Yüksek sanat cebe iniyor
Güncelleme Tarihi:
Edip Emil Öymen eeoymen@hurriyet.com.tr
Oluşturulma Tarihi: Aralık 14, 2007 00:00
Boston Güzel Sanatlar Müzesi (BMFA), eski Ğ yeni, tanınmış - tanınmamış sanatçıların 350 bin eserinin resimlerini "indirilmeye" hazırladı.
Amaç? Cep telefonu ekranlarına, bunlardan hangisini isterseniz indirin diye.
Üstelik, müze bu kültür hizmetini çok çok yüksek çözünürlükte yaptı. Örneğin, Monet’nin "Havuzdaki Nilüferler" tablolarından biri (çok sayıda var bunlardan çünkü) 18 milyon pixel çözünürlükte kaydedildi. 1 metre kareye yakın tabloyu 5 santimetre kareye indirmek için Monet’nin nilüferlerini telefon ekranınızda duvar kağıdı olarak saklayın diye.
Boston Güzel Sanatlar Müzesi, bu güzel işi yapan tek yer değil, ama en fazla seçenekle yapan yer. Leonardo’nun "Son Yemek"i de cep telefonu ekranı yolcusu. Bu kadar kocaman bir tablo, o kadarcık ekrana nasıl sığar?
Hal9000 adlı bir İtalyan teknoloji şirketi, robot bir kamerayla tabloyu kare kare fotoğrafladı: 9 saat sürdü! Nikon D2X dijital kamera, 12 milyon pixel çözünürlükte tam 1667 parça fotoğraf çekti. Sonra bu parçalar birbirine eklendi. Çözünürlük daha da arttı: 16 milyar 118 milyon 35 bin 591 pixel oldu!
Tablonun eni 4,60 metre, boyu 8,80 metreydi. 21. yüzyıl ölçüleriyle söylersek: Eni 93 bin 611 pixel, boyu 172 bin 181 pixel oldu.
Son Yemek, bu dev istatistikle, şimdiye kadar dünyada gerçekleştirilen en büyük yekpare görüntü... Bir Rönesans tablosuna yapılan bu ilk "büyütme" işlemi, kısa sürede diğer sanatçıların eserlerine de uygulanacaktır kuşkusuz.
Leonardo, Son Yemek tablosunu kuru boyayla yaptığı için eserde yer yer boya dökülmeleri var. Bunlar, uzaktan bakılınca solgun lekeler olarak görülüyordu. Web’deki yeni halinde ise tablodaki boşluklar büyük beyaz lekeler olarak görülüyor.
Yüksek çözünürlükte sanat reprodüksiyonları, Batı’da yeni moda... Büyük sanat ve kültür mabetlerinde Smithsonian, Metropolitan, Museum of Modern Arts (MoMA) veya Londra’daki National Gallery gibi yerlerde arzu ettiğiniz sanatçının reprodüksiyonunu arzu ettiğiniz boyutlarda ısmarlamanız mümkün. Müzelerin mağazalarında bir köşede bu iş yapılıyor.
Bu sistemle başlayan bir trend: Gerçek eserleri kasada saklamak, dijital resimleri duvara asmak...
Müzelerin yüksek çözünürlükte ve icabında büyük boyutlarda reprodüksiyon yapmaları, bir yenilik... Ancak, daha önce yaşanmamış etik ve hukuki bazı sorunlar çıkartıyor. Dijital teknikle yapılmış bir tablonun dijital kopyası, aslından nasıl ayırt edilecek? Fırçayla yapılmış bir tablo için sorun yok. Fotoğrafı elbette gerçeğinden farklı dokuda. Ama ya dijital sanatçının durumu nedir? New York Times gazetesi, dijital bir kopyayı bir sanat galerisinin 15 bin dolara satın aldığını yazdı. Ama sonra galerinin, "kopyayı" mı, "eseri" mi kaça sattığı belli olmamış. Buyrun telif hakları ve entelektüel sermaye tartışmasına!
Amaç? Cep telefonu ekranlarına, bunlardan hangisini isterseniz indirin diye.
Üstelik, müze bu kültür hizmetini çok çok yüksek çözünürlükte yaptı. Örneğin, Monet’nin "Havuzdaki Nilüferler" tablolarından biri (çok sayıda var bunlardan çünkü) 18 milyon pixel çözünürlükte kaydedildi. 1 metre kareye yakın tabloyu 5 santimetre kareye indirmek için Monet’nin nilüferlerini telefon ekranınızda duvar kağıdı olarak saklayın diye.
Boston Güzel Sanatlar Müzesi, bu güzel işi yapan tek yer değil, ama en fazla seçenekle yapan yer. Leonardo’nun "Son Yemek"i de cep telefonu ekranı yolcusu. Bu kadar kocaman bir tablo, o kadarcık ekrana nasıl sığar?
Hal9000 adlı bir İtalyan teknoloji şirketi, robot bir kamerayla tabloyu kare kare fotoğrafladı: 9 saat sürdü! Nikon D2X dijital kamera, 12 milyon pixel çözünürlükte tam 1667 parça fotoğraf çekti. Sonra bu parçalar birbirine eklendi. Çözünürlük daha da arttı: 16 milyar 118 milyon 35 bin 591 pixel oldu!
Tablonun eni 4,60 metre, boyu 8,80 metreydi. 21. yüzyıl ölçüleriyle söylersek: Eni 93 bin 611 pixel, boyu 172 bin 181 pixel oldu.
Son Yemek, bu dev istatistikle, şimdiye kadar dünyada gerçekleştirilen en büyük yekpare görüntü... Bir Rönesans tablosuna yapılan bu ilk "büyütme" işlemi, kısa sürede diğer sanatçıların eserlerine de uygulanacaktır kuşkusuz.
Leonardo, Son Yemek tablosunu kuru boyayla yaptığı için eserde yer yer boya dökülmeleri var. Bunlar, uzaktan bakılınca solgun lekeler olarak görülüyordu. Web’deki yeni halinde ise tablodaki boşluklar büyük beyaz lekeler olarak görülüyor.
Yüksek çözünürlükte sanat reprodüksiyonları, Batı’da yeni moda... Büyük sanat ve kültür mabetlerinde Smithsonian, Metropolitan, Museum of Modern Arts (MoMA) veya Londra’daki National Gallery gibi yerlerde arzu ettiğiniz sanatçının reprodüksiyonunu arzu ettiğiniz boyutlarda ısmarlamanız mümkün. Müzelerin mağazalarında bir köşede bu iş yapılıyor.
Bu sistemle başlayan bir trend: Gerçek eserleri kasada saklamak, dijital resimleri duvara asmak...
Müzelerin yüksek çözünürlükte ve icabında büyük boyutlarda reprodüksiyon yapmaları, bir yenilik... Ancak, daha önce yaşanmamış etik ve hukuki bazı sorunlar çıkartıyor. Dijital teknikle yapılmış bir tablonun dijital kopyası, aslından nasıl ayırt edilecek? Fırçayla yapılmış bir tablo için sorun yok. Fotoğrafı elbette gerçeğinden farklı dokuda. Ama ya dijital sanatçının durumu nedir? New York Times gazetesi, dijital bir kopyayı bir sanat galerisinin 15 bin dolara satın aldığını yazdı. Ama sonra galerinin, "kopyayı" mı, "eseri" mi kaça sattığı belli olmamış. Buyrun telif hakları ve entelektüel sermaye tartışmasına!