŸta bu hastalıkla karşılaÅŸmak gerçekten ÅŸok ediciydi. Ama ben Tanrı'ya inanırım. Tanrı benim yoluma böyle bir engel koydu ve üstesinden gelmem için gerekenleri yapmamı istedi. BaÅŸta biraz hasta psikozuna girdim, moralim bozuldu. Ama sonra üstesinden geldim, çabuk toparladım. Åžimdi kendimi fiziksel olarak iyi hissediyorum. Hastalığın geçmek üzere. Evet bu bir nevi sınanma, ben de bunun üstesinden baÅŸarıyla geldim. Elbette ki bundan sonra artık saÄŸlığıma daha çok dikkat etmem gerekiyor. Tahlillerin sonucunu ve doktorların kararını bekliyorum. Kesinlikle oynamak istiyorum ve doktorlar ‘evet sahalara dönebilirsin' dediÄŸi gün hepinizi öpeceÄŸim. Åžaka bir yana, bence böyle söyleyecekler. Aksini söylerlerse... Böyle bir ihtimali düşünmek bile istemiyorum.’’Spor dünyasında onunla benzer kaderi yaÅŸayan pek çok sporcu var; kimileri sapasaÄŸlam bir ÅŸekilde mesleÄŸine dönmüş, kimileri bu mücadelede yenik düşmüş. Mesela kalbi delik Nijeryalı futbolcu Kanu, ameliyat olduktan 18 ay sonra sahalara dönmüş. Kalbinden rahatsız olan Asomoah da hala yeÅŸil sahalarda. DOKTORLAR Ä°KÄ°YE BÖLÃœNDÜİki hafta önce ülkesine dinlenmeye giden Washington da onlar gibi sahaya dönenler arasında olacağına inanıyor ama doktorlar bu konuda ikiye bölünmüş durumda. Kimi ‘‘10 yıl sonra tekrar etme ihtimali var’’ diyor, kimi ‘‘dokuz ay iyi dinlenirse rahatlıkla oynayabilir’’ görüşünde. ‘‘Bedensel olarak spor yapmasında hiçbir engel yok’’ diyen de var, ‘‘Futbol oynaması hayret verici’’ diyen de. Ama o, ‘‘benim için önemli olan operasyonu yapan doktorumun söyleyeceÄŸidir. Ben onun kararının yeÅŸil sahalara dönmem olacağını sanıyorum’’ diyor.Â