Yıllık bin dolar gelir arıyla 5 katı olabiliyor

TÜRKİYE Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı TEMA’nın projelerinden biri Karadeniz’de Camili Havzası’nda.Gürcistan sınırındaki havzanın bir diğer adı da Macahel.Macahel Projesi, TEMA Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Gökyiğit’in gözbebeği.Zira kendisi o yöreden, Artvin’den.Gökyiğit’in rehberliğinde hafta sonunda kalabalık bir grupla Macahel’deyiz.Erdal ve Sevinç İnönü, eski dışişleri bakanlarından Vahit Halefoğlu ve eşi Zehra Halefoğlu, İSO Meclis Başkanı Hüsamettin Kavi gruptaki bazı isimler.Ekibe daha sonra Artvin Valisi Orhan Kırlı ve Çay-Kur eski Genel Müdürü Nejat Ural eşleriyle katılıyor. Yolculuk nedeni Camili Köyü’ndeki Bal Festivali.TEMA’nın Macahel Projesi bir kırsal kalkınma projesi.Arıcılık ise en önemli ayağı.Yaklaşık 10 yıldan beri bu bölgeyle ilgilenen TEMA 1998 yılında Macahel Vadisi’nde yaptığı incelemede arı türleri arasında en verimlisi diye bilinen saf ‘Kafkas’ arısına rastlıyor.Kafkas arısı, vadinin üç tarafının dağlarla çevrili olması ve dışardan başka bir arı kolonisi gelmemiş olması nedeniyle melezleşmemiş.Saf Kafkas arısının bulunmasından sonra TEMA harekete geçiyor.Bir yandan arıcılığı teşvik ediyor.Diğer yandan yöre halkına doğal çiftleşme ile saf Kafkas arısı üretmeyi öğretiyor.BAL, MISIR VAR, PARA YOKMacahel Vadisi’ndeki altı köyde yaz aylarında 300, kış aylarında ise 150 aile yaşıyor.Mısır, fındık yetiştiriyorlar.Arıcılık da oldukça yaygın.Uçsuz bucaksız vadiye serpiştirilmiş evlerde yaşayan ailelerin yıllık geliri 1000 dolar civarında.Macahel belgeselinde izlediğimiz yaşlı, bilge bir köylünün dediği şu:‘Mısırımız var, fındığımız var, balımız var ama paramız yok.’Kışın kar nedeniyle ulaşıma kapanan vadide tamamıyla izole bir hayat yaşayan köylülerin bazıları gerçekten zor durumda.TEMA’nın kırsal kalkınma projesi bir çoğunun hayatını değiştirebilir.Değiştirmeye başlamış bile.Şöyle ki, doğal çiftleşme yöntemiyle ‘ana’ arı üretmeye ve daha verimli arıcılık yapmaya istekli köylülere eğitim veriliyor.TEMA’nın Macahel’deki arıcılık projesinin başında Türkiye’nin en önemli arıcılık uzmanı Ahmet İnci var.‘Ana’ arıcılık üretimi birkaç yılda katlanmış.2000 yılında 3 bin ana arı üretilirken, 2004 yılında bu sayı 7 bine ulaşmış.Vadide üretilen ana arıların adedi 16 dolar.2004 yılında 23 ailenin ürettikleri arılardan elde ettikleri gelir 105 bin dolar.Yani yıllık geliri bin dolardan beş bin dolara yükseltmek pekálá mümkün.Yetkililerin hesaplarına göre 2005 yılında 23 ailenin ana arı üretimi 14 bine ulaşacak.Üretilen saf Kafkas ana arılar şimdilik iç talebi karşılıyor.Yurtdışından da talep var ama ihracat daha sonraki aşama.Bu arada TEMA ana arı ve organik bal üretimi için Avrupa Birliği’nden fon sağlamayı başarmış.130 bin Euro’luk fonla Macahel Vadisi’ndeki 60 işsiz genç ana arı üretmek için eğitim alacak, 40 arıcı ise organik bal üretimi için teşvik edilecek. Ana arı üretiminin Camili halkının nasıl hayatını değiştirdiğinin bir örneği Melahat Gülbin.Dört, beş yıldan beri bu işi yapan Melahat Gülbin, vadiye 2.5 saat uzaklıktaki Borçka ilçesinde bir apartman katı almayı başarmış.Ancak çarpık yapılaşmadan payını alan o güzelim ilçedeki evine istimlak nedeniyle taşınamıyor.Bursa’da endüstriyel ağaç tarımı başladıTEMA ekibiyle yolculuk demek, doğada neler olup bittiğini farkına varmak demek.Dünyada ve bizde ormanların giderek tahrip olduğunu, çölleşmenin arttığını elbet biliyoruz.Ama bu sayılarla ortaya konunca işin rengi değişiyor.Türkiye’da ormanlar giderek azalıyor.1980 yılında ormanlardan 23 milyon metreküp ürün alınmış.2004 yılında ise sadece 13 milyon metreküp.TEMA’nın hesaplarına göre, ormanlarımız bugünkü gibi istismar edildiği takdirde 2020 ile 2025 yılları arasında tükenmeye mahkum.Bunu önlemek için de her yıl 25 bin hektar ağaç ekilmesi gerek...Bu miktarda bir ağaç ekimi yok ortada.TEMA’nın ve Orman Bakanlığı’nın öncülüğünde başlatılan ‘endüstriyel ağaç ekimi’ projesi açığı kapatmak için bir adım.Projeyi yürüten ENAT yani Endüstriyel Ağaç Tarımı Sanayi ve Ticaret A.Ş.ENAT, Ali Koç, Feyyaz Berker gibi işadamlarını, Koray, Şahinler, Borusan gibi şirketleri bir araya getiren bir oluşum.Bursa-Balıkesir yöresinde 250 hektarlık bir alanın ağaçlandırılmasına başlamış.İyi bir haber.