YenidoÄŸanda kalça çıkığına dikkat

Kalça çıkığı erken dönemde anlaşılıp tedavi edilmediÄŸinde sakatlığa yol açıyor. Kız bebeklerde, erkeklere oranla 6 kat daha sık görülen kalça çıkığını yakalamak için bebekler doÄŸar doÄŸmaz bir ortopedist tarafından da muayene edilmeli.DoÄŸumsal kalça çıkığı nedir?Uyluk kemiÄŸinin baÅŸ kısmının içinde bulunması gereken yuvadan çıkmasına kalça çıkığı denir.Hangi sıklıkta görülür? Genelde kalça çıkığı yeni doÄŸan bebeklerde binde bir ile binde bir buçuk arasında deÄŸisen sıklıklarla görülür. Anne ve babasında kalça çıkığı görülen yeni doÄŸan bebeklerde de kalça çıkığı rahatsızlığının görülme oranı daha fazla. Kalça çıkığının çeÅŸitleri ÅŸunlardır: - Kalçanın tamamen çıkık olduÄŸu ama muayenede kalça ekleminin basit bir manevra ile yerine oturtulabildiÄŸi kalça çıkığı,- Kalçanın yerinde olduÄŸu ancak muayene esnasında basit bir manevra ile yerinden çıkabilen kalçalar,- Kalçanın yerinde oldugu ancak kalçanın kemik ve kıkırdak ve diÄŸer yumuÅŸak dokularda geliÅŸme geriliÄŸi olan kalçalar.Önlemek mümkün müdür?Kalça çıkığının nedenleri olan rahim içinde anne suyunun az olması, rahim içinde duruÅŸ bozuklukları, ailesel ‘bağ’ gevÅŸeklikleri gibi kalça çıkığının oluÅŸmasındaki nedenleri önlemek, çok mümkün deÄŸil. Ancak yukarıdaki ikinci tip kalça çıkıkları doÄŸum sonrasında ailelerin bazı hataları nedeniyle veya bazı gelenek ve göreneklerden dolayı tam çıkık ile sonuçlanabilir. ÖrneÄŸin; yenidoÄŸan çocuklarda sıkı kundaklamanın yapılması, banyo yapıldıktan sonra bebeklerin ayaklarından asılıp başından aÅŸağıya doÄŸru sarkılması kalça çıkığı riskini arttırır. Ãœlkemizde yapılan kundaklamanın tam tersine Afrikalı zenciler çocuklarını sırtlarında veya kucaklarında taşıdıklarından buralarda kalça çıkığı daha az görülüyor. Afrikalı yerliler ise bebeklerini bacakları kalçadan açik bir sekilde taşırlar. Aileler çocuklarında doÄŸumsal kalça çıkığı olup olmadığını anlayabilir mi?DoÄŸumsal kalça çıkığının olup olmadığı yürüme yaşından önce çocuÄŸun her iki kalçasının yanlara doÄŸru tam açılmaması, bacaklardan birinin kısa olması, bacaklardaki et kıvrımları denilen çizgilerin simetrik olmaması kalça çıkığının habercisi olabilir. Yürüyen çocuklarda ise özellikle tek tarafli çıkıklarda topallama, iki taraflı çıkıklarda ise paytak yürüyüş kalça çıkığının belirtisi olabilir. Özellikle ailesinde anne ve babasinda kalça çıkığı olan çocuklarda kalça çıkığı riski normal ailelere göre daha fazla. KardeÅŸlerinde kalça çıkığı olan bebeklerde kalça çıkığı riski daha fazla. Tanı nasıl konur?Her yenidoÄŸan bebek, çocuk doktoru ve ortopedi uzmanı tarafindan muayene edilmeli. Iyi bir ortopedi muayenesi çoÄŸu kez tanı koydurucu olabilir. Bunun yanında kalçadaki herhangi bir geriligin tanısında ise ultrosonografi ve röntgen yöntemlerine baÅŸvurmak gerekir.Tedavisi mümkün müdür?Kalça çıkığının tedavisine bebek doÄŸar doÄŸmaz baÅŸlanmalı. 1 yaşından önce kalça çıkığı tedavisi yapılan bebeklerde neredeyse tama yakın baÅŸarı görülür. Yani tamamen saglıklı kalça elde edilebilir. Bir yaşından sonraki tedavilerde yaşın ilerlemesine baÄŸlı olarak baÅŸarı oranı düşer. Erken bebeklik dönemi kalça çıkığı tedavisinde, ‘ara bezlerinden, ateller’ gibi yöntemlerden baÅŸarılı sonuçlar alınıyor. Bunların yetersiz kaldığı durumlarda çıkığın anestezi altında yerine oturtulması ve bazen de küçük cerrahi müdahaleler ve alçılı tespitlerle tedavi yapılır. Bazen açık ameliyat gerekebilir.Hazırlayan: Mesude ERÅžANÂ